Birk

Í kvøld var frumsýning í Havnar Bio av filminum Contraband , Smuglaravørur. Sýningin var í lítla salinum og bert heilt fá fólk vóru møtt. Synd er at siga at mentanarligar upplivingar í høvuðsstaðnum verða marknaðarførdar nær námindi so effektivt, sum undirhaldið í hesum filmi er. Tað var ein viðmerking frá Bjarka Thomsen á Facebook, sum fekk meg at varnast filmin og at hetta er amerikanskt re-make av íslendska filminum Reykjavik-Rotterdam (2008), sum Óskar Jónasson gjørdi við Baltasari Kormáki í høvuðsleiklutinum eftir søgu hjá krimiskaldinum Arnaldi Indriðason, sum eg avmyndaði í blá sofuni á bókamessu í Frankfurt í heyst. Leikstjóri í amerikanska filminum, sum er tikin í New Orleans og Panama, er sami høvuðsleikarin, Baltasar Kormákur, sum eisini leikstjórnaði Reykjavik 101 (2000), Mýrin (2006) og hin yndisliga Brúðguminn (2008) Og hann kemur væl frá uppgávuni. Hetta er ein vælsmurd og effektiv nøtrisøga, við sannførandi locations í swamp blues lendi har

- Jeg er en av de forfatterne som ikke har hatt så mange lesere. Det er umulig å si hva som skjer eller om det skjer noe etter jeg har fått Nordisk Råds litteraturpris. Men jeg håper helt klart at flere vil lese bøkene mine.  Foto: Trygve Indrelid Cathrine Elnan, Aftenposten skrivar í kvøld: - For meg er dette en enorm anerkjennelse og en stor ære. Det var virkelig ikke noe jeg hadde regnet med. Jeg ble selvfølgelig utrolig glad, sier Merethe Lindstrøm. - Men det er klart, jeg skriver ikke for å få priser. For meg er skrivingen en undersøkelse, en evig prosess. Gleden ved å bruke og tøye språket på denne måten, og hele tiden finne ut noe, det er mine grunner for å skrive. Aftenposten møter forfatteren noen dager før hun skal ta i mot prisen på Islands Universitet i Reykjavik. Hun har visst om tildelingen i et par uker allerede. Det har ikke vært en del av den vanlige prosedyren rundt Nordisk Råds litteraturpris, men i år feirer den prestisjefylte prisen 50 år, og for først

Undir heitinum Vatnlitavár í Steinprenti letur Bárður Jákupsson upp framsýning leygardagin 24. mars kl. 18:00. Í innbjóðingini verður sagt at við framsýningini býðst høvið hjá øllum áhugaðum at uppliva eina ljósa og várliga framsýning í Steinprenti við spildurnýggjum vatnlitamyndum hjá Bárði Jákupsson. Ferniseringin klokkan seks um kvøldið er samskipað við framførsluna hjá Aldubáruni, sum byrjar seinni, klokkan 19:30 í nýumbygdu stásiligu hølunum hjá Østrøm, beint við síðuna av. Seinastu árini hevur Bárður Jákupsson havt fleiri stórar og fagnaðar framsýningar bæði innan- og uttanlands, ið allar hava verið merktar av einum øgiligum yvirskoti og skapanarmegi, og vit tora alt fyri eitt at lova, at henda skapanarmegin er púra óviknað skrivar Kinna Poulsen í innbjóðandi tekstinum. Í donsku avísini Politiken 25. august í 2010, sum sæst omanfyri, hevði listaummælarin Peter Michael Hornung ummæli av eini framsýning hjá Bárði, sum var í Værløse. Yvirskriftin Den store udfoldelse

Í løtuni spælir Edvard Nyholm Debes klassisku LP plátuna Pearl (1971) við Janis Joplin í Útvarpinum. Einki kann sum tónleikur fáa góð, gomul sár upp at bløða. Síðst, eg spældi hasa plátuna var í 1973 á mínum nýggja Lenco plátuspælara, sum bæði hevði ein beinan og ein s-skapaðan arm, og við fjaðrandi kontravektum lat eina reyða Ortofon nál renna gjøgnum foyrurnar og fanga øll ljóð úr vinyl plátuni. Styrkjarin var eitt norskt Radionette radio og háttalararnir vóru eins norskir, Tandberg, men við Philips dome tweeter diskant háttalarum, sum eg hevði sett í ístaðin. Og enn betri enn Pearl dámdi mær konsertupptøkuna In Concert (1972) við Janis Joplin. Hin fyrra er horvin, men hendan seinna er til enn. Evigt eies kun det tabte, sum Ibsen segði.

