Hjartaslátturin í Pressuni ein fríggjamorgun

Einki er so óstuttligt sum endursent skemt. Tað var mín fyrsta landkenning á vesinum meðan morgunútvarpið gekk. Men so spæla tær báðar, hon við hofreportararøddini og hon við steiningarlagnum, Stjørnurnar blinka við Maluni Thomsen og einzweidrei eri eg í jólalag. Keypi morgunbreyð frá enn eini kvinnu í Morgunmylnuni, sum hvørki er við Myllutjørn ella Klingurstjørn, og verið myntur á jólini, tí har hava tey kalendarar uppá tilboð, ein til bý ein til bygd. Jólini eru komin fyri fátøk og rík.

Øssur, einasti free lancari sum ikki ger bíligar tónleikasendingar fyri Kringvarpið, er farin út um Stóragarð og Ringvegin, hevur slept høvuðsstaðnum við Kringvarpsbastiónini og er farin heilt inn á Skálafjørðin at hitta privatmiðilin R7, sum heldur til í Saltangará, tá hann ikki sendur úr Skiparaborgini sunnanfyri ringin har suðuri í Havn. Og á nýggja Føroyakortinum, sum vit enn ikki hava loyvi til at prenta á føroyskum í okkara egnu bókum í okkara egnu skúlum, kunnu vit sígga, hvar tað er í endaleysu røðini av smánøvnum á eystara armi á bíbilska vinnulívsarminum, og á Sprotanum síggja, hvussu bendingarsniðini eru í fleirtali í óbundnum hvørjumfalli. Í nýkonformu victoriansku Eftirlitsføroyum er fantastiskt at kunna trína út í dagin, knappa brúnjakkan og sanna, at fleiri navna- og bendingaformar eru loyvdir og hava sama virði, bara ikki Irdi. Men ikki eitt orð um hana á hesum sinni. Tí nú sigur landstýriskvinnan í ljóðringari telefon við Pressuna, at hon vil eisini hava talufrælsi, eins og Óli, men tað heldur blaðstjórin á Dimmu ikki. Jón Brian, sum journalistiskt er breiður og upplýstur, sigur at Fjølmiðlanevndin verður mett sum ein reinur viðfáningur, so stórur, at R7 sigur seg ikki tíma at brúka hann, viðfáningin. Tá er hon tóm og nyttuleys, Fjølmiðlanevndin. Eivind roynir at tala teirra søk har inni í Eysturoynni, smámannasøkina sum í Olsen Banden, men illa gongst. Petur stjóri er eisini við fimmmannaborðið í Saltangará og konstaterar, at Óli er Óli, og at mest sum allar sendingar eru laiv. Greitt er at áðurnevndi sendingavertur, Óli, er gulleggið hjá R7 at fáa lurtarar og lýsarar, og ikki, als ikki, at víðka um føroyska talufrælsið, sigur hann við Øssur, sum í dag er innboðin vertur, næstan í Heiðunum. - At kæra hvønn annan er syrgiligt og symptom uppá ein ov ójavnan miðlaheim, sigur Jón Brian, sum avgjørt var mest áhugaverdur í KvF-R7 dystinum av Skálafjørðinum í dag.

Beinleiðis sending er deiliga óforútsigilig, men ikki minni óforútsigilig enn tær beinleiðis sendingar, sum eru úr bestu studiofasilitetum suðuri í Sortudíki, tí har henda eins nógv óvæntaði inntriv, fyri ikki at siga mistøk, sum í dagsin beinleiðis sending. Tað er líkasum náttúran og dýnamikkurin í laiv sendingum. Avbjóðingin er altíð at minka mest møguligt um slíkar ónollur, men hetta er beinleiðis útvarp. Tað er enn landsins fremsti miðil, beinleiðis útvarp, við livandi kjaki, sum úr útryðjuni víðkar um vitan, talufrælsi og fólkaræði. Allur heiður hiðani til útvarp, beinleiðis livandi útvarp. Bravo!

