Skip to main content

Posts

Reyðir postmenn og royktar apur

Í morgun spurdi ein vinmaður meg, um tað yvirhøvur var tørvur á nøkrum slag av satiru í okkara brúkarastýrdu tilveru. - Er tað ikki so einfalt, at tá eitt samfelag flýtur yvir av hunangi og róma, so gerst einki stuttligt? Øvundsjúka og illgrunasemi um grannarnar og onnur, sum ger, at pláss er ikki fyri satiruni, er tað ikki so? - Tú meinar at vit líða av ótálmaðari sjálv-feit-ismu, spyrji eg. - Nemmeliga, svaraði hann. Tað er akkurát tað. Eftir at hava grundað yvir henda stutta dialog í allan dag, datt svarið í postkassan í kvøld. Ein knallertspitari í túninum, lokið upp og eitt tjums niður í plastkassan. Ein posi við tilboðsbløðum, okkurt fjalt sum redaktionell tíðindi at lesa, men í einu brosjúruni freistist eg sjálvur sum ónøktað brúkaradýr, opið fyri allari merkantilismu, nú tað styttist til fagnað handilsfrelsarans: Ein reyður postmaður fyri 599 krónur og 95 oyru, og ein apa úr royktari eik fyri 899 krónur og 95 oyru. Tilsamans 1.499 krónur og 90 oyru. Fyri ta upp

Nú fara næmingarnir at fáa somu uppgávur!

Morten Stemre frá NORA tók myndina omanfyri. Longst til høgru sæst vinnarin Sissal K. Kristiansen. - Tað ljóðaði sum søtur tónleikur, og fekk meg heilt upp at flákra, tá Jákup Sørensen frá NORA kom á vitjan hjá okkum fyri hálvum ári síðan, sigur Laila av Reyni, lærari hjá klædnaatstøðingum á Glasi, nú Blue Fashion Challange er av. - Fyri ikki at blíva skuffað, segði eg við meg sjálva, at hatta mátti verða to good to be true . Men nú tiltakið er av, kann eg siga, at hvørt orð úr hansara munni varð veruligt. Hann gav bæði lærarum og næmingum eina lívsuppliving. Næmingarnir sloppu veruliga at blóma, og at vísa teirra dygdir, tá teir sluppu at verða assistentar hjá viðurkendum sniðgevum, ið áttu øll hugskotini, men í fleiri førum høvdu verið hjálparleysar uttan hjálp frá næmingunum, sum duga sítt ' shit' , tá tað kemur til at konstruera mynstur og at seyma pløgg. Alt gekk upp í eina hægri eind, tá partarnir møttust. Næmingarnir kendu tað sum eitt stórt herðaklapp og

Okkum tørvar satiru

Í morgun var sjáldsama væl upplagt útvarpsprát um eitt íslendskt yrkingasavn, Bónusljóð , sum Sanna Andrassardóttir Dahl hevur umsett til føroyskt, Bónusyrkingar , og kemur út á forlagnum Ungu Føroyar, samstundis sum upphavsmaðurin, Andri Snær Magnason (f.1973), vitjar. Hann er fyrr týddur til føroyskt, Søgan um bláa knøttin , sum varð so vælumtókt barnabók, at hon er púra útseld. Satiruskemtarin Snær varð so braneggjaður í 2016, at hann stillaði upp til forsetavalið. Til valdystin hevði hann kosið sær trý mál: tjóðargarð í hálendinum, nýggja stjórnarskrá og at røkta landsins tungumál. Fantastiskt! Á Facebookvanganum skrivar Andri Sær soleiðis um sjálvan seg og um føroysku útgávuna: Bónusljóð á Færeysku - kemur út: BÓNUSyrkingar 44% meira - Endurnýtsluútgáva! Andri Snær Magnason er kendur íslendskur rithøvundur og umhvørvistur. Hansara BÓNUSyrkingar er eitt tað mest selda yrkingasavn í søgu Íslands, og nú er tað her á føroyskum í serstakari útgávu. Yrkingasavnið hevur til