Flaggdagurin nærkast og tað er gott, at man ikki er russari og býr í Jubalandi í Somalia. Tí so hevði eg ivast í, hvat flagg eg skuldi vundið í húnar hátt. Ovara flaggið, sum er tað russiska, ella niðara flaggið, sum er tað hjá Jubalandi, ið er nýggi sjálvstýrandi partinum av Somalia. Men hinvegin, fløggini líkst so nógv, at eingin hevði sæð munin, býtti eg um.

Aðalfundur var í Listafólkasamdinum, LISA, 5. mars. Formaðurin seinastu ellivu árini, Oddfríður Marni Rasmussen, takkaði fyri seg og í nývaldu nevndini sita Ólavur Jakobsen, Guðrið Poulsen og Bárður í Baiansstovu. Sambært fundarfrásøgnini  møttu tey trý valdu og fýra onnur, tilsamans sjey fólk. Av egnum royndum veit eg, at soleiðis er til aðalfundir í høvuðsstaðnum. Lítla undirtøkan í avgerandi støðum, ger tað tungt at halda á í arbeiðinum fyri betri korum hjá teimum, ið fáast við list og á ymsan hátt eru virkin á landsins mongu mentanarligu pallum. 12 ráðharrar í 11 ár Formaðurin endaði við at siga, at hetta var seinasta formansfrágreiðingin. - Eg taki meg aftur, og ikki ber til at fáa meg talaðan yvir til at sita tvey ár afturat. Ikki í hesi verð. Eg havi sitið í samfull 11 ár í formanssessinum og haldi, at onkur annar nú eigur at koma framat. Í tey 11 árini havi eg fundast við 12 mentamálaráðharrar, og tveir teirra hava enntá sitið valskeiðið út, segði Oddfríður Marni Rasmu

Oftan verða miðlarnir, og kanska serliga bløðini, hartaðir fyri mangt og hvat. Fremst fyri er grafiska útsjóndin, myndir, yvirskriftir og uppseting. Síðani kemur sjálvur teksturin at lesa. Eru fyrstu viðurskiftini ikki í lagi, so verður lítið lisið inni í blaðnum og slettis ikki tað, sum stendur aftast. Yvir diskinum í SMS komi eg í tankar um, at meðan bløðini dragast við skrift og rættstaving, er avbjóðingin hjá loftmiðlunum at fáa taluna at ganga natúrliga fyri opnari mikrofon og út í hvørja stovu. Sum um hon kom úr vælsmurdu kvørnini hjá Otto Reinert og ikki staccato og vakuumpakkað, hvørt fyri seg, sum í kliniska Hjallinum í SMS. Tað gognur ikki altíð so væl. Men vit eru so von við at hoyra kubbutan upplestur, ið ryggbrýtur rútmuna í móðirmálinum og bráddliga kann fara sum í skotriðum eftir døgurðaborðinum, ella sum rópt varð eftir einum hundi í túninum. Upplestur er ikki sum at skriva tað. Fyrr helt eg bæði bløðini, Dimmu og Sosialin. Vøran og útberingin vóru í topp. So dat

Nú vóru fleiri betri skipaðir frásagnarlutir í sendingini Mælt . Myndarørslurnar vóru í fleiri førum góðar og eygleiðandi, tá gestir komu inn. Men samlaða úrslitið var einki serligt. Her eru ov fá kamera. Verturin, Høgni, royndi sítt besta, men við matinum og suðuroyinginum bleiv tað ein leypasending , sum Finnbogi Ísaksson segði, og ikki í slekt við late night talk show eitt vikuskiftiskvøld, sum hjá Skavlan og øðrum møguligum fyrimyndum. Verturin var so nógv hugsandi, at hann fleiri ferðir steðgaði upp í berum hugsunarsemi. Alt á mildasta hátt. Men hesin mildleiki elvdi til, at hann ikki nær námindi kundi halda Gerhardi føstum uppá tað, sum hann segði, ella kanska ikki segði, á tingsins røðarapalli um listafólk og teirra ótoliliga leti, grannvaksnir pottalokskandidatar í Havn. Gerhard slapp at spæla stovureinur og tosa um bátasmíð sum skálkaskjól, og heldur ikki her var hann fangaður í møsninum um list og mentan, sum hann brúkti hvørt um annað. Tað var alt annað enn gott. Og t