Við nøkrum, ið kallast Ketu-matur, varð nomið við vísundaliga grundaða vitan, og - kanska óvæntað - gjørdist hetta krúnan á verkinum í telefonpráti við formannin í Fólkaheilsuráðnum, Magna Mohr, sum vann eina miðlaheiðursløn herfyri. Hann ynskti, at journalistar menna eitt filtur, sum dregur tað populistiska og peningaliga frá tí vísindaliga grundaða tilfarinum. Men tað er ikki uttan mótspurningar frá vertinum, Øssur, og reflekterandi viðmerkingum frá Jón Brian. Eg meini so við - seta filtur á journalistar, sum eru í luftini og tað beinleiðis uttan himpr? Nei tú, tað gongur ikki. Og tað skal tað heldur ikki. Tí tað er eisini hjartaslátturin í journalistikki av útvarpsslagnum. Frálíkur táttur í frálíkari sending. Aftur bravo!

Annað er, at smáir miðlar siga seg ikki hava ráð til serfrøðingar og teirra háttalag. Men um Keto-matur varð skiftur um við fisk, so hevði fokus kanska verið okkurt annað. Soleiðis skilti eg Jón Brian í fartinum. Og hann forsikraði okkum um, at hansara telefonir eru ikki kynsstýrdar, nú fjøllini verða gingin og eingin fast at úttala seg í heystferiuni. Tað kann so standa til trúgvandi, sum norðmaðurin segði. Trúvirði er altíð ein samráðingarspurningur. Eingin dystur er betri enn hin seinasti. Soleiðis skal tað vera.

At enda verða Petur og Eivind takkaðir fyri góðan vertskap. Endamyndina av føroyska journalistanestor tók eg uttan loyvi síðsta fríggjadag í Norðurlandahúsinum. Vónandi er tað í lagi, nú eg takki fyri frálíka livandi útvarp og eina góða sending - og ynski gott vikuskifti!

Ísrael á breddan

Aftur í ár hevur Ísraelska Sendistovan í Keypmannahavn útvegað tríggjar nýggjar ísraelskar filmar at vísa í Filmsfelagnum. Ísraelsku filmsdagarnir, sum eru almennir og ikki krevja nakran limaskap, verða í Havnar Bio í døgunum 12. - 14. november. Kendastur er filmurin Foxtrot (Samuel Maoz 2017), sum verður sýndur mikudagin 14. november kl 20.

Í Tel Aviv eru hjúnini Michael og Dafna í døpurhuga eftir at hernaðarmyndugleikarnir hava borið teimum boðini um, at sonurin, Jonathan, er deyður í krígnum. Akkurát hvussu hann er fallin og hvar líkið av soninum er, fáa foreldrini ikki at vita. Mamman fær straks okkurt sissandi, meðan pápin verður í øðini og fer at leita í fortíðini og sambandinum við mammuna.

Í altjóða høpi er Foxtrot einasti filmur úr Ísrael, ið hevur fingið so nógva umrøðu og rósandi ummæli, at hann at enda varð skotin upp at fáa Oscarvirðislønina sum besti útlendski filmur í fjør. Foxtrot vann dómsnevndarvirðislønina í Venezia í fjør, har leikstjórin fekk fyrstu virðisløn, Gyltu Leyvuna, fyri fyrsta spælifilmin, Lebanon, í 2009. Í Føroyum verður Foxtrot sýndur í upprunaversión men við donskum undirteksti. Leikstjóri er Samuel Maoz.

Nýggjasti ísraelski filmurin í ár er Red Cow (Tsivia Barkai-Yacov 2018). Filmurin, ið eins og hinir báðir eru á hebraiskum, hevur upprunaheitið Para Aduma. Hann skrivar seg inn í røðina av søgum, sum bera enska frámerkið coming-of-age, eins og føroyski filmurin Dreymar við havið. Red Cow verður sýndur mánadagin 12. november kl 20.

