Birk

Børn hava eisini rætt er heitið á nýggjari temasíða á undirvísingarportalinum Snar. Undir hesum heiti kanst tú lesa alt um barnarættindasáttmálan á nýggju temasíðuni , sum er blivin til í samstarvi við Løgtingsins Umboðsmann og Barnabata. Teksturin fevnir eisini um veruligar søgur úr okkara egna gerandisdegi í dag: "Tað byrjaði, tá eg var 12 ár og byrjaði at fáa boppur og alt tað, sum fylgir við. Hvørja ferð, ið mamma fór í náttarvakt, skuldi eg vera einsamøll inni við babba. Næstan hvørja ferð gjørdi hann seg inn á meg. Tað bleiv verri og verri fyri hvørja ferð. Stórasystir var flutt út í egna íbúð, tá ið hon var 17 ár. Nú hugsi eg, at hann hevur nokk eisini gjørt okkurt við hana. Eg segði fyri mammu, hvat babba gjørdi. Mamma bleiv ræðuliga bangin og segði, at vit máttu ikki siga hetta fyri nøkrum. Hon segði, at hon skuldi syrgja fyri, at tað ikki hendi aftur. Mamma fór aldri í náttarvakt aftur. Hon tosaði eisini við babba. Tað hevur merkt okkum øll trý. Hetta ræðuli...

Á samkomu í Løkshøll í Runavík í dag fekk útvarps- og sjónvarpsmaðurin og yrkisbókahøvundurin, Suni Merkistein, Móðurmálsvirðislønina í 2017. Har varð skipað fyri Móðurmálsdegnum, ið sum vant er á føðingardegi V. U. Hammershaimbs, sum er 25. mars. Grundgevingin var soljóðandi: Móðurmálsvirðislønin 2017 verður tillutað SUNA MERKISTEIN fyri hansara avrik innan yrkismál . Í ein mansaldur hevur Suni Merkistein starvað við ítrótta- og mentanarøkinum í bæði útvarpi og sjónvarpi. Avrikini í útvarpssendingum, sjónvarpssendingum, frásagnum og bókum vísa, at hann á ymsu pallunum megnar frásagnarkynstrið og har er við til at varðveita, menna og mýkja føroyska málið. Hugsað verður um munnlig eins væl og skrivlig avrik hjá Suna Merkistein. Miðvíst og við nærlagni hevur hann ment og mýkt ítróttamálið í Kringvarpi Føroya, og hann hevur skrivað bøkur um ymiskar ítróttagreinar, eitt nú verkið í trimum bindum um føroysku fótbóltssøguna og stóra verkið um føroyska telving í 20. øld. Han...

Í dag er Norðurlandadagur, sum er ársdagur fyri Helsingforssáttmálan, ið varð undirskrivaður henda dag í 1962. Hetta er grundlógin fyri almennum norðurlendskum samstarvi. Tí er vert at gera vart við, at næsti filmur í Filmsfelagnum er hin spildurnýggi og virðislønti "Sameblod", sum er fyrsti filmur á suðursámiskum máli. "Sameblod" verður sýndur í Filmsfelagnum mikukvøldið 29. mars kl 20. Í 1988 vitjaði Nils Gaup Filmsfelagið og víst fyrsta sámiska filmin, "Vegvísarin", sum eisini varð í uppskoti at vinna Oscarvirðislønina fyri besta útlendska film. Tá var stórt drama, tí vit sluppu ikki at brúka sámiska flaggið, hvørki í Norðurlandahúsinum ella í stóru flaggstongini hjá Útvarpinum, har stjórin nýliga hevði skrivað flaggsøguna. Tískil varð sámiska flaggið brúkt sum veggprýði í konserthøllini í Útvarpinum, har filmsýningar eisini vóru. Við til søguna um sámiska flaggið hoyrir, at Marianna Debes Dahl, sum var í nevndini í Filmsfelagnum, s...

