Birk

Í køkinum í Áarstovu vóru leygarkvøldið Báraldur, Hørður, Yassime og Skander, meðan Emilia, Ólavur Tyrni, Vón, Anja og Marius, sum síggjast á myndini niðanfyri, settu á borðið í lívligu og fullsettu matstovuni.  Í teimum báðum matstovunum heima í Havn, Áarstovu og Barbara Fish House, var fullsett bæði fríggjakvøld og leygarkvøld, tá tey á matskránni burturav høvdu bankatosk, okkara fremsta brand, sum havrannsóknarskipið, Jákup Sverri, hevði lagt upp fyrr í vikuni.  Gastronomiski siðurin at borreiða við toski av Føroyabanka, large cod, á hesum fine dining støði hevur hildið sær síðan 2011, og hevur javnt og samt verið foredlaður øll hesi árini, vár og heyst. Í ár varð høvið at royna ein spanskan smakkvariant og samsvarandi vínskrá í Barbaru, meðan Áarstova hevði valt eina franska tilgerð og tilgongd, har føroyski toskurin í høvuðsheitum er paraður við Chablis víni.  Fyrsta dagin tekur ein skotskur matstovuleiðari úr Aberdeen yvir í Áarstovu, sum øll hesi ár hevur verið og ...

Jólaútgávan av altjóða tíðarritinum Scan Magazine hevur grein um føroysku fyrirøkuna Fosaa, sum Malan og dótturin Oda hava rikið í Hoyvík síðan 2012. Vøruúrvalið, sum millum annað sæst hjá Öström í Havn, er fyrst og fremst taskur, serstakt sniðgivnar og oftast úr tilfari av okkara leiðum í Norðuratlantshavi. Á  heimasíðuni siga tær báðar, Malan og Oda, at virksemið byggir á handverk heima í kjallaranum í Hoyvík: ”The day, that we feel like we can't keep up anymore, is the day that we will quit. This is artisanry, and it should not be outsourced to anywhere else in the world.” Trine Ejlskov Jensen-Martin skrivar greinina í nýggja jólablaðnum Scan Magazine. Hon heftir seg við tað ektaða og staðbundna, og endar við at nevna slow fashion hjá møðgunum í Hoyvík: - In a world of constantly changing fashions and shifting moods it is refreshing to come across genuine craftsmanship and original ideas. Creating beautiful pieces made to be cherished for years, Fosaa Designs takes its...

Hvørt mikukvøld sýnir Filmsfelagið ein úrvaldan nýggjan film í Havnar Bio. Undirtøkan er góð, og mikukvøldið, tá Turið Maria Jóhansdóttir, aðalskrivari í Amnesty International, Føroya deild, innleiddi, var fult hús. Tá varð sýndur nýggi ísraelskt-palestinski heimildarfilmurin No Other Land. Neyvan nakað evni á filmi kann savna so nógv fólk, sum just filmur um Holocaust og aktuellu støðuna í Ísrael og grannalondum tess, eisini í filmi, sum ísraelska Sendistovan í Keypmannahavn hevur útvegað, ofta um avbjóðandi evni sum samkyndleika og ivasama búseting á Vestara Áarbakka. Í framhaldi av hesum tanka er eisini vert at geva sær far um, at á hvørjum ár verður altjóða Holocaustdagurin, 27. januar, hildin í føroyska skúlanum. Enn ein minningardagur er 9. desembur, sum tekur støði í hesum sama degi í 1948, tá ST gjørdi sáttmála um International Day of Commemoration and Dignity of the Victims of the Crime of Genocide and of the Prevention of this Crime. Umframt at undirtøkan fyri filmi í Filmsfe...

Í dag fekk eg eitt stuttligt bræv frá Tibor Erdös úr Budapest í Ungarn. Sigst, at snarar tú eitt lítið sned, so hava øll eitt hondfast samband. Í hesum føri var tað hjá trímenninginum í Gøtu, Maigun, ið er omma guðssynirnar hjá Tibor, Gabriel og Sebastian. Men tað vóru ikki jólaørindini. Tey vóru at siga mær frá, at komandi árini verður hann offisiellur svenskur útlandslektari á Institutionen för Skandinavistik, og fer at starvast á ungarska ELTE universitetinum í Budapest. Til gerandis undirvísir hann í svenskum og svenskum sum fremmandamáli á lærda háskúlanum í Halmstad og nú altso eisini í Budapest. Fyrsta februar fer hann í hesum høpi undir skeið í føroyskari mentan, máli og bókmentum. Óvantaða tilboðið, sum honum ongantíð hevur eydnast at fáa skipað í Svøríki, er fyri BA og MA lesandi og fevnir um várhálvuna. - Nú er tað so, at mítt egna savn við føroyskum bókum og tilfari, er størri enn tað á universitetinum, har bara gomul tíðarrit eru, og tvær skaldsøgur. Eg hugsi mær at ...

Onkuntíð tekur Dagur og Vika meg á bóli. Tað gjørdi redaktiónin í kvøld, nú tey høvdu funnið eina unga aktiva føroyska kvinnu, sum er farin til USA at arbeiða, ella í minsta lagi at reka, fyri Kamelu Harris.  Orsøkin er, at týsdagin er týdningarmesta val í einum landi, ið hevur sett seg á okkara tankar og hugmyndir, fyrst og fremst um persónligt frælsi, men eisini skapt polariserandi ræðumyndir um ta makt, pengar altíð hava. Eisini hjá okkum.  Tí er neyðugt at skapa líkindi fyri identifikatión.  Myndir, innsløg og tíðindabrot, har vit kunnu spegla okkum sjálvi, og harvið uppliva eitt vitborið innihald, sum gevur meining og brýtur einvegis hugsaðu polariseringina.  Úr okkara støddarmáti uppliva vit í fjarstøðu heimin gjøgnum amerikanskar brillur, tí gjøgnum søgu, bókmentir, film og tónleik er Amerika sloppið at seta seg á okkara heila og fatan. Ein svullur, sum kann verða góður, men eisini malign, óndur.  Neyvan hava tvey so ymisk valevni verið at velja ímillum. ...