Red Cow, sum ísraelska sendistovan í Keypmannahavn hevur útvegað til sýning í Føroyum, er á hebraiskum og hevur enskan undirtekst. Spildurnýggi filmurin vann fremstu filmsvirðislønirnar á altjóða filmsstevnuni í Jerusalem í august í ár. Red Cow, ið fyrstu ferð varð sýndur á altjóða filmstevnuni í Berlin í februar í ár, fer fram í einum jødiskum býlingi, sum er mitt í Silwan, ið er muslimskur býarpartur í eystur Jerúsalem.

Heitið Red Cow sipar til reyðu kvíguna, sum er ein átrúnaðarlig fyrimynd úr hebraiskari mentan um reinsan, bjarging og frelsu. Í Gamla Testamenti lesa vit í Fjórðu Mósebók um lítaleysu reyðu kvíguna, sum ongantíð skal hava haft ok á sær, ella ongantíð borið kálv, og tí kann verða nýtt sum offur. Hon varð dripin uttanfyri tilhaldið og blóðið slett sjey ferðir á tjalddyrnar, og síðani varð kvígan brend øll sum hon var, og øskan av henni varð blandað við vatni og nýtt sum reinsivatn, eftir boðum frá Harranum, sum lýst í fjórðu Mósebók 19.1-22. Køn fólk siga, at jødar trúgva enn í dag, sambært jødadóminum, at ein kvíga skal finnast í Ísrael, sum einki lýti skal hava, tað vil siga, at ikki eitt hár skal hava annan lit enn reytt. Tá ið henda kvíga er funnin, kann tað nýggja templið í Jerusalem verða bygt. Ein tílíkur kvígukálvur varð til í Ísrael tann 28. august í ár. Hesin offurkandidaturin er undir strangum uppsýni av serfrøðingum innan rabbinatið í Jerusalem, sum ein liður í vónini hjá jødum, at byggja triðja templið, siga kønar keldur.

Í filminum Red Cow fylgja vit høvuðspersóninum, ið er seytjan ára gamla Benny, sum er einkardóttir ortodoksa jødan Josva, ið verður lýstur sum ein “Temple loyalist”. Samstundis sum pápin gerst alt meir sannførdur um reyðu kvíguna, ið gevur filminum navn, møtir hon Yael. Benny, sum aldri hevur kent mammuna, kennur seg nú í andstøðu við allar teir sannleikar, hon fyrr hevur góðkent.

Dómsnevdnin á filmstevnuni í Jerúsalem segði m.a. um filmin, at virðislønin varð givin fyri ”A performance that skillfully and simultaneously combines sensuality and tenderness.” Ummælarar siga, at “Red Cow is a personal and moving tale by Tsivia Barkai Yacov, delicately told thru the performance of Avigayil Koevary, Gal Toren and Moran Rosenblatt.”

Hetta er fyrsti filmur í spælifilmslongd hjá Tsivia Barkai Yacov, sum sæst omanfyri. Hon er útbúgvin á Sam Spiegel Film and Television School í Jerúsalem í 2005, og sigur soleiðis um Red Cow: “Benny’s yearning is deep and fiery and leaves her in an emotional vacuum, but she never stops seeking and believing in a life touched by love. That is the vision we want to convey to the audience. A vision of love and compassion that is fearless of what may be painful and demanding.“

Ísraelski sendiharrin í Keypmannahavn, Benjamin Dagan, fer at innleiða sýningina við Red Cow, sum er almenn eins og allar sýningar í Filmsfelagnum.

Ísraelski filmurin Outdoors, sum verður sýndur týsdagin 13. november kl 20, er um Gili og Yaara, sum ger av at flyta úr býnum. Tey vilja byrja parlagið av nýggjum og byggja eini hús á bygd í Galilea. Meðan dreymahúsini standa í gerð, fer grundstøði í teirra samlívi at ridla.

