Skip to main content

Hvar er at ferðast tá eingin ferðast?

Havi ikki ferðast síðan eg kom heim við Atlantsflogi úr París í mars í fjør. Tá hevði eg fotograferað studentauppreistur, ið er eitt automatiserað franskt fyribrigdi síðan 68, eitt alvápnað løgreglulið, ið fylgir teimum sum Gøg og Gokke, og so aktuellu permuna á Charlie Hebdo, sum í blaðkioskini hevði maskur til eitt hvørt politiskt høvi á permuni, og bráddliga varð eg innilæstur av einum antiterrorliðið á torginum, har eg búði á Hôtel Mercure Paris La Sorbonne Saint-Germain-des-Prés. Tók eina rúgvu av myndum og skrivaði ein eins langan tekst og hotellnavnið um at basa býarsmittuni, so andast kundi frítt, sum tvítýðuga franska pressan, ið hevur eina drúgva hjálandasøgu og eitt bládjúpt stættarsamfelag, skrivaði um. Eg strikaði bæði orð og myndir, tá eg skilti, hvussu hysterisk heimafólk vóru um tey, sum komu uttan úr heimi, og hugsaðu alt inn í ein koronakontekst, tey óferðaðu og heimasitandi. Alt lat seg aftur og snørdi seg saman um seg sjálvan og sítt egna beint her og nú. Koronastøða kallað tey tað. Og hon stendur við, snørd um sín egna posa. 

Hvar er at ferðast, tá eingin ferðast? Tímir tú at fara til søguligar mentabýir við miðjarðarhavskum tronggøtum í munnbindi og verða møttur av óttafullum fólki, sum anda inn og sláa kross fyri seg, um tú yvirhøvur møtir nøkrum? 

At ferðast er at møta fólki og uppliva ósæddar mentanir. At renna seg á kav í einum dýpi, tú ikki visti var til. Koronakoksið hevur forkomið tí øllum. Ikki er tað løgið, at tey, sum liva ytst í øllum mentanum, taka frástøðu og kenna seg sum litføgru papageykarnir, ið vórðu sleptir inn í undirjørðisku fyrndarnámini at vita, um andast kundi í grivnu holunum, nú rópa varskó um ivasom motiv av pekunierum makgyrndarsløgum, sum vilja einsrættað menniskjuna og geva henni ein húðarlit, eina trúgv og eina mentan. Kanska er tað ikki ein ókomin fasistastátur, men medisinídnaðurin, sum við klassiskum mentanøvnum, vit lærdu í latíni, ið stendur aftanfyri alt. Seinasta stjørnuleysa tragedian frá Seneca. 

Okkara vápn móti øllum samansvørjingum, upphugsaðar ella ikki, er at ferðast. At ferðast er at andøva móti øllum heimføðiskapi. Ein persónlig mótvekt móti tí ódefinerliga, sum í síni natúru er menniskjafjendskt, tí tað byrgir okkum inni í ræðumyndum. Tað ger korona. Byrgir okkum inni.

Datt fram á nakrar bøkur, eg einaferð fekk frá forlagnum Harper Collins í Glasgow. Amazing Places og Abandonded Places. Hugvekjandi ferðabøkur at leggja á borðið uttan at flyta seg úr sofuni. Afturvið kaffi og útsýninum oman á kampingplássið, kanst tú síggja Føroyar sum eitt amazing pláss á síðu 213 millum Kina og Seyskelloyggjar. Vit eru til, hóast onnur fylla meir.

Fyrstu ferðaupplivingar eg minnist av hesum slag, at blaða upp í eini kortabók við sofaborðið og droyma seg burtur í onnur lond, var Lademanns Rejseatlas, sum bókaklubbin Union sendi til nógvar føroyingar í 1972. Tá eg í dag blaði upp í bókini, sum er gjørd úr kortum frá Kümmerly & Frey í Bern, dettur ein ferðaætlan við England hjá DFDS frá 1992 úr danska atlasinum, sum er losnað nakað í rygginum.

Týsk pedantisk pertenligheit er fín, tá umræður ferðakort. Tí eiga tey eisini heimsins besta atlas, Diercke hjá Westermann, sum føroyingar kunnu sleppa at týða, um teir leggja tríggjar milliónir á borðið. Bara soleiðis at forhandla út frá. Soleiðis er í verðini. Lítið er og verður bara smátt, burtursæð frá, tá tey stóru koma higar at svala sær á, og hava eina trophytravel, eina trofé ferð, sum eingin í golfklubbanum visti um, í kuffertinum heimaftur.

Týska tíðarritið mare er hitt vakrasta í verðini, sum eg kenni hana, tíðarritsverðina. Gott í innihaldi, men so avbera vakurt í sniði og second to none í uppáfinningarheit. Tey hava eisini eitt bókaforlag, mare, sum hevur funnið uppá at fáa Lucien Deprijck úr Köln at skriva um at stranda á átjan oyggjum. Og tað hevur einki við Føroyar at gera, men er bara útferðarhugur. Tólvta kapituloyggin byrjar soleiðis:

Ein onnur bók frá sama týska forlagi er um Arktis og antitesuna hinumegin á globussinum. Har sæst, at eins og Sibir, eru vit klárt og greitt innanfyri arktiska markið. Og kappin Hatteras eisini.

Men vilt tú ordiliga renna teg á kav í einum norðuratlantiskum høvuðsstaði, so er at flyta inn í biografin og vælpolstraður at síggja 111 Góðir Dagar, sum er nýggi filmurin hjá Trygva Danielsen. Hann lýsir ævigu Havnina og er ein verdigur arvtakari hjá kaleidoskopiska Atlantic Rhapsody frá 1989. Tá kemur verðin til tín í visiónum, sum tú ikki hevur sæð fyrr. Mitt í Havn.