Nú kavar av møkum. Hyggja vit út av vindeyganum, so er sjón fyri søgn. Eftir lítlari løtu er alt avtakið, hvítt. Og skuldi onkur ivast í, hvat  møkum merkir, og kanska eisini fingið hug at flyta veðurlagsvendingina í onnur mál, so er at blaða upp í teldutøku og netjaðu álinjuorðabókini hjá Sprotanum og Orðabókagrunninum. Har stendur á enskum, donskum og týskum: møkum 1 í osb. sum hann kavar av ~ it is snowing heavily (in calm weather) 2 taka sær av ~ relax (t.d. you must learn to relax); ease up, take it easy møkum 1 i ordforb. som hann kavar av ~ det sner (stærkt) i stille vejr 2taka sær av ~ tage det med ro møkum í osb. 1 hann kavar (el. leggur niður) av møku/møkum es fällt* dichter Schnee, es herrscht dichter Schneefall, es schneit heftig/tüchtig; 2 taka sær av møkum es leicht nehmen*

Á hvørjum ári verður hildin ein móðurmálsdagur, 25. mars, sum er føðingardagur V. U. Hammershaimbs (1819-1909). Hesi seks: Sosialurin, Dimmalætting, Kringvarpið, Nám, Føroyska Málnevndin og Mentamálaráðið, leggja nú lunnar undir fyrsta tiltakið, sum er opið fyri øllum, ið fáast við føroyskan tekst, til fólk flest í almenna rúminum. Sprotin og Bókadeild Føroya Lærarafelags, Landsbókasavnið og íslendska konsulátið í Fútastovu stuðla ætlanini. Til tess at gera dagin sjónligan, verður ein Móðurmálsvirðisløn latin á hesum degi, 25. mars. Hetta er tó ikki fyrstu ferð, at ein málvirðisløn verður handað. Í 2010 varð Dagur málsins hildin, og ein Málrøktarvirðisløn varð handað Jóhan Hendriki W. Poulsen. Nú er ætlanin at lata eina regluliga Móðurmálsvirðisløn á føðingardegi Hammershaimbs. Í ár verður ljós varpað á føroysku miðlarnar og tann góða tekst, ella ta góðu talu og samskifti, sum har er. Miðlar skulu fatast í breiðari merking, sum eisini kann fevna um fløgur og annað í almenna

Sakaris Stórá og Anton Petersen avmyndaðir tá Anton fekk Gávugóðs í hølunum hjá Öström. Nú verða teir báðir nevndir í viðmerkingunum í sambandi við at tinglimir í Tjóðveldi seta fram uppskot um at hækka Mentanargrunn landsins við hálvari millión til filmslist Úr dagskránni fyri Løgtingsárið 2011, sum enn er í gongd, kunnu vit lesa, at í morgin, mikudag 14. mars 2012 klokkan 11:00, er fyrsta viðgerð av tingmáli nummar 145/2011 við heitinum Uppskot til løgtingslóg um broyting í løgtingslóg um Mentanargrunn landsins . Málið snýr seg um at marka halva millión til filmslist. Hálva filmsmilliónin skal fara til verandi Mentanargrunn landsins at umsita. Framman undan hevur Norðurlandahúsið gjørt av at lata 200.000 krónur til filmsgerð í trý ár og í seinastuni hava tveir ungir filmsleikastjórar, Sakaris Stórá og Anton Petersen, fingið virðislønir. Nám hevur keypti filmarnar hjá teimum báðum til skúlabrúks. Tað eru andstøðupolitikararnir Gunvør Balle, Høgni Hoydal, Páll á Reynatúgvu

Samskifti er so mangt. Tað lærdu vit longu í barnaskúlanum, hóast vit ikki kendu hugtøk sum feed back, einvegis samskifti og samfelagslig atlit. Og enn minni høvdu lisið Habermas og McLuhan. Fyri fyrstu ferð í føroyskari miðlasøgu varnaðist eg í dag tað gleðiliga, at Høgni, sum er vertur í Mælt , fríggjakvøldssendingini hjá Kringvarpinum, reflekterar yvir tað, sum í almenna rúminum hevur verið sagt um hesa sending. Og sigur tað alment, sum sæst niðanfyri, við fynd og uttan at síggja trøll. Sterkt, Høgni. Hevði eg hatt, so tók eg hann av. Fakliga stimbrandi at síggja avvarandi í einum almannamiðili grípa í egnan barm og taka fólkið í álvara. Alt kann altíð verða betri, annars var einki at fara upp til. Soleiðis skapa vit ein góðan miðil við tokka og samtykki í almenna rúminum. Restin er bara ein smaksak millum ymsu segmentini , sum handilsfólkini eru farin at siga. Hetta er samskfti, tá tað er best. Góða eydnu, Høgni og øll tit sum okkara vegna eru til arbeiðis tey komandi fríggjakvø