Outdoors, sum ísraelska sendistovan í Keypmannahavn hevur útvegað til sýning í Føroyum, er á hebraiskum og hevur enskan undirtekst. Filmurin vann virðisløn fyri besta handrit á altjóða filmstevnuni í Haifa í fjør. Meðan filmurin varð gjørdur, setti framleiðsluliðið fýra børn í verðina. Mannligi og kvinnuligi høvuðsleikarin, Noa Koler og Udi Razzin, eru nummar tvey og trý frá vinstru, og leikstjórin, Asaf Saban, er nummar fýra. Hinir báðir eru David Rudoy og Roy Ettinger, sum eisini eru úr filmsliðnum, sum gjørdi Outdoors.

Outdoors er fyrsti filmur hjá Asaf Saban í spælifilmslongd. Leikstjórin, sum fyrr hevur gjørt virðisløntar stuttfilmar, sigur soleiðis um filmin: “Outdoors is a portrait of a young couple in a crucial moment in life, while struggling to fit their hopes and dreams into the physics of reality. Through a series of episodes, all taking place around their house, I wish to explore the never-ending story of a couple who struggle to stay together. This dialectic movement between two people holds a simple-yet-deep human truth. I wanted to convey this by showing both point-of-views of every situation, without defining one protagonist or choosing the "rights and wrongs" of each side. I wanted the house itself to become another silent protagonist and to leave space for the viewers to fill in the gaps between the episodes, while observing the delicate ways in which a strong and healthy relationship slowly fractured. During the construction of the house Gili and Yaara are confronted by the tragic-comic way small details might suddenly look epic, and questions of identity may rise in unexpected ways through the painful process of realizing ideals. This conflict between reality and fantasy, and the eternal tension between the concrete and the symbolic, is also a fundamental element of cinema, and defining its long relationship with theatre. I wish to examine those formal connections by combining a free improvisatory feel of acting with a sense of staged scenes and archetype characters that go on and off "the stage" of the constructed house. Outdoors’ production started out when my brother showed me the place where he was about to start building his new house. The shooting lasted over a year, parallel to the real construction of the house. Noa Koler, the lead actress, discovered she was pregnant during the shooting, so I had to adopt the script and combine her real pregnancy into the fictional story. Except for Noa Koler's on-camera-pregnancy, there were 4 (!) more babies who were born during the long shooting period - Roy Ettinger the line-producer, David Rudoy the DP, Udi Razzin the lead actor and also myself, Asaf - we all became new parents behind the camera…”

Puigdemont í Føroyum

- Tað eru nógv ár síðani eg fekk áhuga fyri Føroyum, og eg vil fegin vitja tykkara vakra land, segði 55 ára gamli Carles Puigdemont úr Girona í Katalonia, tá Magni Arge hitti hann í januar í ár. Og nú er hann komin, ikki úr Katalonia, men úr Belgia, har han býr í útlegd. Umframt at vera politikari, hevur Puidgemont eisini verið journalistur. Hann var borgarstjóri í Girona frá 2007 til 2016 og forseti í Katalonia frá januar í 2016 til oktober í 2017, tá spanska stjórnin í Madrid koyrdi hann frá, tí hann lýsti declaració d'independència de Catalunya, katalonsku frælsisyvirlýsingina. Við fimm ráðharrum úr katalonsku ríkisstjórnini flýddi hann til Belgia. Myndina av Carles Puigdemont tók eg í dag í Klingruni í Norðurlandahúsinum eftir at hann hevði fingið sær kaffi og miðmála frá Smakka.

Magni Arge, Fólkatingsmaður fyri Tjóðveldi, var sjáldsama fermur orðstýrari, tá fyrrverandi forsetin, Carles Puigdemont, umboðaði Katalonia á ráðstevnuni um tjóðskaparligan sjálvsavgerðarrætt í okkara tíð, og hvønn týdning katalanska støðan hevur í Evropa. Tiltakið, sum Tjóðveldi skipaði fyri í Norðurlandahúsinum, var alment, opið og ókeypis. Sum sæst var hvør stólur tikin.

