Birk

Norska oyggin Frøya hevur vunnið virðisløn sum besti staður at gera film í Evropa. Tað kunngerð Nordisk TV og Filmfond í Berlin, har filmstevna er í hesum døgum. Norska oyggin hevur verið karmur um Netflixrøðina Milliardærøya , sum norska felagið Rubicon hevur gjørt. Enska heitið á sjónvarpsrøðini er Billionaire Island . Fimm evropeisk filmsstøð vórðu endaliga tilnevnd, og Frøya vann Lokatiónsvirðislønina við støði í Milliardærøya . Evropeiska filmsamstarvið, European Film Commissions Network, letur í ár á fyrsta sinni hesa staðbundnu virðisløn, sum ivaleyst eisini kundi verið áhugaverd fyri Føroyar. Men kappingin er hørð, skal ein gerast áhugaverdur staður at gera film. Hini fýra filmstøðini í kappingini vóru Mdina á Malta, sum sást í stórfilminum Napoleon hjá Ridley Scott við Joaquin Phoenix sum Napoleon Bonaparte, Schönbrunn Palatz í Eysturríki, har Kate Winslet sæst búgva í HBO røðini The Regime , sum Stephen Frears og Jessica Hobbs hava leikstjørnað, Staatsoper Stuttgart í Týskla...

Lat rithøvundan Amy Liptrot og bylgjurnar úr The Outrun føra teg á eina ógloymandi ferð við Filmsfelagnum, Forlagnum Eksil og nýggja føroyska Bókmentafestivalinum , sum er í Havn frá 26. februar til 1. mars. The Outrun byggir á heimskendu skaldsøguna hjá skotska høvundanum Amy Liptrot. Søgan fer fram í Orknoyggjum, og er ein ferð til grøðandi máttin í náttúruni og havinum.  Við stórsligna landslagnum í Orknoyggjum sum bakgrund, sigur The Outrun søguna um, hvussu Liptrot eftir stríð við rúsdrekka flytir til London, og vendir aftur til heimstaðin. Við eini siping til søgnina um kópakonuna fangar filmurin vøkru náttúruna og transformativu leiðina, at finna sambandið við náttúruna og seg sjálva aftur. Vit eru ovurfegin at kunna kunngera, at Amy Liptrot sjálv fer at innleiða sýningina mikukvøldið og fer at deila persónligar upplivingar og hugleiða um gongdina til edrúskap, ið hevur ført til hesa metsølubók, sum nú eisini er gjørd til film. Sum endin á filminum bendir á, hevur Amy Li...

Durita Dahl Andreassen, kvinnuligi høvuðsleikarin, og Rógvi Rasmussen, framleiðari, ringja til leikstjóran, Mariu Winther Olsen, sum er í Danmark. Meðan øll í fullsetta salinum lurta, siga tey henni, at teirra filmur, “Halt um meg”, vann Geytan 2025. Mannligi høvuðsleikarin, Búi Egason Dam, var í Meksiko.  Sirið Stenberg, landstýriskvinna við almanna- og mentamálum, setti Geytan við eini góðari røðu, har hon greiddi frá um almenna stuðulin til film og hvussu hann nú verður umsitin.  Runavíkar kommuna stuðlar Geytavirðislønini, sum umframt standmyndina og heiðurin er 40.000 krónur, og Torbjørn Jacobsen, borgarstjóri, handaði tí vinnaravirðislønina við eini góðari og vælupplagdari talu. Dómsnevndin, Birgir Thor Møller, Jan Berg Jørgensen, Karen Kristianna Hildardóttir Gram, Gudmund Helmsdal og Ole Wich, grundgav soleiðis fyri valinum: Vinnarafilmurin í kvøld er ein framúrskarandi leikstjórnaður og eins framúr væl spældur filmur, sum dómsnevndin hevur hesa grundgeving, at peika á...

David Lynch (1946-2025) er deyður, 78 ára gamal. Í námsfrøðiligum samanhangi, hevur neyvan nakar sum hann, skapt filmar til undirvísing, at verða flustir sum ein leykur, til tú lag fyri lag er komin inn í ein kjarna, sum lýsir borgarliga samfelagið og allar tær døkku leiðir og kreftir har eru, sum dannilsið lærir teg aldri at ganga. Tí verður tað altíð ein subversiv fragd at fylgja høvuðspersóninum, sum brýtir konventiónirnar, tá hann finnur eitt avskorið oyra, tí tað kann leiða hann til hjartað á gentuni, sum er dóttir kriminalpolitistin. David Lynch setti gand til løriftið og fekk okkum at undrast, serliga í útryðjuni á ranguni í dannaða samfelagnum, sum allarbest sæst í Blue Velvet (1986), har vit sum voyerar, lúrarir, eisini síggja hin ótamda Dennis Hopper, sum eg havi fylgt síðan Easy Rider í 1969. Og so hevur hann eina óbetaliliga frisyru fyri eldri menn, David Lynch.

Týskvøldið varð avdúkað í Havnar Bio, at næmingarnir í miðlakunnleika B á Kambsdali vunnu stuttfilmskappingina hjá Námi. Úrvalda evnið var í ár tað sætta av teim seytjan heimsmálunum hjá ST - vatn. Heitið á filminum var ”Síðsti dropin”. Vinningurin er 30.000 krónur. Eftir at innkomnu filmarnir høvdu verið vístir í biografsalinum í Havnar Bio, vendi Sigfríður S. Sólsker, útgávuleiðari í Námi, sær til møttu næmingarnar og lærararnar. - Tit hava við tykkara stuttfilmum víst, hvussu tit hava arbeitt við hesum evni, ítøkiligani og abstrakt, men altíð fakliga viðkomandi, og í onkrum føri eisini stuttliga, har tit leita, eygleiða og fundera í kjallaranum í skúlanum. Onkur annar filmur setur sær fyri at vísa øll elementini, har fótbóltsvøllurin týðuliga fyllir mest, men líðirnar, kirkjan og SMS eisini sleppa við. Vit koma víða, hóast evnið er tað, sum kemur úr krananum, tá vit heima og í skúla koyra hann frá. Henda repeterandi einfeldin sæst aftur. Men vinnarafilmurin letur seg ikki binda niðu...