Mikukvøldið og restina av vikuni eru móðurmálsdagar í matstovuni Ræst , har høvuðskokkurin Kári Kristiansen úr Kollafirði borðreiðir við forkunnugum føroyskum mati, sum á sjáldsama hepnan hátt er paraður við øli, brúsandi natúrvíni og sjerri. Matstovn Ræst er í Nýggjustovu í Gongini í Havn, sum er barnaheimið hjá Hammershaimb. Hann skapti føroyska skriftmálið, og føðingardagur hansara er leygardagin 25. mars. Um tvey ár, hin 25. mars í 2019, eru 200 ár síðan Hammershamib varð borin í heim. Sjálvur móðurmálsdagurin verður í ár hildin í Løkshøll í Runavík leygardagin. Tá verða fyrilestrar um yrkismál, og ein Móðurmálsvirðisløn verður handað fyri ítøkilig avrik í sambandi við livandi yrkismál á fleiri pallum. Her er fyrsta borðreiðing, sum er turrur fiskur og smør til høgru. Afturvið ber til at lesa úr forvitnisliga arkinum um matorð. - Móðurmál okkara er serstakliga áhugavert, tá tað snýr seg um orðaval, sum hevur við mat at gera. Vit hava so mong orð, sum lýsa matin á y...

Móðurmálsvirðislønin verður aftur í ár handað á føðingardegi V. U. Hammershaimbs, sum er 25. mars. Tá verður Móðurmálsdagurin hildin í Løkshøll í Runavík frá kl 13:00-16:00, har Málráðið, Mentamálaráðið, Nám, Sosialurin og Móðurmálslærarafelagið skipa fyri. Virðislønin er 25.000 kr. Málráðið hevur valt yrkismál sum evni fyri Móðurmálsdagin í ár. Evnið verður lýst í fimm stuttum fyrilestrum. - Við at seta sjóneykuna á yrkismál, vísir Málráðið á týdningin á øllum økjum at hava eitt væl virkandi mál, sum alt árið kann rúma øllum samskifti og øllum tí, sum fólk fáast við í sínum yrki, verður sagt á heimasíðuni hjá Málráðnum. Klokkan 13:00 bjóðar Zakaris Svabo Hansen, formaður í Málráðnum, vælkomin. Síðan setur Rigmor Dam, landstýriskvinna við Mentamálum, Móðurmálsdagin. Eftir at Elinborg Pálsdóttir hevur sungið, fer Jógvan í Lon at røða um yrkismál og almannamál. Honum á baki kemur Elin Henriksen, sum ger roknibøkur fyri Nám, og fer at røða um Yrkismál í støddfrøði. Eftir fyrilest...

Í morgin verður amerikanski filmurin úr lítla býnum Manchester by the Sea í Massachusetts sýndur í Havnar Bio. Filmurin fekk tvær Oscarvirðislønir, aðra fyri bestu søgu og hina fyri besta mannliga høvuðsleiklut. Tað er Filmsfelagið, sum skipar fyri sýningunum, sum eru mikukvøld kl 20. Sýningarnar eru almennar. Klikkir tú á filmsheitini, so kemur tú til síðuna hjá Havnar Bio við treylara og bilettsølu til hvønn einstaka filmin. Fyrsti suðursámiski filmur í verðini, Sameblod , verður sýndur í Havnar Bio mikukvøldið 29. mars, tá Heðin M. Klein fer at innleiða. Sýningin er samskipað við Faroe Islands International Minority Film Festival, FIMFF, sum verður í Havn í september. Hetta er fyrsti filmur hjá svensku Amandu Kernell, sum er í spælifilmslongd. Sameblod varð frumsýndur á filmstevnuni í Venezia í fjør, hevur verið sýndur í Toronto, á Sundance Film Festival og hevur júst vunnið heimsins stórstu filmsvirðisløn, The Dragon Award, í Gøteborg. Svenskir filmsummælarar eru sambær...