Birk

Við støði í handriti hjá Patrik Ehrnst hava leikstjórarnir Rojda Sekersöz og Julia Lindström gjørt seks parta filmsrøðina, Skiftet, um fjúrtan tær fyrstu løgreglukvinnurnar í Svøríki í 1958, sama árið, loyvt varð kvinnum at gerast prestar í svensku kirkjuni. Netflix vísir nú allar seks partarnar, ið eru 40 minuttir hvør. Altjóðað, er hópin av sjónvarpsrøðum, ið nærum síðan sjónvarpið kom til og gjørdist húsaltar í stovuni, lýsa løgreglulívið í gaman og álvara. Nýggjasta røð eg havi varnast fyri tað í mínum optikki avgjørt góða, er BBC røðin frá 2023 og fram, Blue Lights, ið fer fram í Belfast, sum burdi verið vinarbýur hjá øllum føroyskum fólki við áhuga fyri tí skisma, sum gníggjandi tekur seg upp, tá fullveldiskatolikkar og sambandsprotestantar faru upp í hægsta gir og uttan dialog brúka hvønn møguleika at manifestera seg sjálvan við fløggum og súmbolum, hvør í sínum býarparti. Svenska røðin, Skiftet, ið er hin fyrsta søguliga, Netflix hevur gjørt har í landinum, er púra greitt s...

  The Woman in Cabin 10, á norskum Kvinnen i lugar 10, er nýggjur amerikanskur spenningsfilmur á Netflix, sum fer fram umborð á 150 $ millióna luksusjáttini, Savannah, ikki ólík teimum, ið plaga at pløga okkara havøki og vitja okkara havnir. Umframt siglandi bátin sum avmarkað eind og karmur um søguna, eru tveir aðrir týðandi lutir drignir uppá tráð í filmisku Netflixframleiðsluni: Fyrst fleirfalt Oscarvirðislønta stjørnan, Keira Knightley (f.1985), og síðan norska strondin, serliga Hjørundfjorden, í Møre og Romsdal, beint innanfyri Ålesund. Søgan er av whodunit-slagnum, vit kenna frá Agathu Christie (1890-1976), har vit í eini spælifilmslongd, skulu gita okkum til rebus-gátuna, hvør var tann seki, ið framdi drápið - í hesum føri umborð, sum í Death on the Nile (1937) hjá Christie, ið fleiri ferðir er gjørd til film. Hetta seinasta, umborð, er avgerandi í hesum slagi av søgum, tí pallurin hjá teim leikandi er ikki bara avmarkaður, men eisini innilokaður, so tað slepst hvørki ...

Magnus Dam, Kringvarpsstjóri, lovar í inngangsrøðu, at nú verður roynt at fáa føroyska talu á meir enn ein film um árið. Tað er so ambisjónin, sigur Magnus, uttan at lova nakað. Her sæst hann saman við Páll Danielsen og Jonnu Mortensen. At føroyskt slær allar rekordir, sigur Mourits Clementsen, sum rekur Havnar Bio, ið er einasti føroyski biografur. Havnar Klubbi eigur hølini, sum biografurin er í, har Mourits nú vísir svenska teknifilmin, Palla Halaleysa, ið næstan er ein sangleikur, í góðari føroyskari týðing, sum Kringvarpið hevur latið í føroyskan búnað við framúr røddum.  Tað er nakað serligt við at sita í biografi saman við øðrum. Vit síggja sama nýggja film, sum ljóslivandi bleiktarar á løriftinum. Akkurát sum ordiligt og við føroyskari talu. Við síðuna av okkum, mær og Olaf, sita Glóð, sum í filminum er Birgitta, ið eigur summarkettuna, sum gevur filminum navn, og foreldur hennara, Børge og Durita. Beint aftanfyri situr Sanna Bæk Hoydal, sum er Maja, og tá eg spyrji eftir h...

Undir heitinum Himmal Heim og Hammond var konsert í Løkshøll í gjárkvøldið. Stúgvandi fult, og tá liðugt var, vildi eg ynskt, at hetta bara var ein steðgur, og hálvrunna konsertin helt fram eins leingi. So forvitnisliga innbjóðandi og fylt av spæligleði var konsertin. Hans Poulsen var kapellmeistari, sitandi við urguna, sum Evangeliihúsið keypti fyri lutfalsliga nógvar pengar í 1961, og Hjalmar Hvíklett keypti fyri ongar pengar, fýrahundrað krónur, sigst, eini fimtan ár síðan. Aftanfyri Hans var snurrandi Leslie hornið, sum kompletterar A100 urguna, ið svarar til B3 klassikaran. Kenni á mær, at salurin er um at bresta av spenningi at hoyra hvussu eitt ljóðføri kann verða miðdepilin í eini konsert, sum er ein tvørskurður av tónleikarum og sangarum í Føroyum í dag. Rógvi Langgaard tók myndina av Hans eins og allar hinar fyrimyndarliga góðu myndirnar frá konsertini, sum eg eri sloppin at brúka, sum var tað ein sunnudags eykakonsert.  Urd Johannesen bjóðaði vælkomin í Løkshøll og a...

Átta fóru í flogvanlukkuni í Mykinesi. Føroya størstu katastrofu í okkara útvarpstíð. Í Hesti fóru ellivu mans í bátsvanlukku eftir einum degi í 1919. Tá vóru 25 hús í lítlu bygdini. Samtíðarmiðilin, Dimmalætting, sigur, at fýrs fólk búðu í Hesti hetta árið. Í dag búgva seytjan. Aðrar báts- og skipsvanlukkur eru, sum gjøgnum tíðirnar hava merkt bygdasamfeløg og elvt til tignarligar minnisvarðar og -talvur. Var tað útvarpsuppslestur av tí vanliga slagnum ein sunnudag seinrapart um hetjumerktar lagnusøgur av teim sjey høvunum, so rak hann helst framvið, lesturin á tíðarinnar havi, meðan eg ypti øksl um aftur eina søgu av slagnum, sum menn meitla í stein, tí søgusýnið er mannligt, úr mannligum keldum, har menn vóru í vanda, og lisið upp av monnum í mandigum útvarpi. Annarleiðis er í hesum føri. Her er søgusýnið kvinnuligt og sett í karm av the female gaze , sum tey siga í filmiskum ástøði. At kvinnur eiga søguna. Stillisliga taka hana við einum greiðum og sannførandi uppleggi, sum a...

Kristel Lisberg var stjørnan á Nashville Nights í OY leygarkvøldið. Her sæst hon við sjeikinum, Shannon Forrest. Í Odense í Danmark hevur trídaga tiltakið Nashville Nights verið hildið í fimm ár. Innpískari, sum orðabókin kallar lurkalemjari , er hin bulmikli amerikanski speed snakkarin og sangarin, Blue Foley, ið sær til, at tú við góðum sangum og eini væltrimmaðari mannfólkarødd beinanvegin fær fatanina av, at tú ert á Broadway í Nashville, og nú ert stokkin inn á ein rúmligan ópretentiøsan spælistað, við servering. Hvørt settið telur tríggjar sangarar, sum við ongum øðrum enn rødd, mikrofon og akustiskum gittara leggja fram og syngja. Og hetta við at leggja fram, er ein inngrógvin partur av breiðu countrytraditiónini, sum í hvørjum sangi er ein søga, storytelling , ið myndar og ber sjangruna. Hvar ein vaks upp, fyrimyndir á heiðini, fyrsti kærleikin, ið ofta yvirhálar fyrsta bilin, og so kirkjan og barrin, sum restina av lívinum draga á bæði og generera sjangruna, millum barr og ...