Skip to main content

Posts

Sóljur og rustur í høvuðsstaðarkommununi

Fert tú ein biltúr, nú sóljurnar síggjast í gilum og bøurin grønkast, har lombini spela og gásarungar láta, so sært tú eisini rust, sum bøndur savna við vegin í einum býi í Føroyum, eg sigi ikki hvørjum. Eg skilji væl, at bøndur vilja hava alla avlagda maskintøkni beint við vegin, tí amboðini eru vegfarandi. Tá er hent at hava nøkur ættarlið av motorum til at taka, so hvørt okkurt gongur fyri í núlivandi traktori, sláimaskinu ella slótturtreskitól. Men hví so nógvir evropa- og kinapallar verða savnaðir við vegjaðaran, tað skilji eg ikki. Kanska liggja teir til næsta nýggjársbál. Seyðurin undrast, tað er greitt. - Hvat skal alt hetta tilfar, dygst við vegjaðaran úti í nátúrini, hugsar hann ivaleyst, eins og øll ferðafólkini, ið strúka fram við eftir nýbygdu autostraduni oman til stóra sárið, tey rópa Gomlurætt. Gamaní verður sumt goymt burtur í sóljugilum burtur frá vegnum, so tað ikki sæst, uttan tú stendur á tá, ella hevur sóltak í bilinum. Men onnur bilv

At finna sín innara veljara

Fyri hvørt val í einum framkomnum landi, gevur teldutøknin okkum nýggjar møguleikari fyri vitan og undirhaldi, infotainment . Nýggjasta dillan í Danmark er at finna tín innara veljara. Avísin Informatión tekur saman tey svar tú gevur, og vísir hvønn flokk, tú ert mest samdur við. Politiken  vil eisini seta teg í politiskan bás eftir mentanarfatan. Í hesum føri endaði eg hjá SF sum kulturellur fólkasosialistur . Danmarks Radio fer eftir tínari adressu og finnur tey uppstillaðu valevni, ið tú ert mest samdur við og tey, sum tú ert mest ósamdur við. Í hesum føri segði eg meg búgva á postnummarinum 2300 á Amager. Um verandi føroysku luttøkuna á Fólkatingi havi eg einki at siga um. Sum er, er hon í besta føri pínlig. Men Tjóðveldi gevur í minsta lagi eitt boð uppá eina møguliga broyting í so máta. Persónliga veljaraurslitið er annan vegin stuttligt, og hinvegin sjálvreflekterandi, tí í tveimum av førunum verði eg vístur til Enhedslisten. Og ta einu ferðina, eg veruliga havi

Hotelmentan bókførd

Helst á fyrsta sinni er føroysk hotelmentan savnað og givin út í bók av hesum slag, sum Áarstova legði fram í góðveðrinum í dag. Heitið er Áarstova søga, vín og vinir . Tað eru Sissal Kristiansen og John Mikkelsen, ið hava staðið fyri lítlu bókini, sum umframt fólk úr Áarstovu, Hanus Kamban og Eirikur Lindenskov hava skrivað á føroyskum og enskum. Finnur Justinussen hevur tikið nakrar myndir, men persónligu ferðamyndirnar av núlivandi vínbøndrum í suðurlondum, hevur Mortan í Hamrabyrgi tikið við fartelefon. Tað er hann, ið hevur funnið uppá hugtakið  Vínvinir og sæð til, at fólk frá Áarstovu persónliga hava tikið í hondina á øll vínbøndrum, sum eru á vínkortinum í matstovuni. Sama handilsliga trygd, sum tá tey í Miklagarði selja okkum kjøt beint frá bøndrunum í Nýsælandi. Søguligu myndirnar í lítlu vinbókini eru frá Fornminnissavninum. Við góðum grafiskum eyga hevur Else Sjúrðarberg gjørt permu og brotið um. Gamaní, hevur Helgi Jacobsen í fyrrárið skrivað stóru bókina  Meir av tí

Ein biti av summari

So er Útivikan heilt úti. Leygardagur, frídagur og opin fjørður. Ein biti av skerpikjøti frá starvsfelagnum Sigfríði úr Kollinum á Eiði í heyst, nú á summarterassuni afturvið einum stuttum sólarglotta, meðan  Also hjá Armgarð hoyrist neggjandi í túninum afturvið klikkjandi klemmum á snórinum, og tulipanurnar hjá Jens Peturi halda ondini í góðveðrinum. Í Útivikuni vóru vit starvsfelagar gongutúr framvið Stóragarði, teknaðu garðin á vegnum, og høvdu kollektiva framsýning aftaná. Her er ein biti av flammandi summari undir Stóragarði, har hann er sjónligastur og best vardur, niðanfyri Apotekið og SMS á Trapputrøðni. Og so er  Rót og Rútma  hjá Peturi í væntu, ein vínbók út á seinrapartin og rundur føðingardagur í kvøld. Alt er gott, sum ikki er ringt, so segði góðindaskaldið. Eisini seinasta dag fyri middag í Útiviku, tá hann smakkaði fyrsta heystarbitan av summari.

Étoile í Norðurhøvum

Franska skonnartin Étoile , sum er skúlaskip hjá herflotanum, hevur hesa vikuna ligið við Bursatanga í Havn, har tey hava havt opið skip . Snøgga og vælhildna hernaðarskonnartin fór úr Brest í Fraklandi 18. mai. Eins og systurin Belle Poule , er hon bygd í 1932 við toskafiskiskapi undir Íslandi sum fyrimynd, siga fjaroygdir fransar á dekkinum, har hvør trossi liggur sum eitt grafiskt listaverk. - Étoile fer at sigla í Norðurhøvum í tríggjar mánaðir, so manningin, ið telur trettan, upplivir Ísland og Grønland, og at sigla um pólkringin. Tað hevur eingin skonnart hjá franska herflotanum gjørt áður, sigur Hanna Jensen, sum er franskur konsul. Étoile skal gera veður- og havfrøðiligar kanningar á ferðini og verða við í venjingum hjá donsku og íslendsku sjóverjuni. Sjóloytnantur er Philippe Verdier, niðanfyri, sum mikukvøldið var í Havnar Bio at síggja Timbuktu . Umframt manningina eru tríggir yvirmannanæmingar frá donsku skúlaskipaútbúgvingini, og so Ann Smith, omanf

Vive la France - á filmi og dekki!