Í Skotlandi var fólkaatkvøða í 2014 um at skipa Skotland sum fullveldi. Ein lítil meiriluti var fyri at varðveita sambandið við Stórabretland tá, men síðan Brexit gjørdist veruleiki, eru ætlanir um eina nýggja fólkaatkvøðu komnar á breddan. Umboðið úr Skotlandi var Kenneth Gibson, tingmaður úr skotska tjóðskaparflokkinum, SNP.

Rætturin hjá tjóðum at skipa seg sum fullveldi er støðugt á breddanum kring heimin. Í Ný Kaledonia, sum telur 270.000 fólk og er eystanfyri Avstralia har suðri í Kyrrahavinum, verður fólkaatkvøða um sjálvstøðu frá Fraklandi 4. november. Undirtøkan fyri einum sjálvstøðugum Ný Kaldonia er stórst millum upprunafólkini, meðan fólkið við evropiskum uppruna ynskir framhaldandi samband við Fraklandi, sigur Magni. Fremsti loysingarflokkurin er Front de Libération Nationale Kanak et Socialiste (FLNKS), og haðani er leiðarin í fullveldisrørsluni, Daniel Goa, sum við tulki greiddi frá um leiklutin hjá Fraklandi og ST í hesi tilgongdini.

Tulkur úr fronskum og í franskt mál var Hanna Jensen, sum sat á fremstu røð millum gestirnar úr Ný Kaledonia.

Tiltakið byrjaði tó við at formaðurin í Tjóðveldi, Høgni Hoydal, greiddi frá um Føroyar og føroysku støðuna í altjóða samfelagnum, og hvørji stig Føroyar eiga at taka, nú 70 ár eru liðin, síðan heimastýrislógin varð sett í gildi.

- Føroyingar lúka allar treytir at vera ein tjóð við ómissandi sjálvsavgerðarrætti. Hetta hava danskir forsætisráðharrar eisini ofta sagt, men staðfest er hetta fólkatingsvalskeiðið, at Danmark hevur ongantíð viðurkent hendan rættin mótvegis Sameindum Tjóðum.

Í Katalonia fór spanska stjórnin harðliga fram, tá katalanska fólkið á fólkaatkvøðu 1. oktober í 2017 skuldi siga sína hugsan um framtíðarstøðuna hjá Katalonia. Fleiri politikarar vórðu settir fastir og sita enn í fongsli uttan dóm. Aðrir hava funnið sær friðskjól í øðrum evropeiskum londum og halda fram at tala fyri sínum politisku sjónarmiðum um framtíðina hjá Katalonia.

Eftir kaffisteðgin flokkaðust nógv fólk, bæði føroyingar og útlendingar, við fartelefonum og myndatólum, til, tá Carles Puigdemont vísti eina plakat við katalanskum politiskum fangum, sum antin eru fongslaðir ella eftirlýstir.

Carles Puigdemont peikar á katalonsku tingkvinnuna, Carmen Forcadell, sum hevur verið í Føroyum og vitjaði tingformannin, Páll Á Reynatúgvu, sum eisini hevur vitjað hana. Ynski var um samstarv millum Føroyar og Katalonia. - Umframt at dyrka friðin í øllum politiskum arbeiði, er hetta týdningarmesta amboðið, segði fyrrverandi journalisturin úr Katalonia, sum talar katalanskt, spanskt, enskt, franskt og rumenskt, og helt fartelefonina fram.

So helt hugtakandi katalonski heiðursgesturin høvuðsrøðuna fyri teim møttu, sum ríkiliga fyltu Skálan í Norðurlandahúsinum. Á løriftinum aftanfyri hann stóð eina løtu at lesa: "The only thing necessary for the triumph of evil is for good men to do nothing." At enda varð høvið at seta spurningar, sum fleiri gjørdu, onkur á so klingandi drúgvum fronskum, at Magni breyt av og fekk kjakið aftur á beint, so øll kundu vera við.

Sambands- og javnaðarløgmenn og kringvarpsjournalistar vóru millum áhoyrarnar, og somuleiðis mong kend andlit úr søguni hjá Tjóðveldi.