Ómegd á Tjóðpallinum

Tað verður fyri fullum húsum, tá Tjóðpallurin leygarkvøldið 9. september klokkan 19 byrjar veturin við 43. leikverki, ið hevur fingið heitið Ómegd . Grafiski plakatstílurin er svartur og hvítur, og pallmyndin er at síggja til eins strong og stringent. Hansina Iversen hevur staðið fyri pallmyndini. Ómegd er ein nýskrivaður leikur eftir Kristinu Sundar Hansen, ið byggir á veruligu søgurnar hjá tveimum kvinnum og einum manni, um tíðina í einum harðskapsraktum parlagi og um, hvussu tey funnu vegin út. Soleiðis skrivar Tjóðpallurin á Instagram . Leikarar eru Gunnvá Zachariasen, Kristina S. Ougaard og Hans Tórgarð. Í tíðindaskrivi í morgun verður sagt, at leikurin er ein remediering, tað er ein endurnýtsla av innihaldi, sum er tikið úr einum miðli og flutt í ein annan, í hesum føri úr eini bók og einum blaði, sum aftur byggir á samrøður. Tað var í 2013 at Súsanna O. Skaale savnaði fimm frásagnir í Kvinnuhúsinum, sum komu út í bók Um bara hann sló meg . Tvær a

Miðlakanning: tey ungu eru torfør at náa

Sigrid Vejergang Jensen, til vinstru, og Eyðbjørt Skylv Midjord, til høgru, hava skrivað ritgerð um miðlabrúkið hjá føroyingum í sambandi við lestur á RUC í samskfti og miðlafrøði. Í einum samandrátti siga tær báðar, at stroyming og sosialir miðlir vinna støðugt framá í Føroyum, men flow-sjónvarp og útvarp eru enn týdningarmikil. Her er ein nútíðarmynd av føroyska miðlabrúkinum, siga Eyðabjørt og Sigrid: Kanningin vísir, at føroyingar í miðal hyggja í sjónvarp 1 tíma og 12 minuttir um dagin. Hinvegin, so stroyma føroyingar í miðal 1 tíma og 18 minuttir. Vit kunnu sostatt staðfesta, at føroyingar hava skift flow-sjónvarp út við stroyming, ið enn ikki er hent eitt nú í Danmark. Hóast tey spáa um hesa gongdina, so stendur flow-sjónvarp enn sterkast í Danmark, har vit lesa. Meir enn 75% av teimum spurdu stroyma í minsta lagi eina ferð dagliga. Harafturímóti tendra einans 70% av teimum spurdu sjónvarpið hvønn dag. Orsøkin til hetta kann til dømis vera, at tað er bíligari at str

Atgongumerkjasølan byrjað!

Í dag er atgongumerkjasølan til frumsýningina hjá Filmsfelagnum av fyrsta filminum hjá Sakarisi Stóra í spælifilmslongd Dreymar við havið  byrjað. Longu nú fáast atgongumerki á netinum og frá klokkan 14 í dag, tá biografurin letur upp, fáast atgongumerki eisini við skivuna. Á heimasíðuni hjá biografinum  verður sagt soleiðis um filmin: Ester (Juliett Nattestad) býr í lítlu bygdini við havið, hon gongur í sunnudagsskúla, keðir seg og onki hendir. Alt hetta broytist tá Ragna (Helena Heðinsdóttir) flytur til bygdina. Gjøgnum Ragnu letur ein nýggjur heimur seg upp, ein heimur uttan mørk. Men Ragna hevur trupulleikar at dragast við, og Ester lærir skjótt, at frælsi og val hava avleiðingar. Saman droyma tær um at sleppa burtur, men gera sær ikki rættiliga far um, hvat tær flýggja undan, ella hvagar tær skulu fara. Umframt almennu frumsýningina í Filmsfelagnum, mikudagin hin 6. september kl 20, eru seytjan sýningar lýstar í sýningarskránni hjá Havnar Bio. Eins og galdandi er fyri al

Eru Føroyar ein danskur prumpur?

