Telduposturin, Sosialurin 17. mars 2000:
”En ristet med det hele” sigur hann og skutrar sær í hvassa mótljósinum. Teir tosa um fótboltsdystin herfyri og geva sangbrøðrunum Olsen besta viðmæli.
”En ristet med det hele” sigur hann og skutrar sær í hvassa mótljósinum. Teir tosa um fótboltsdystin herfyri og geva sangbrøðrunum Olsen besta viðmæli.
Útvarpslurtið stendur frá og spælir Sound of Silence. Vit eru í fólksins templi, undir opnum hválvi á miðjum ráðhústorgi. To the neon God they bowed and prayed, syngja teir báðir Símun og Gorfuglurin, meðan pylsuroykurin stendur um næsarnar.
“Den har eddermanemig et godt knæk,” sigur vælnøgdi pylsukundin. Innan eg verið avgreiddur, sigur útvarpslurtið frá um djóralæknar, sum í síðstu viku høvdu skeið í Keypmannahavn, har evnið var matur og trygd. Undir heitinum ”Fødevaresikkerhed - fra jord til bord” varð kjakast um mateitran.
Ongantíð áður hevur ræðslan fyri mateitran verið so stór sum nú. Alt, tú etur, tykist vandamikið. Pylsur, ostur, egg og sanniliga eisini neytakjøt. Miðlarnir hava lopið slíkan hvøkk á fólk, at tey gloyma bæði ferðslu, morð og krabba. Nú er tað bert neytaøði.
Ongantíð áður hevur ræðslan fyri mateitran verið so stór sum nú. Alt, tú etur, tykist vandamikið. Pylsur, ostur, egg og sanniliga eisini neytakjøt. Miðlarnir hava lopið slíkan hvøkk á fólk, at tey gloyma bæði ferðslu, morð og krabba. Nú er tað bert neytaøði.
Hin minst vánaliga avísin, Informatión, leggur seg út í kjakið og upplýsir turrisliga, at hvørt ár doyggja hálvt sætta hundrað danir í ferðsluni, trýhundrað verða myrdir og aðrir hundrað doyggja av húðkrabba. Niðurstødan hjá blaðnum er, at so mangir sum 0,027 danir eiga av røttum at kenna seg hóttan, tá umrædur neytaøði.
Men nýggi ráðharrin í mati, Ritt Bjerregård, letur samstundis øll vita, at reyðar pylsur tekur hon ikki í sín mun. ”Vit mugu vita hvat tað er, vit eta. Tað hava vit krav uppá,” eru fyrstu orð hennara sum ráðharri í mati á donskum borði. Eisini Samvirke tekur evnið upp og skrivar um ’uønskede stoffer i maden’.
Fyri tveimum árum síðani hevur matvørumálaráðið hjá Henrik Dam Kristensen sett orð á borðið. Í áliti nummar 1367 hava tey etið og skrivað seg ígjøgnum danska borðið og skotið upp at stovna eitt Måltidets Hus. Á alnótini er ein, sum vil verða við, at besta ríkispylsan fæst í Silkeborg.
Og mitt í hesum pylsutosi fyllir hin gitnasta og danskasta av øllum býarmyndun runt. Hana, vit kenna av torgum og strætum - og sum óveðursnætur, tá hýruvognur ikki fæst - hevur lívgað mangan ótolnan føroyskan góma. Tad er pylsuvognurin. Hesin rullandi danski fólkakøkur við tí tølandi anganum og fryntligu fólkunum, sum altíð vita eina góða. Meðan vindurin blæsur. In narrow streets of cobblestone, I’ve come to talk with you again.
Liðin eru júst 80 ár síðani fyrsti pylsuvognurin lat upp í Keypmannahavn. Í dag eru teir 92. Harafturat teljast teir handlar og bensinstøðir, sum eisini steikja og selja pylsur. So ongum nýtist at ganga svangur í Keypmannahavn, hevur tú eitt oyra og hug til pylsu.
Fyri tveimum árum síðani hevur matvørumálaráðið hjá Henrik Dam Kristensen sett orð á borðið. Í áliti nummar 1367 hava tey etið og skrivað seg ígjøgnum danska borðið og skotið upp at stovna eitt Måltidets Hus. Á alnótini er ein, sum vil verða við, at besta ríkispylsan fæst í Silkeborg.
Og mitt í hesum pylsutosi fyllir hin gitnasta og danskasta av øllum býarmyndun runt. Hana, vit kenna av torgum og strætum - og sum óveðursnætur, tá hýruvognur ikki fæst - hevur lívgað mangan ótolnan føroyskan góma. Tad er pylsuvognurin. Hesin rullandi danski fólkakøkur við tí tølandi anganum og fryntligu fólkunum, sum altíð vita eina góða. Meðan vindurin blæsur. In narrow streets of cobblestone, I’ve come to talk with you again.
Liðin eru júst 80 ár síðani fyrsti pylsuvognurin lat upp í Keypmannahavn. Í dag eru teir 92. Harafturat teljast teir handlar og bensinstøðir, sum eisini steikja og selja pylsur. So ongum nýtist at ganga svangur í Keypmannahavn, hevur tú eitt oyra og hug til pylsu.
Fleiri enn hálvthundrað standa á bíðilista at sleppa at selja pylsur, sigur kommunudeildin, sum nevnist Vej og Park. Her verða øll pylsuloyvi umsitin. Serliga eru tað fólk, ið ikki kunnu røkja eitt vanligt starv, ið fáa loyvið at selja pylsur á almennum støðum, verdur sagt.
Kanska er tað júst hetta frábrigdi, ið ger tað so stuttligt og fróðligt at tosa vid menn og kvinnur, ið selja pylsur undir neonljósunum í Keypmannahavn. Á veg inn í stórbyarbúkin. Ella útaftur. Ein millumstøð millum heim og by. In restless dreams I walked alone.
Fært tú pylsuloyvi, verður byrjað í útjaðaraøkjunum og so hvørt árini ganga kemur tú innar á glitrandi torgini at selja. Ein sjón fyri gudar er tað, tá pylsumaðurin bríkslandi fer dragandi gjøgnum gøtuna við vogninum aftaná. Sjálvt ikki balstýrnu hýruvognsførararnir órógvast, tá pylsuvognurin glintandi kemur á teirra leið. Tí pylsuvognurin er eitt friðhalgað tempul, antin tað rullar ella stendur í høgættarstormi á Ráðhúsplássinum. Í áttati ár.
”Jú, alt til, uttan leyk, ráan altso” svari eg honum aftur, meðan eg tyggi norðlýsið. ”Remo?” ”Ja, eisini remo.”
Birgir Kruse,
Keypmannahavn
Ferðabræv í Sosialinum 17. mars 2000
Fært tú pylsuloyvi, verður byrjað í útjaðaraøkjunum og so hvørt árini ganga kemur tú innar á glitrandi torgini at selja. Ein sjón fyri gudar er tað, tá pylsumaðurin bríkslandi fer dragandi gjøgnum gøtuna við vogninum aftaná. Sjálvt ikki balstýrnu hýruvognsførararnir órógvast, tá pylsuvognurin glintandi kemur á teirra leið. Tí pylsuvognurin er eitt friðhalgað tempul, antin tað rullar ella stendur í høgættarstormi á Ráðhúsplássinum. Í áttati ár.
”Jú, alt til, uttan leyk, ráan altso” svari eg honum aftur, meðan eg tyggi norðlýsið. ”Remo?” ”Ja, eisini remo.”
Birgir Kruse,
Keypmannahavn
Ferðabræv í Sosialinum 17. mars 2000