Í dag er av sonnum franskur dagur í Havn og í Klaksvík. 83 ára gamla skonnartin  Étoile  liggur í Havn, har til ber at vitja umborð til klokkan 17. Tá eru tríggir tímar til bæði Havnar Bio og Atlantis Bio fara at vísa tað nýggjasta og fremsta av fronskum filmi, sum beint nú lýsir støðuna í Afrika. Filmsfelagið í Havn vísir Timbuktu , sum fer fram í Mali, og fekk sjey César-virðislønir, m.a. sum besti franski filmur í ár. Í Atlantis Bio í Klaksvík verður spildurnýggi franski filmurin við Charlotte Gainsbourg, Samba , sýndur. Hesin franski filmur er knýttur at Senegal. Báðir teir nýggju filmarnir, Samba og Timbuktu , eru á fronskum máli og fáa besta viðmæli frá bátsmanninum. Hin fyrri álvarsligur hin seinni stuttligur, sigur hann. Franski konsulin í Føroyum, Hanna Jensen, fer at introdusera Timbuktu í Havnar Bio í kvøld klokkan 20. Í morgin og komandi dagarnar ber aftur til at vitja umborða á søguligu skonnartini Étoile,  sum við Bursatanga í Havn eisini flaggar við Lothringenkrossi,

Taks skalt tú hava!

Mong eru vit, ið eru farin um miðjan aldur og reiðiliga tað, sum minnast lívið á Havnargøtum í 70’unum. Gamaní vóru vit smærri og Havnin okkum størri, men tó minnist eg serliga sunnukvøldini við útimøtum á rað og uttan slit frá Ebenzertrappuni og allan vegin oman á Vaglið. Ikki var tað langt, men tað var innihaldsríkt og savnaði í hvørjum króki hópin av fólki. Serliga ungfólk, sum komu av bygd og lærdu í Havn ella gingu í skúla. Øll høvdu tey lisið seg av bygdini og beint higar til høvuðsstaðin. Somu fólk fóru upp at gartera hóskvøld, tí tá var brennivínsaftan, sum kanska endaði í Kvøldloti. Dagin eftir fóru tey heim. Við rutu eftir Oyggj ella í bili hjá einum bilmekanikaralærlingi úr heimbygdini. Henda fólkamongd skapti eitt ótrúligt lív í evarska lítla miðbýnum í Havn. Skiftandi savningarstøðini, ella steðgistøðini, kundu vera í Gundadali, Ítróttahøllini, Sjónleikarhúsinum, Losjuni, á Ebenezertrappuni, Kondittarínum, Káta Horninum og Vaglinum, í Havnar Bio, Diskotekklubbanum, Skan

Tamilskur tikari og íslendskur veðrur vunnu

Í gjár endaðu tólv dagar við altjóða filmi í franska marglætis- og Miðjarðarhavsbýnum Cannes. Hetta er heimsins størsta filmsevent , sum hevur verið hildin 68 ferðir. Bara at sleppa á almennu skránna hevur ómetaligan týdning. Íslendski filmurin, Veðrar (Hrútar, Grímur Hákonarson, Ísland 2015 90 min), sum varð boðin á almennu skránna Un Certain Regard, vann hesa kappingina, har tjúgu alternativir filmar vóru við. Hetta var heilt vist størsta filmshending á okkara leiðum í ár. Avbjóðingin er nú at vita, um til ber at vísa Hrútar fyri føroyskum áskoðarum. Við filmi er tað ikki sum við bókum. Meðan bókaforløg selja bøkur í øllum handlum, er tað ikki galdandi fyri film. Har hanga so nógvir pengar uppivið, at útbreðslan og sýningarmøguleikarnir líva sítt egna lív. Kendasti partur av almennu filmskránni í Cannes eru teir tjúgu filmarnir, sum hvørt ár kappast um Palme d’Or , Gylta pálman, ið varð handaður í gjárkvøldið. Millum hesar tjúgu úrvaldu filmar, er í ár bara ein norðurle

Føroyar eru millum bestu myndirnar!

Her er gandakenda grønskan í Saksun í breiðu fotolinsuni hjá amerikanska fotografinum Andi Alexander, sum vitjaði í Føroyum í september í 2012. Tá hon í dag tekur saman um øll tey lond, hon hevur ferðast í og avmyndað, hava Føroyar munin. - Some of the most spectacular and heartfelt images, I found in the Faroes, sigur hon, sum niðanfyri er avmyndað í Rættará og inni í Studio Bloch. Andi Alexander  hevur ferðast nógv og tikið myndir í mongum londum. Tá hon kom higar, hevði hon eisini vitjað í Íslandi. - Given a choice between Faroes and Iceland as a photographer who appreciates community and beauty, I would choose Faroes every time. There was an intimacy and friendliness I found there. And certainly a pride of who you are. Niðanfyri eru flestu í ferðalagnum avmyndað í Vágsbotni. Andi er nummar trý frá høgru og pápin, Jesse Alexander  (f.1929), nummar tvey frá høgru. Pápin, Jesse Alexander , er millum kendastu amerikansku bil-fotografar, eisini á filmi, við studio í Sa