Við postinum í dag kom ein rúgva av tilfari. Adressuleyst verður tað kallað á postføroyskum. Umframt Handilssosialin, tilboð frá Vøruhúsinum, Bónus og Hoyrnini, komu Lutherbløð frá kirkjuni og Námi, og sum rosinan í tilboðsendanum kom allur faldarin frá Kvøldskúlanum í Havn. Inspiratión til skeið í máling og politikki, og innbjóðandi skeið til útlendingar at læra føroyskt. Altjóðagerðin er í fult sving. Fantastiskt. Og á blaðsíðu 17, beint eftir skeiðið um Ríkisfelagsskapin , er skeið nummar 1979 við heitinum Føroyskur samleiki . Óluksáliga spennandi hesi bæði nýggju skeið í altjóðagerð í Kvøldskúlanum. Svangur, eti eg meg gjøgnum tekstin í skeiðsfaldaranum, har spurt verður á móðurmálinum: "Hvør er føroyingur nú á døgum. Hvat ger ein føroyingur, og hvat hendir við føroyskum samleika nú á døgum og í framtíðini?" Men so skiftir tónin í móðurmálsfaldaranum við grindaknívi á breddanum, so mítt forvitni verður hvest enn meir, tá Kvøldskúlagangarin verður spurdur á e

Luther í skúlanum

Grein frá Námi í Luthersblaðnum, sum kom í hvørt hús í dag: Á undirvísingarportalinum Snar ger Nám temasíður til undirvísing, sum øll kunnu brúka uttan gjald. Evnini eru mong, men knýta seg altíð til verandi lærugreinar ella kravd undirvísingarevni, ofta í einum aktuellum ljósi. Her eru temasíður um at vit nú eru 50.000 fólk í landinum, um amerikanska forsetavalið og um at samkynd kunnu giftast. Temasíða um Luther Í sambandi við reformatiónina, sum tók seg upp fyri 500 árum síðan, hevur Fólkakirkjan og Mentamálaráðið heitt á Nám, at gera eina temasíðu til undirvísing um Luther. Eftir gott upplegg frá Una Næs, dómprósti, og Armgarð Weihe, fulltrúa, tók Nám á seg uppgávuna at gera eina temasíðu um Luther á undirvísingarportalinum Snar, og at týða og geva út eina upprunatýska teknirøð um Luther, sum vendir sær til konfirmantin og javnaldrandi skúlanæmingar. Snartoymið, sum eru Rói Joensen og Birgir Kruse, hava gjørt temasíðuna um Luther saman við Oliviu Weihe Hansen, sum er l

Hesir dystast um Norðurlendsku Filmsvirðislønina

Her er íslendski leikstjórin, Guðmundur Arnar Guðmundsson (f. 1982), til høgru, tá hann fekk fyrstu filmsvirðisløn í Lubeck í november í fjør fyri filmin  Hjartasteinn . Hann er ein av fimm norðurlendskum filmum, sum nú eru í uppskoti at fáa Norðurlendsku Filmsvirðislønina, sum er 350.000 danskar krónur. Tað varð kunngjørt úr Eddabiografinum í Haugesund í sambandi við tiltakið New Nordic Films  í kvøld. Allir fimm filmarnir verða eisini sýndir á staðnum, har altjóða filmsstevna er. Filmarnir eru: Danmark: Forældre (Christian Tafdrup) Finnland: Tyttö nimeltä Varpu (Selma Vilhunen) Ísland: Hjartasteinn (Guðmundur Arnar Guðmundsson) Noreg: Fluefangeren (Izer Aliu) Svøríki: Sameblod (Amanda Kernell) Íslendski og svenski filmurin hava verið sýndir her heima. Hvør av hesum fimm tilnevndu filmum fær Norðurlendsku Filmsvirðislønina í ár, verður kunngjørt í Helsingfors hin 1. november, tá Norðurlandaráðsfundur verður har. Norðurlendski Filmsgrunnurin boðar frá, at fyri hen

