Meðan Føroyar hyggja eftir fótbólti á tveimum vígvøllum eri eg farin í Finsen, har Elisabeth Skarðhamar Olsen innleiðir og bjóðar vælkomin
til fullsettan fyrilestur í auluni við Mimi Syed.
Fimtan ára gomul var hon skiftisnæmingur í Føroyum skúlaárið
1996/97, og búði hjá Elisabeth Holm, sum gamaní er av Tvøroyri, men býr í
Hoyvík.
Fyrilesturin úr Gasa byrjar og endar við sitatinum hjá týska prestinum, Dietrich Bonhoeffer "Silence in the face of evil is evil itself." Orðini hjá Bonhoeffer, sum týsku nazistarnir drupu í 1945, hanga skilliga lýsandi í heimligu auluni, ið er prýdd við Sjúrði og orminum á Glitraheiði.
Fyrst er ein heimildarfilmur í 25 minuttir, “Kids Under
Fire: An investigation into Israeli soldiers shooting children”, sum tíggjufaldi
Emmyvinnarin, algersk-amerikanska Amel Guettatfi, hevur gjørt fyri amerikansku
Al Jazeerasendingina, Fault Lines Documentary. Sterkur filmur um gloymdu
børnini í Gasa, ið liggur opin at síggja á YouTube.
Mimi Syed hevur verið í Gasageiranum í tveimum umførum og arbeitt sum sjálvboðin lækni har, ein mánaða hvørja ferð. Eftir vitjanina í Føroyum fer hon aftur til Gasa fyri triðju ferð. - Hesuferðina veit eg ikki um eg sleppi inn um markið, nú eg havi verið so nógv frammi, sigur hon.
Í sterka heimildarfilminum, har hon medvirkar saman við
øðrum læknum, og sjálv er um særdu børnini í einum totalum krígsøki, sum er
uttan reint vatn og elektrisitet, sigur hon frá um gongdina á sjúkrahúsinum, og
hvussu streymslit forðar fyri at doyvandi heiligvágur og insulin virka. Oftast
er úrslitið deyði.
Eftir filmin sigur hon í dagbókamerktum formi frá um egnar
og meira gerandisligar, men tó horror-ræðuligar royndir og upplivingar á
sjúkrahúsinum, har hon arbeiðir. Blóðdálkaðar upplivingar, sum við fotomyndum
av egnari telefon støðugt fáa meg at hugsa um Honnu Arendt og heitið á bókini
frá 1963, “Eichmann in Jerusalem: A Report on the Banality of Evil”, sum skapti
og føddi varandi hugtakaði The Banality of Evil.
- Ein veruleiki, ið vesturlendskir miðlar ofta tiga burtur, sigur
hon og vildi vera við, at orsøkirnar í og úr hesum øki, mótvegis Ukraina, eru
beint fram rasistiskar. The
truth is deadly, sleppur nakar inn í Gasa at siga frá veruligu støðuni. Hetta
er ein liður í dehumanisering, úttanífrá at ákæra fólk í Gasa at drepa síni
egnu børn og at alt er pallsett. Eg vísi verðini, hvat eg sá, sigur braneggjaða
og órædda kvinnan. Men eg eri eisini mamma at trimum børnum, tað er ræðslan og
drívmegin hjá mær. Men saman eru okkara røddir sterkar, sigur hon, tá onkur í
auluni nevnir smáu Føroyar, sum neyvan kunnu gera nakran mun. Our voices
together are stronger, minnir hon á, og fær meg í innara oyranum at hoyra sangin hjá Sting um "Russians", og vónina um, at eisini russar elska síni børn.
Eftir fyrilesturin var samrøða við Mimi og fleiri nýttu høvið at seta henni spurningar, eisini á føroyskum. Eitt kvøld, sum prógvar virðið í grasrótavirksemi. Eisini tá Samhugi við Palestina skipar fyri, og eingi fløgg síggjast á vegginum ella í túninum. Framúr tiltak, sum í mínum huga var fyriskipað og hildið púra uttan tankar og ætlanir um potensierandi polarisering við erigeraðum flaggstongum. Friðarliga upplýsandi frá fólki til fólk. Framúr, ja.
