Birk

Leygardagin 3. august skrivaði Norðlýsið um ”Felagið”, sum var komið til Klaksvíkar at ganga gøturnar og vitja nýggj, forvitnislig støð, eftir skrá hjá Gunnari Nolsøe, sum er nýggjasti limur í Felagnum, har Albert Isfeld er formaður, eftir at Amariel Norðoy andaðist í 2022. Johan Lutzen skrivaði og tók myndina niðanfyri. Einaferðina fyrr hava vit í sama høpi og ferðalagi verið í Klaksvík. Tað var í 2017. Í ár varð farið av farstøðini í Havn kl 12:10, enn sum áður við Leið 400, yvir land, sum tey søgdu fyrr, norður gjøgnum Sundalagið, gjøgnum Norðskálatunnilin, gjøgnum Skálafjørð, um Gøtueiði, gjøgnum Lorvíkstunnilin og so at enda á Sandinum í Klaksvík kl 13:40. Arbeiðsdagar, koyrir bussurin gjøgnum undirsjóvartunnilin. So hetta var ein ferðafólkatúrur við panoramiskari útsikt. Í Klaksvík taka Gunnar og Jógvan Juel Rasmussen ímóti. Dávur Winther er á blettinum, og bjóðar inn í mentanarhúsið Varpið, har tey gera klárt til brúdleyp. Tískil fáa vit eisini innlit í, hvussu húsið fungerar í ...

Høgni í Útvarpinum ber okkum í dag dokumenteraði boð um, hvussu gullhúsið hjá Gullaki í Bøkjarabrekku fer at síggja út. Stikk denn. Tað kann eingin annar gravandi journalistur í allari føroysku verðini, uttan Høgni, hóast vegurin er hin mest trafikeraði í landinum.  Og á myndini síggi eg, at ert tú ov bráður at koyra út frá Midasborgini hjá Gullaki í brekkuni, so rennir tú teg beint í mammonitisku ognina hjá Havnar Arbeiðarafelag, sum er - ikki í likvidatión - men í gullfongdum verkfalli. Løgið, sum tankar og forsjónir um at nema við gull kunnu korrespondera. Hvussu dustutar gøtur vit enn hava gingið, korresponderar alt fyrr ella seinni við fyrigyklaða tankan um gull.  Í latentum mótmælisanda fari eg beint at spæla áminniliga sangin hjá Hollies um King Midas in Reverse, har unga plátuskaldið, Graham Nash, bara 25 ára gamal, gongur djúpt í seg sjálvan, og minnir hana, sum fyri honum í løtuni er gull, hvussu hann broytir alt, so tað verður til einki annað enn dust og jarðiskt óg...

Í ummæli av fyrstu sendingini av teim sjey í røðini Kulfaktor hjá Gunnari Nolsøe var eg so himmalsfegin um innihaldið og skipanina av útvarpssendingini.  Gamaní er hon visuell til innihalds, tí hon viðgerð í estetikki og funktionaliteti, hvussu vit velja at byggja okkara hús og skipa okkara býlingar, og skilmarka okkum burturfrá bilum og ferðslu, og tó kunna taka okkum aftur og fram til arbeiðis, uttan at leggja okkum skerfløt fyri vinnulívi.  Júst hetta seinasta forteljaramomentið í nýskapandi sendingini fekk borgarstjóran á Tvøroyri at fata alt øvut av allari skilvísi, so vit fyri opnara mikrofon kundu hoyra ótamda makt rulla seg út. Priceless og ikki hoyrt fyrr í føroyskum útvarpi. Tók sum givið, nú lok varð lagt á hetta nýskapandi útvarpsevni, at Havnin varð sett á skrá sum rosinan í pylsuendanum. Kanska Hoyvík burturav. Men gakk. Sum sligin á nevið má eg sanna, at her fall ikki eitt orð um Havnina. Hví? Er tað tí at hon varð ov trupul at lýsa, tí akademiski fakkunnleikin...

Klaksvík hevur dugað væl at fáa ítøkiligar brúkslutir at tala, so teir ganga inn í eina staðbundna søgu, har arbeiðarin og handverkið eru berandi styrkir. Nakrar bátslongdir hiðani úr Róðrarneystinum, síggja vit besta dømi um júst hetta. Tað er í kjallaranum í Christianskirkjuni, har Edward Fuglø og Sjúrður Sólstein hava gjørt religiøsa listaverkið Jesus úr Nazaret (2013). Eitt hugtakandi verk, har abstrakt bíbilsøga fyrst er transformerað til sjáldsama hugtakandi list úr úrvaldum trævøkstri, men síðan skipað í sigandi søgulutir úr handverkaravirksemi í Klaksvík, sum til dømis eini kontakt frá 1930, ið er ímyndin av on-off sambandi millum tað jarðiska og himmalska. Hetta greitt taktila lag í listaligu framsetingini gevur bíbliusøguni eina identifikatión og staðbundna styrki. Nú hevur Edward, hesuferð saman við Jan Thomsen, aftur gjørt eitt lokalt veggjaverk, hesuferð maritimt, sum ikki er stytri enn 22 metrar, og fer um veggirnar í nýggja neystinum hjá Klaksvíkar Róðrarfelag, sum á ró...

Syðrugøta hevur hægsta kulfaktor, eitt reint tíggjutal á kulbarometrinum, siga Ólavur og Katrin við útsýni yvir Syðrugøtusand, har G festivalurin er einaferð um árið. Sat eg í somu stovu, í erva yvir gamla handlinum við svarta Ramblerbilinum í túninum og Töting búmerkinum í eygsjón, so hevði eg sagt tað sama.  Hægsti kulfaktorur at búgva, liva og vitja, er í Syðrugøtu. Ikki minst sæð úr Havnini, har fremsta ambisjón í seinastu tíðini hevur verið at gera ein hvassan og óneyðuga høgan steinkant kring eina syntetiska á í miðbýnum, og beint nú, jólini eru í hondum, eru jólaperur, sum ein eyka kitsjágóði, vundnar um tunnilsrør, sum kring ánna blinkstra jólini ímót.  Seinastu árini havi eg smakka uppá eitt orð, sum eg ikki fyrr enn nú haldi verða fullbært og formfulfíggjað at seta á Havnarborðið, tað er stakkalastás. Einki annað enn stakkalastás. Ímeðan ger Gunnar Nolsøe tað mest hugvekjandi útvarpssending , eg havi hoyrt í langa tíð.  Gamaní las arkitekturin upp, men øll hini...