Luther í hvørt hús

Við postinum í morgin fær hvørt húsarhald í landinum hesa heilsan frá kirkjuni. Uni Næs, dómpróstur, greiðir frá á tíðindafundi í Arnes Minde í dag. Longst til vinstru sæst Eyð Matras, sjónleikari, sum 6. oktober fer at framføra ein spennandi leik, Morgunstjørnan yvir Wittenberg, um nunnuna Katarinu von Bora, ið varð kona munkin Martin Luther. Í pakkanum frá kirkjuni eru teknirøðin um Luther, Martin Luther - munkurin, sum broytti heimin,  ið Nám gav út fyrr í ár, Luthersblaðið hjá Grunninum Føroyskt Kirkjumál, sum burturav er um Luther, og ein stórur kalendari, sum á framsíðuni vísur øll tey tiltøk, ið verða hildin kring landi, nú 500 ár brátt verða liðin, síðan Luther hin 31. oktober í 1517 negldi tær 95 tesurnar á kirkjudyrnar í Wittenberg, og reformatiónin byrjaði. Tesurnar eru á baksíðuni. Eina løtu sluppu júst hesar 500 ára gomlu tesurnar, ella avlátssetningarnir, at standa á dómkirkjudyrnum í sólskininum í Havn. Umframt fyrilestrar og lesitilfar, verða smærri og

Blue Fashion Challenge 2017

Undir leiðslu av lærarunum Lailu av Reyni og Beintu K. Mouritsen eru klædnaatstøðingar á øðrum ári fluttir inn í Fabrikkina hjá Öström á Skálatrøð í Havn. Næmingarnir eru Poula Alberg, Angela Sváva Poulsen, Anna Margit N. Arabo, Hanna Hansen, Harriet Joy Steinberg, Helga Gásadal, Ingibjørg Beder, Jóhanna Niclassen, Maria Johannessen, Maria Kjærbæk og Sanna Olsson. Níggju ár eru liðin, síðan fyrstu næmingar vórðu tiknir inn á hesa útbúgving, sum Glasir bjóðar. Ein av næmingunum, Lissi B. Andreassen, verður við tá NORA - Norrønt Atlantssamstarv, saman við Fiskimálaráðnum og Norðulendska Ráðharraráðnum skipar fyri Blue Fashion Challenge. Tá sleppa ellivu viðurkendir sniðgevar úr Norðurlondum at gera nýmótans klædnasnið úr eitt nú tara, kópi og fiski. Jákup Sørensen er samskipari. Frá í morgin og vikuna út, sleppa sniðgevar at kappast um at skapa tað besta og mest spennandi haute couture úr nevndu rávørum. Og tú sleppur at síggja alla tilgongdina, sigur Jákup frá NORA.

Er nakað mark millum skemt og happing á netinum?

Í kvøld var stak áhugaverd sending á DR2, Hængt ud på nettet , har Michael Jeppesen kannar atferð hjá ungum danskarum á netinum, tá tey skriva á Facebooksíðuni Offensimentum , har fleiri enn hundraðtúsund kunnu lesa og dáma. Helst er skrivingarlagið í byrjanini hugsað sum skemt, men eftir øllum at døma fer skemtið yvir gevind, verður happandi og niðrandi, grovari og grovari, sum so aftur skapar orðalagið og mongu viðmerkingarnar, har eingin vil standa aftanfyri ein annan í óflýggjaligheitum og óvandamáli. Tað er sum eitt skriðulop, ið fer at liva sítt egna teldulív á kamarinum hjá eltibløðruni, sum neyvan grunar nakað, tí hann ella hon ikki hevur lært atferð á netinum, har einki andlit sæst, uttan bara knappar og ein bláblinkstrandi skíggi. Henda sjokkerandi danska ungdómssending fekk meg at hugsa um ein stóran føroyskan bólk á Facebook, sum kallast Føroysk Memes . Har halda tey skrivandi, sum eisini telja tilkomin fólk, at tað er stuttligt at seta navn á menn í Føroyum, sum í