Gamaní var hetta ein hendingaríkur og ikki sørt eksotiskur fundur ein fríggjadag seinrapart í føroyskum ruskveðri. Men allar best var at kenna felags kensluna av, at nú var tann flokkur, eg mest sum altíð havi bekent meg til, komin aftur á beint, sum Eirikur orðar tað í dagsins oddagrein. At møta fólki og síggja onnur fólk møta øðrum fólki - øll við áhuga fyri rættinum hjá stórum og smáum tjóðum, nærum og fjarum, at skipa seg, hvussu søgan so speglast í kjalarvørrinum og hvussu avbjóðingarnar eru í løtuni. Her eru tað Puigdemont og Goa.

Vit skulu tjúgu ár aftur í tíð, at finna ein eins sjónligan Tjóðveldisflokk, sum hann, ið Magni Arge nú hevur eydnast at pallseta í altjóða ljósi. Framúr ráðstevna! Í morgin er tiltakið Katalonia í Finsen.

Nina í Lübeck

Føroyski filmurin hjá Mariu Winther Olsen, "Nina", verður sýndur á 60. filmstevnuni í Lübeck í ár. - Hon er millum sterku kvinnurnar úr Norðuratlantshavi í ár, sigur stevnuleiðslan á tíðindafundi: - There’s no shortage of strong women from the North Atlantic rim either - Isold Uggadóttir from Iceland with “And Breathe Normally” (Andið eðlilega), and Maria Winther Olsen of the Faroe Islands with “Nina”. And not to slight the Baltic states, where a new generation of female directors is making its mark. From Lithuania, Giedrė Beinoriūtė presents “Breathing into Marble” (Kvėpavimas i marmura) and Marija Kavtaradze gives us “Summer Survivors” (Vasara), while Moonika Siimets, the director of this year’s opening night film “The Little Comrade” (Seltsimees laps) is from Estonia.

Tilsamans 199 filmir verða sýndir á stevnuni, sum byrjar 30. oktober og endar 4. november í ár.

Í 1989 fekk Katrin Ottarsdóttir fremstu virðisløn í Lübeck fyri fyrsta føroyska spælifilmin "Atlantic Rhapsody". Her sæst Katrin við endanum á søguligu filmsrulluni, sum staðfesti, at hetta var ein føroyskur filmur.

Síðan hevur gott samband verið millum Føroyar og norðurlendsku filmstevnuna. Millum annað varð fyrsti útlendski Geytadómarin, Linde Fröhlich, sum er listaligur leiðari á filmstevnuni, ið er hin einasta í heiminum, sum burturav vísur norðurlendskan og nú eisini baltiskan film.

Mikukvøldið 5. september, tá ovasta myndin varð tikin, varð filmurin "Nina" frumsýndur fyri almenninginum í Filmsfelagnum. Nina er við í kappingini um besta fyrsta filmin hjá einum leikstjóra. Fyri fullum húsum innleiddi leikstjórin, Maria Winther Olsen, frumsýningina við hesum orðum:

Gott kvøld og hjartaliga vælkomin til fyrstu sýning av NINA her í Havnar Bio

Eg eiti Maria Winther Olsen, og eg havi skrivað og leikstjórnað NINA, sum tit fara at síggja her á løriftinum um eina lítla løtu.

Men áðrenn tit sleppa tað, so ynski eg fyrst og fremst at takka øllum tykkum, sum á ein ella annan hátt hava verið partur av filmsferðini hjá Ninu. Hesin filmurin var ikki møguligur uttan alla hjálpina og stuðulunum, sum vit hava fingið, so av hjartanum takk!

Síðani ynski eg at takka Filmsfelagið og Havnar Bio fyri at spyrja um at vísa Ninu í sambandi við, at tit hava valt at seta fokus á Kvinnur á filmi. Og takk fyri, at tit hava valt at leggja dent á júst kvinnur á filmi. Tí um tað er nakað, sum eg sakni í filmsheiminum, so er tað nettup filmar av kvinnum og ikki minst filmar við kvinnum.

