Birk

Í hesum døgum er Meira Blaustein í Føroyum at tosa um film og filmsgerð á smáum støðum í øllum heiminum. Omanfyri sæst hon saman við Bjørn Kalsø, landstýrismanni í mentamálum, við jólatræið í Norðurlandahúsinum. Meira Blaustein er útlendska umboðið í Geytadómsnevndini, og er ein av fimm, sum í kvøld skal gera av, hvør fær Geytan í 2013. Í fjør var týska Linde Fröhlich frá Nordische Filmtage i Lübeck útlendski dómsnevndarlimurin. Meira Blaustein nýtti eisini høvið at tosa við Poul Geert Hansen, aðalstjóra í Mentamálaráðnum, um møguleikarnar fyri at tað almenna stuðlar føroyskari filmsgerð, nú tríáraskeiðið hjá Norðurlandahúsinum rennur út og eingin filmsgrunnur enn er í landinum. Poul vissaði Meira um, at útlitini eru góð fyri at Mentunargrunnurin frá og við komandi ári fær eina hóskiliga upphædd, ið verður oyramerkt til filmsgerð. Í hvørjum føri er ætlanin at trý sakkøn fólk viðmæla, tá játtað verður at stuðla filmsverkætlanum. Á fimtanda ári skipar amerikanska Meira, s

- The energy in this room is very good, segði Meira Blaustein, tá hon í dag endaði væleydnaðan kjakfund um film í Norðurlandahúsinum, har seytjan fólk vórðu møtt at tosa um egnar filmstankar og -ætlanir. - Now go out and change the world from where you stand, vóru ráðini til fundarfólkini, sum klappaðu og takkaðu fyri kveikjandi orð úr Woodstock, NY, har 6000 fólk búgva. Síðani ár 2000 hevur Meira Blaustein skipað fyri The Woodstock Filmfestival í heimbýnum, sum er kendur fyri konsertina í 1969. Í morgin er Meira við í dómsnevndini, ið skal gera av, hvør skal fáa Geytan, sum fyrstu ferð varð handaður í fjør, tá Sakaris Stórá fekk hann fyri stuttfilmin Summarnátt . Niðanfyri sæst hann millum Dáva Djurhuus, til vinstru, og Siggu Vang, til høgru. Longst til høgru er Meira Blaustein. Dávur, sum býr í London, var akkurát komin við Norrønu. Eftir siglingartúrin var hann bæði álvarsligur og skemtiligur, og  Terminal er heitið á filminum, sum Dávur hevur við í Geytakappingini.

Mikukvøldið 11. desember 2013 kl 19:00 verða átta føroyskir stuttfilmar, sum kappast um Geytan og Áskoðaravirðislønina, sýndir í Norðurlandahúsinum, har Finnur Koba verður vertur. Eisini verður ein heimildarfilmur, sum ikki er í kapping, sýndur. Eftir sýningarnar verður avdúkað, hvør vinnur Geytan, sum er 25.000 krónur og ein prýðilig standmynd, sum Astrid Andreassen og David Geyti hava gjørt, og sum Norðurlandahúsið letur. Sama kvøld fáa áskoðararnir høvi at velja sín yndisfilm við beinleiðis atkvøðu á staðnum. Vinnarin fær Áskoðaravirðislønin Tórshavnar Býráðs, sum er 15.000 krónur. Fjúrtan filmar komu inn til kappingina. Ein samd dómsnevnd hevur valt at vísa níggju av innkomnu filmunum í Norðurlandahúsinum mikukvøldið 11. desember kl 19:00 í hesi røð: TÚ, sjónbandalag eftir Jóannesi Lamhauge TERMINAL, stuttfilmur eftir Dáva Djurhuus EINA, stuttfilmur eftir Andriasi Høgenni TRUE LOVE, stuttfilmur eftir Heiðrik á Heygum VETRARMORGUN, stuttfilmur eftir Sakarisi Stórá MUNSCH

Nú greitt er, at einvegis tíðinda- og tilfarsfloymurin úr Danmarks Radio og norður til okkara fer at steðga, tí lógin um Uppavsrætt púra óvæntað kom á okkum, er rímiligvís onkur, sum harmast, meðan flestu stórfegnast. Tí kom mær til hugs dagsins orð, boppudólgur , ið sipar til 'dreng, som dier sin mor længere end sædvanligt', sum føroysk-danska orðabókin hjá Sprotanum sigur. Hetta hugfarsliga og ikki sørt skemtiliga orð, boppudólgur , fann eg í kjallaranum í Miðlahúsinum í dag, har Eirikur Lindenskov lat meg sleppa at blaða í Sosialinum frá 1980'unum, tá eg ummældi føroyskt sjónvarp í leygardagsblaðnum undir yvirskriftini ' Hygg og Hoyr '. Eftir at hava blaðað í hond eina løtu og kent, hvussu avíspappír og svart hvítt prent var fyrr, kom eg fram á yvirskriftina Boppudólgur í vesturferð  tann 7. mars 1987: Umframt at ummæli tá vóru beint fram og uttan innballað fyrivarni, var eisini ein miðlakritisk siðvenja, har framstandandi persónar søgdu sína mei

