Birk

Tá Havnin í 2009 fylti hundrað sum fólkavald kommuna, møttust MC og eg í mentunargøtuni í miðbýnum. Fyri tey, sum ikki vita, má eg fyrst siga, at tað er Tórsgøta, og tað, sum síðan er av týdningi, var, at fyrsti heiðursborgari í Havn var Martin Christian Restorff, abbin, sum MC er uppkallaður eftir. Út frá einum abstraktum, ja kanska absurdum og tó barnsliga ítøkiligum bíbliuørindi hjá Prædikaranum, tosaðu vit um at hava eina konsert á parkeringsplássinum millum posthúsið og Sjómansheimið. Tað var leyst og liðugt beinanvegin, tí vit samdust um einfalda poesikonseptið - standhaftigar evergreens – sum eftir bókini var: “Kasta breyð títt út á vatnið, tí tú fært tað aftur, um so long tíð gongur!” Frá MC er tað fleiri ferðir komið aftur. Søgurnar um, tá hann lovaði ungum fólkum inn í Ebenezer at spæla á elektrisk instrument, eisini um náttina, og miksa upptøkur, lag oman á lag, so meistaraverk spurdust burturúr, til onkur av teim eldru steðgaðu øllum og blakaði alt á dyr, tí klaverannslagið...

Skjótt eru trýss ár síðan Joni Mitchell sang fyri aldrandi børnum, og samstundis viðurkendi at hon, nú einogfýrs, er eitt teirra: ”Songs to aging children come / Aging children, I am one”. Myndaklippið er av húsanum Clouds (1969). Havi hildið feriu hesa vikuna, men illa gongst, tí tað er blivið so ófriðarligt í landinum. Fyrst var tað Frihedsbrevet, sum partú vildi fortelja mær, og tað beint úr rættinum, at ein maður úr Algeria, sum fyrst varð ákærdur, nú er fríkendur fyri eina upplýsta nátt umborð á Norrönu at hava neyðtikið konuna, sum frælsisbrævið tekur sær rættindi til at upplýsa við navni, so eg fái ilt fyri hjartað, ikki tí eg kenni hana, men tí eg øtist um tað, eg lesi, og hvussu skrivarin vil hava meg at lesa tað. Eg verið infiseraður av eini lesibasillu, sum eg heldur enn miðlahald vil hava heilhyljandi vaksinu móti at lesa. So ganga tveir dagar, og nú er aftur ilt í føroysku heimasálini, tú nú eru døkkleittir menn komnir at larma uttanfyri hjá Finsen, okkara Nobelvinnara, i...

Her er prædika hjá the Right Rev. Mariann Edgar Budde (f.1959) fyri forsetanum í Washington National Cathedral í gjár undir heitinum A Service of Prayer for the Nation . Til ber at trýsta á ”show transcript” til vinstru undir upptøkuni, sum varir fimtan minuttir, og so fylgja við í øllum tekstinum, sum rullar niður í høgra borði við sekund og minuttali. Ikki tí, prædikan fyri the common good er framúr, men tað, sum gjørdi at eg fataði prædikuna enn meira viðkomandi til høvið, var at ein prestur í einum meira heimligum kjakbólki siteraði eitt brot úr Rómverjabrævinum afturvið prædikuni, sum var fyri Trump forseta.  Eg fari at gera tað sama. Seta tekstin inn niðanfyri:  - Takið at tykkum tann, sum er veikur í trúnni, uttan at tit halda dóm um hugsanir hansara. Ein hevur ta trúgv, at hann kann eta alt; men hin veiki etur bert urtaføði. Tann, sum etur, vanvirði ikki tann, sum ikki etur; og tann, sum ikki etur, dømi ikki tann, sum etur. Tí at Guð hevur tikið hann at sær. Hvør ert t...

Sjónvarpsmynd frá setanini av olympisku leikunum í París 2024 Herfyri átti eg sama dag í miðlunum tvær fotomyndir av monnum úr Vági, sum fóru í annað ljós. Petur og Eivind. Øll heiðurlig minni um teir báðar, bæði privat og professionelt. Men einasti miðil, ið spurdi um loyvi at brúka myndirnar og síðan krediterað myndamannin, var VP, har Ólavur visti, hvør átti. Hugsaði, um tað mundi vera so galið, at bara hann respekteraði upphavsrættin, sum var tað tekstur.   Hetta at síggja til týdningarleysa mál, sum ein uppistandsskemtari á tingi hevur til teitis at rópa krympirumpufongt, kom mær til hugs, tá eg sá, at Setrið, Fróðskaparsetur Føroya, krúnan av føroyskum dannilsi, vegna starvsfólkini, brúkti somu mynd at heiðra minnið um farna starvsfelagan og sendi til allar miðlar. Og her má eg siga sum latínlærarin í Hoydølum: De Mortuis nihil nisi bonum , um tey deyðu einki annað enn gott. Men er tað veruliga so, at myndin enn er veika ífyllan, harmonikan hjá umbrótaranum og grafikaran...

Nú var annan dagin á rað aftur eitt innslag í morgunsendingini um religión í Útvarpinum og bíbilsøgur, ikki bara hjá presti og bókaforløgum, men í øllum tí almenna upplýsingargeiranum.  Í gjár vóru tað eini tilkomin hjún, sum hugtakandi leggja hvønn dag í Harrans hendur. Í dag eru ørindini tey smæstu, sum skulu læra seg føroyskt. Tey smæstu. Og, by the way, fáa røttu fyriskipaðu kristnu virðini afturvið, heilt frá grundini, hóast hampuligi verturin roynir at fáa innpass fyri øðrum gerandisligum vinklum sum verkfalli og kríggi.  Hann er frálíkur, verturin. Hevur í mínum optikki og útvarpsoyra eina góða fatan fyri lesing, skriving og fatan av øllum tí, sum snýr seg um at danna nýggja borgaran, uttan at ov nógv dettur á gólvið. - Men vit skulu miðla Bíbilsøguna, fær verturin at vita frá báðum morgungestunum. Snildisliga snýkt inn í sendingina, sum flestu plagdu at lurta eftir, síðst vit hoyrdu um eina lurtarakanning.  Og sleppa vit hesum kikara úr kyksendinum inn í morgunsen...

Hóskvøldið vóru Heini í Skorini og Bjørn Kunoy í Løkshøll og greiddu frá um Palestina fyri og eftir 1948, og um ST sáttmálan um fólkadráp frá sama ári.  Heini krøkti illustrativt í tað sannkenning, at palestinar enn tann dag í dag hava ein symbolskan lykil hangandi í køkinum, sum ímynd av vónini um at venda heimaftur til húsini hjá ættfedrunum í økjunum, sum ísraelar tóku eftir Balfour deklaratiónina og frameftir, og enn gera við ólógligum búsetingum á Vestara áarbakka, samstundis sum palestinsk skúlabørn verða steðgað og kanna í tímar bara fyri at sleppa í skúla.  Neyvan er nakað evni so væl dokumentarað sum holocaust, ið føroyska skúlaverkið eisini trúliga hevur implementerað eftir samtykt í løgtinginum síðan 2019.  Afturat hesum kemur ídnið frá ísraelsku sendistovuni í Keypmannahavn at útvega film um modernaða Ísrael at vísa í Føroyum. Umframt nevndu búsetingar hevur afturvendandi evnið verið kynspolitiskt, so opinskárað og viðurkennandi, sum eg ikki havi sæð fyrr, har...