NINA hevur fylgt mær síðani 2014. Hetta hevur tískil leingi verið mítt lítla baby. Ætlanirnar og ynskini hava verið stórar og nógvar frá byrjani av, men serliga eitt hevur staðið mær nær frá byrjan til enda. Tað hevur verið, at sleppa at portrettera eina kvinnu við djúpd. Eina kvinnu, ið hevur bæði góðar og minni góðar síður. Ein kvinna, sum eg sjálv kundi kenna meg aftur í.

Eg havi nemliga eina uppliving av, at eg sjálvdan síggi ein film og hugsi: Yes, hasa kvinnuna kenni eg meg aftur í! Nei tíanverri er tað ofta soleiðis, at eg hugsi, er nøkur kvinna veruliga soleiðis? Hon er ein-demensionel og uttan djúpd. Tað kemst sjálvandi av, at tað sjálvdan eru kvinnur í høvuðsleiklutinum. Sum oftast eru tær har sum hjáleiklutir at undirbyggja mannfólka-høvuðsleiklutin. Tá kann gerast torført at geva nettup kvinnuni tíð at verða nuanceraða.

Í sambandi við temaið hjá Filmsfelagnum at leggja dent á kvinnur, havi eg hugsað um, hví tað er, at eg so sjálvdan kenni meg aftur í kvinnum á løriftinum og skerminum. Eg eri komin fram til, at eg upplivi ofta at kvinnan verður gjørd til ávíkavist eitt sexobjekt, eina businesskvinnu ella til eitt offur.

Fyri at taka tað fyrsta: sexobjektið. Yes, kvinnan sum altíð sær gott út, óansæð tíð og stað. Ein kvinna, sum dugur at tosa frekt og sigur júst tað, sum ein og hvør maður sikkurt gjarna vil hoyra. Ja, ein kvinna sum maðurin skal vinna, og sum uppá allar mátar er perfekt. Er hetta nakað eg kenni meg aftur í? Uppá ongan máta. Er hetta nakað eg vil kenna meg aftur í? Nei, faktiskt ikki.

Onnur týpan er kanska tann, sum onkur vildi sagt er tann “sterka kvinnan”. Ja kvinnan í klædningsjakka, ið handlar rationelt, hvørki tosar ella útrykkir kenslur, ja kanska heilt fýrakantað sagt, ein kvinna uttaná, men ein maður innaní. Kann kvinnan bert vera sterk um hon minnur um mannin? Ella skulu vit kanska verða betur til at vísa munin millum kynini, og at hvørt kyn hevur sínar styrkir? Um tað stóð til mín, so ja! Tí hetta er ein meira nuanserað mynd av veruleikanum. Kenni eg kanska meg aftur í tað rationella og í klædningsjakka? Nei tí eg elski kjólar og eg eri super kensluborin, men tað er nettup mín styrki.

Og fyri so at taka tað triðju kvinnuna, sum er offrið, so upplivi eg tað ofta soleiðis, at kvinnan verður ikki lýst sterk, men tvørtur ímóti. Hon er veik og skal hava hjálp. Og sjálvandi hjálp frá onkrum manni. Hví er tað soleiðis? Hví er tað ofta soleiðis, at okkara kyn verður gjørt til tað veika? Hvar er tann sterka frígjørda kvinnan? Eg meini so við, eg síggi sterkar kvinnur rundan um meg hvønn tann einasta dag. Hví geri eg ikki tað á løriftinum og skerminum?

Hetta eru spurningar, sum hava frustrerað meg, tí eg havi ikki kunna kent meg aftur í hesum kvinnunum sum eg havi sæð á filmi. Eg føli ikki, at eg eri bara tað eina, nei eg eri skam nógv. Eina løtu eri eg nakað og næstu løtu nakað annað, og tað er okay. Og tað er okay, at eg ikki eri perfekt. Og tað er nettup hetta, eg havi haft eitt so brennandi ynski at portrettera. At vísa eina kvinnu, ið er alt annað enn perfekt. Hon er veik, men eisini sterk. Hon er eitt offur, men eisini ein hetja. Hon er vøkur bæði innan og uttan, men hon handlar eisini ljótt og dubultmoralskt. Tí soleiðis eru vit menniskju, vit eru fylt við mótsetningum - óansæð okkara kyn, og tað er júst tað sum ger at tað er spennandi at verða til.