Tunglyndi plágar helvtina av LGBTarum

Við hesari mynd og í tíðindaskrivi í dag boðar LGBT frá nýggjari heilsukanning, har 158 limir luttóku. Úrslitið vísti, at føroyskir LGBTarar hava lutfalsliga ringa sálarliga heilsu, og á fleiri økjum er støðan sera skakandi, sigur felagsskapurin. - Tørvurin á bráfeingis sálarligari viðgerð er stórur. Leitað verður nú eftir fígging, so farast kann í gongd við at gera nakað munagott við hesar trupulleikar, sigur LGBT í tíðindaskrivinum, sum eisini staðfestir, at stigmatisering, fordómar og mismunur av hesum málbólki skapar eitt fíggindaligt og strongt sosialt umhvørvi, ið hevur við sær, at hesin minniluti í alt ov stóran mun fær álvarsamar sálarligar trupulleikar at dragast við. LGBT boðar frá, at ætlanin er at seta eitt væl útbúgvið toymi við professionellum fólkum, sum kunnu leiða sjálvhjálparbólkar. Føroyska heilsukanningin vísur, at næstan helvtin (49%) av føroyskum LGBTarum í eitt longri tíðarskeið hava kent seg tunglyntan, meðan 11% siga seg ivast. Bara 40% siga seg ikki ha

Myndlist og matkynstur

Her havi eg avmyndað Sissal Kristiansen við vínskránni hjá KOKS. Skráin er í einum iPad húsa, sum Astri Luhin hevur málað og Busted Bricks á Sandi hevur smíðað. - Tað er altíð stuttligt, tá hesar uppgávurnar koma frá Koks og matstovunum Heima í Havn, sigur Sissal, ið hevur SHISA BRAND. - Kravið í hesum føri var, at úrslitið skuldi verða unikt, føroyskt, samsvarandi við samleikan hjá einstøku matstovuni, og skuldi stuðla upp undir, at gera upplivingina hjá matstovugestinum enn betri. - Uppgávan við iPad húsanum var at gera eina verju, sum er vøkur, lekkur at halda í, praktisk og eksklusiv. Spælt varð við nógvum ymsum loysnum áðrenn avgerð varð tikin um júst hesa. Húsarnir eru gjørdir á Sandi í góðum samstarvi við Busted Bricks. Eskjan í sær sjálvum er vøkur, framleidd úr poppel træi, men hon skuldi dekorerast. Í samráð við Poul Andrias og Karin á KOKS komu vit ásamt um, at listin hjá Astri Luihn kundi riggað ómetaliga væl. Astri fangaði hugskotið, og varð peppað beinanvegin. Po

Filmsfelagið

Í skránni fyri Filmsdagar í Felag standa hesi orð um Filmsfelagið: Filmsfelagið er elsta felag í landinum, ið hevur film sum áhugamál og virksemi. Filmsfelagið varð stovnað í Havnar Bio í 1962 undir navninum Filmslistafelagið . Hetta felag sovnaði í 1975. Í 1984 varð felagið endurstovnað sum Filmsfelagið og helt sær til 1992, oftast við sýningum í Leikhús Bio í Sjónleikarhúsinum. Í 1980’unum skipaði Filmsfelagið fyri fleiri norðurlendskum filmstevnum, serliga í Norðurlandahúsinum og á Læraraskúlanum, men eisini á listafólkastevnum, sum LISA skipaði fyri úti um landið. Í samráð við løgmann og indisku sendistovuna í Keypmannahavn, skipaði felagið eisini fyri indiskum filmsdøgum í Sjónleikarhúsinum. Í 1989 var Filmsfelagið vertur fyri almennari norðurlendskari filmstevnu, The VII Nordic Film Festival, við 130 útlendskum professionellum gestum. Tá vóru 1200 limir í Filmsfelagnum, og filmurin hjá Katrin Ottarsdóttir, “Atlantic Rhapsody”, varð frumsýndur á hesi stevnu, sum va