Hetta er heitið á einum heimildarfilmi, sum Rakul Ró Steintórsdóttir og Niels Jóhan Sigurðsson úr Klaksvík hava tikið upp á ferð í Kenja í februar mánað í ár. Nú er filmurin liðugur og sæst við skúlauppgávum til hádeild á undirvísingarportalinum Snar .  - Um kameraútgerðina kunnu vit fyrst siga, at tá vit komu til Kenja, var tað uttan nakra ætlan at gera ein film. Men í kuffertinum høvdu vit eitt SonyA7iv kamera við Tamron 28-75 G2 linsu, tvær tráðleysar DJI mikrofonir og ein DJI Ronin gimbal, sigur Niels Jóhan, sum við góðum eygað hevur filmað. Rakul Ró, sum hevur klipt, sigur frá og lesur tekstin frá ferðini. Filmurin, ið varir knappar 40 minuttir, byggir á frásagnir frá fólkum, tey møttu. Tey eru føroyingar, íslendingar og afrikanarar, og málini vit hoyra, eru føroyskt og enskt. Undir heitinum Hjartabørn í Kenja hava tey vitjað ein kenjanska skúla, sum er knýttur at felagsskapinum Mirjam, sum Hilda Viderø, ið eisini er úr Klaksvík, stendur fyri. Í hugvekjandi og nemandi filminu...

Ísraelski varasendiharrin, Jonathan Lebel, í Varpinum við minniskorti frá Nova festivalinum Hóskvøldið 29. august skipaði Maigun Solmunde fyri fyrstu almennu filmsýning í Varpinum. Sýndur varð ísraelski heimildarfilmurin ”06:30”, sum sipar til klokkuna hin 7. oktobur í fjør, tá Hamas leyp á trance festivalin Nova, sum eftir brasilskari fyrimynd úr Bahia varð hildin har suðuri i Negev oyðimørkini, fimm kilometur frá Gasamarkinum. 364 fólk vórðu myrd og 40 rænd. Líknandi tónleikafestivalur var í Norðradali herfyri. Ísraelski varasendiharrin, Jonathan Lebel, hevði opnað dyr, so til bar at fáa spildurnýggja filmin higar at vísa fyrstu áskoðarafjøld í heiminum, hóast sýningin ikki var ein almenn og viðurkend frumsýning. Til tess krevst ein heilur festivalur við stórari skrá, søgu og fyrireikingarnevnd. Tílíkan hava vit ikki í landinum.  Heiðurskonsulin í Føroyum, Svenning av Lofti, byrjaði við eini hugvekjandi minnissøgu úr skúlanum á Eiði, har hann byrjaði í 1946 og longu tá hefti seg ...

Í sjónvarpsstovuni gevur Netflix okkum høvið at fáa innlit í nakrar av tankunum og bakgrundini hjá J.D. Vance, sum eftir øllum at døma fer at tryggja Trump at verða afturvaldur hin 5. novembur, eina viku fyri okkara kommunuval, har nógv meira stendur uppá spæl, tá vit tosa um polarisering og at ganga ørindi fyri kapitalin beint móti fólkaræðinum.  Vance, sum tey polariserandi, ið duga jiddiskt, elska at siga merkir bedbug, veggjalús, skrivaði í 2016 metsølubókina Hillbilly Elegy, sum Ron Howard, ið vann tvær Oscarvirðislønir fyri A Beautiful Mind, gjørdi til Netflixfilm fyri fýra árum síðan, og enn kann síggjast í hvørjari stovu. Navnið á filminum er tað sama, Hillbilly Elegy.  Filmurin, ið byggir á sjálvævisøguligu bókina hjá Vance, fekk ikki góð ummæli. Ringasta var frá ummælaranum hjá Vox, Alissa Wilkinson, sum segði: ”Whatever your opinion of the book, the movie is a different animal, and a startlingly terrible one”. Besta ummæli, sum var upp móti lunkaðum miðal, gav Sheri...

Benjamin Johanessen, sum er úr Hjørring, og fyrr sigldi við Norrönu, kom til Havnar eftir koronu farsóttina. Tá fekk hann starv á Hotel Hafnia, har hann er tænari. Nú hevur hann konu og tvey børn her. Fryntligur, punktligur og vitandi um alt hann setur á borðið. Í hátalarunum hoyra vit rútmiskan retro tónleik frá seksti- og sjetiárunum, sum passar væl til stílin, litin og matskránna eisini, sum søkir tað internationala bistro funderaða, heldur enn tað lokalt føroyska. Tommy Roe syngur Dizzy og vit fáa breyð við hvítleykssmøri, serstakliga vælsmakkandi við distinkum leyki, og so eitt kokkteylglas við boblandi italskari Rivani prosecco, sum er turr, og smellir breitt og flatt í eini balansuakt móti varrunum. Gott og vælbyrjað. Nógv ferðafólk, eitt borð við føroyingum. Neil Diamond syngur Cracklin' Rosie. Við borðið skifta vit orð um fyrstu servering eftir broytingina í fornisku rúsdrekkalóggávuni í 1992, tá vit fingu Campari við ísi frá Johan Restorff á hesum sama stað. Nú er sanguri...