Eitt er, at eg havi eina vón um, at kvinnur kunnu fáa okkurt meira nuanserað at spegla seg í, og vónandi kann NINA ger tað, men eg vóni eisini innarliga, at hetta kann geva mannfólki eina meira nuanseraða mynd av kvinnuni. Tí ein kvinna er ikki bert eitt mál, sum skal vinnast, ella eitt offur sum skal bjargast.

Tí vóni eg, at tit fara at njóta hesar 80 minuttirnar saman við Ninu og monnunum í lívinum hjá henni. Eg vóni, at um so er, at her situr onkur kvinna, sum eisini saknar at kenna seg aftur á løriftinum, følir, at hon, um ikki annað, kennur onkrar brotpartar av sær sjálvari í Ninu.

So er bert eftir at siga: Gerið so væl, her kemur NINA!

Seytjan filmar eru í høvuðskappingini, NDR Film Prize. Linde og tey í stevnuleiðsluni, siga soleiðis á enskum um filmarnar í høvuðskappingini: - Three winners of the NDR Film Prize are showing new films in this year’s Competition - Michael Noer, who won in 2013 for “Northwest”, is back with “Before the Frost” (Før frosten); Baldvin Z, who won the award for “Life in a Fishbowl” in 2014, presents “Let Me Fall” (Lof mér að falla), made with German financial participation; and from Henrik Martin Dahlsbakken, the winner in 2015 for his debut “Returning Home”, comes “An Affair” (En affære). Meanwhile, Klaus Härö, two-time winner of the Lübecker Nachrichten audience prize - in 2005 for “Mother of Mine” and in 2009 “Letters to Father Jakob” - is showing “One Last Deal”. Other familiar faces back this year are Benedikt Erlingsson, whose debut film “Of Horses and Men” opened the festival in 2013 and who now presents “Woman at War” (Kona fer í stríð), Hannes Holm (“A Moon of my Own” / Ted - För kärlekens skull), Simo Halinen (“East of Sweden” / Kääntöpiste), and Heikki Kujanpää (“Laugh or Die” / Suomen hauskin mies).
“We're proud and happy to be celebrating the 60th anniversary of the festival with great directors, who make their mark with very specific cinematic signatures and their idiosyncratic choice of subject matter! But we’re also looking forward to our new guests - Filmmakers who are presenting their feature debuts here in Competition, and from whom we will be hearing a lot more in the future”, says Linde Fröhlich (artistic director). That includes Kasper Kalle from Denmark with the period film “Christian IV” (Christian IV - Den sidste rejse), and Niclas Bendixen with “Ditte & Louise”, which takes a satirical, critical look at gender roles. Norway is represented by Camilla Strøm Henriksen with “Phoenix” (Føniks), and Tuva Novotny with “Blind Spot” (Blindsone). Both women are known primarily as actors and are sure to make a splash with their directing debuts.
The festival, one of most important events on the Lübeck cultural calendar, has been expanded this year by one day, with six days of film screenings in four festival cinemas and other event venues. Nine awards with a total endowment of 50,000 euros will be awarded in Lübeck in 2018. For the first time, the NFL will be awarding a prize for best narrative feature debut. On the 100th anniversary of their independence, the Baltic states and Iceland are the focus of this year’s festival, with films from those countries showing in all the sections. And Ingmar Bergmann receives a small homage in the Specials section on the centenary of his birth. Special event highlights in store for visitors include a world premiere 360° film in the Fulldome. The numerous other special events include silent film concerts, exhibitions, installations, industry gatherings, a master class, and a colloquium.