Í kvøld hoyrdust tey gleðiligu tíðindi, at Danmarks Radio hevur sagt upp samstarvssáttmálan við okkara egna Kringvarp um at endursenda og samsenda danskt fjølmiðlatilfar her, mest sum ókeypis. Orsøkin er at finna í nýggju føroysku Upphavsrættindalógini, sum Føroya løgting samtykti 23. apríl í ár. Myndina av Kringvarpsstjóranum, Dia Midjord, tók eg 31. august í fjør, tá hann tók yvir eftir Anniku Mittún. Tað kann ikki annað enn metast sum ein bati av teim heilt sjáldsomu, at einvegis nalvastrongurin úr Danmark til Føroya, tá tað ræður um tíðindi, referansur, reportasjur, filmar og prime time undirhald, verður kliptur, tí at Danmarks Radio, sambært Upphavsrættindalógini, ikki longur kann forsvara at senda tilfar nærum ókeypis til okkara. Nú kunnu vit sleppa úr hesum óynskta bundinskapi og lata upp fyri øðrum norðurlendskum almannarásum. Og kanska orka vit eisini at knýta nýggj sambond við grannalond í Norðuratlantshavi, so sum Skotland, Írland og Kanada. Hóast hetta er ein púra óv

Í tíðindaskrivi frá Mentunargrunni Studentafelagsins og Føroyaprenti verður sagt í dag, at partarnir hava stovnað smápartafelagið Forlagið MS við endamálinum at geva út bøkur og annað, sum hevur samband við hetta. Jógvan Isaksen, sum omanfyri er avmyndaður á bókamessu í Göteborg, er nevndarformaður og forlagsleiðari. Forlagið hevur í nógv ár verið rikið av Jógvani einsamallum, tey seinastu árini í neyvum samstarvi við júst Føroyaprent. Jon Hestoy úr Føroyaprenti er tí stjóri í nýstovnaða forlagnum. Jón avmyndaði eg á bókamessu í Frankfurt í fyrrárið. - Tann broyting, sum nú fer fram, er gjørd fyri at tryggja forlagið í vónandi mong ár, siga umboðini fyri smápartafelagið Forlagið MS í tíðindaskrivinum. Mentunargrunnur Studentafelagsins er Føroya elsta forlag og er sprottið úr Hinum føroyska Studentafelagnum í Keypmannahavn, sum bleiv stovnað í 1910. Fyrsta útgávan hjá forlagnum var Yrkingar (1914) eftir Janus Djurhuus, og rokna vit eftir hesi útgávu, so fyllir forlagið hundrað

Einaferð segði amerikanski ummælarin Jon Landau um ein 25 ára gamlan sangara: 'I saw rock and roll future and its name is Bruce Springsteen!' Í dag er Bruce 64, og í gjár hoyrdi eg 19 ára gamla Jake Bugg, sum er úr Nottingham í Bretlandi, syngja Slumville Sunrise   í sendingini Skavlan . Haldi, eg fari at endurtaka 39 ára gomlu orðini hjá 64 ára gamla Landau, og so skifta navnið út við Bugg, Jake Bugg. Eg havi í hvussu er gjørt mær ein nýggjan spælilista á Spotify . Hvat heldur tú um Jake Bugg?

Í nítjan ár hava vit, 10-15 mans, møtst til jólaborðhald við góðum samspæli og sangi. Í ár vóru vit Milson Zachariasen, Hallur Joensen, Jóan Petur Hansen (Beddi), Ragnar í Vík, Sonhard Johanessen, Oddbjørn Vágslíð, Petur Rouch, Jóhan á Plógv, Jóhannes Jacobsen (Jóanes í Uppsulum) og eg sjálvur. Ymisku hølini á ymsu støðunum hava altíð verið hugnalig við góðari matskrá og so sangbókini hjá Hank Williams. Seinastu árini hava vit slakað nakað um krøvini, bara at syngja Hank Williams, til eisini at syngja føroyskar klassikarar sum Lívið hjá Teimum av Kamarinum og Sjómaður kvøður hjá Simma og Teimum. Hesuferð savnaðust vit í hugnaliga kjallaranum hjá Gepetto í Kráargøtu í Klaksvík, har Hallur sat fyri borðendanum og skipaði fyri kapping millum norðanmenn og sunnanmenn at gita, hvør sang eina góða og langa røð av ymsum jólasangum, sum vit hoyrdu í stuttligum ljóðbrotum. Kring borðið var dúgliga gitt og skrivað, hvør mundi eiga ymsu røddirnar og útsetingarnar av sangum sum White Chr