Hvørt mikukvøld sýnir Filmsfelagið ein úrvaldan nýggjan film í Havnar Bio. Undirtøkan er góð, og mikukvøldið, tá Turið Maria Jóhansdóttir, aðalskrivari í Amnesty International, Føroya deild, innleiddi, var fult hús. Tá varð sýndur nýggi ísraelskt-palestinski heimildarfilmurin No Other Land. Neyvan nakað evni á filmi kann savna so nógv fólk, sum just filmur um Holocaust og aktuellu støðuna í Ísrael og grannalondum tess, eisini í filmi, sum ísraelska Sendistovan í Keypmannahavn hevur útvegað, ofta um avbjóðandi evni sum samkyndleika og ivasama búseting á Vestara Áarbakka. Í framhaldi av hesum tanka er eisini vert at geva sær far um, at á hvørjum ár verður altjóða Holocaustdagurin, 27. januar, hildin í føroyska skúlanum. Enn ein minningardagur er 9. desembur, sum tekur støði í hesum sama degi í 1948, tá ST gjørdi sáttmála um International Day of Commemoration and Dignity of the Victims of the Crime of Genocide and of the Prevention of this Crime. Umframt at undirtøkan fyri filmi í Filmsfe...

Íslendski framleiðarin, Fríðrik Þór Fríðriksson, sum í 1992 varð Oscartilnevndur fyri vakra filmin Börn náttúrunnar, sigur, at Føroyar vórðu valdar, tí tær verða nevndar í skaldsøguni hjá Guðbergi Bergsson, sum filmurin byggir á, og eisini eitir Missir. - Hugskotið var at lata Reykjavík standa gráan og keðiligan, meðan Føroyar tónaðu fram sum grønar og vakrar oyggjar, sigur Fríðrik, sum leggur afturat, at alt í Føroyum gekk væl í hond, wonderful and nice, sum hann sigur. Friðrik, ella Frikki millum vinir, er ein av mesta etableraðu filmsframleiðarum og leikstjórum í Íslandi. Í 1989 vitjaði hann fyrstu ferð í Føroyum. Tað var saman við Einari Kárasson, sum hevði skrivað søguna Skytturnar, um tveir stórhvalastingarar, sum koma í land. Fríðrik gjørdi søguna til film og vann fyrstu virðisløn á norðurlendskari filmstevnu í Lübeck. Spurdur, um hann hevur hug at koma aftur til Føroya at gera film, sigur hann, játtandi, at ”Tað vildi eg fegin, gjørt ein film í Føroyum. Men tit mugu vera varin,...

Úr brellbitanum á Netflix fyri Deceitful Love: - Hvat um tú vart 60 ára gamli maðurin, og eg var 30 ára gamla kvinnan?  Ferðing vindur uppá seg, siga tølini. Vinnan er í vøkstri. Samstundis sum tað elvir til nýggj filmisk upplivangarátøk, hoyra vit mótmæli frá Barcelona og av Kanarisku oyggjunum um, at tað er blivið so dýrt at búgva og liva á attraktivu ferðastøðunum. Nú vanliga fólkið ikki skal ferðast, tí tað gevur so nógv útlát, er ein uppløgd loysn at sita heima og lata sjónvarp flyta teg til fremmand lond á filmi at uppliva støð og hendingar. Ikki minst, tá filmurin verður skorin sundur í átuligar partar til eksotiskan heimahugna. Filmur er nærvera á ein hátt, sum eingin annar miðil kann bjóða. Det lystfyldte nærvær, sum Otto Leisner, ið altíð vildi síggja glað fólk á skíggjanum, kallaði tað.  Nýggj á Netflix er ein italsk røð frá Amalfistrondini við Salernoflógvan, Inganno , sum merkir svik, við altjóða heitinum Deceitful Love , á donskum Bedragerisk kærlighed . Heitið ...

Meir enn 2500 atgongumerki vórðu seld í forsølu til stop-motion-animatiónsfilmin Klintrimús og hini dýrini í Vallbakkaskóginum, sum Kringvarpið hevur latið í føroyskan ham, og nú gongur í Havnar Bio Soleiðis søgdu tey í hópatali. Vit fara at síggja føroyskan film! Klintrimús og hini dýrini í Vallbakkaskóginum. Wauw. Tankarnir ganga aftur til bilettsøluna og biografdagarnar við høvdingasoninum, Winnetou, og týska maskinmeistaranum, Old Shatterhand. Hóast ymiskir, skuldu teir bjarga søguni og skipa lógloysið, so allir nýbyggjarar kunnu liva í sátt og semju. Teir á preriuni og nú dýrini í Vallbakkaskóginum. So er vøllurin settur, teknaður og máldur upp. Tankin kann ikki hugsast liðugur, uttan at taka støðu til, hvussu uppbyggiligt Kringvarpið hevur verið í júst hesum føri, meðan eins almenna arbeiðsplássið, sum við parlamentariskari valskipan í rygginum er beint hinumegin vegin, Mentanarnevnd Føroya Løgtings, á jólum í fjør fekk konfirmerað, at biografur skuldi skrivast út úr føroyskum ...