Skip to main content

Hava vit nátt blóðiga markinum?


- Er hetta markið millum, hvat vit kunnu loyva okkum í almenna rúmin? Tankin kom til mín í Vágsbotni, har Slaktið varð fyriskipað niðast í Tórsgøtu, sum er mentanargøtan í Havn. Ikki tí, Slaktið var eisini fyriskipað og hildið á sama stað í fjør. Tá var ein kúgv slaktað onkra aðrastaðni, og so skorin sundur í mentanargøtuni, meðan børnini og øll tey møttu sóu. Grundsjónarmiðið við pallsetta Slaktinum er at knýta barnsins ans, huga og vitan við veruleikan her og nú. Soleiðis er tað, púra ósentimentalt. Men nógv bendir á, at hetta ósentimentala sýnið, at tú skalt slakta, um tú vilt hava mat á borðið, er um at hvørva. Ikki bara í Havn, men alla staðni. Tað hevur ikki so nógv við stødd, fólkatættleika og mentanarstøði at gera, men heldur tað, at tú sært aldri slakt. Tað er hermetiskt lukkað og bannað at koma inn. Tað skipa heilsumyndugleikarnir fyri, tí talan er um slakt til matna, har einki tolsemi er fyri slendrian. Júst tí er alt hermetiskt lukkað. Bara ikki grindadrápið - ja, og so tann parturin av heystslaktinum, sum hugsjónarfólk draga oman í mentanargøtuna í høvuðsstaðnum. Hóast ikki inniløgumaður eftir nakrari alin, er tað ein framsýggin og heiðurlig hugsjón, sum eg haldi ger stóra almenna nyttu.


Uttan blóð er einki slakt. Eg plagi at spyrja forfardar amerikanarar - sum ikki skilja vitleysar grindamenn í Føroyum - um problemið við grindadrápi varð loyst, um hvalirnir bløddu grønt. - Tjae, siga tey og draga ein djúpan tanka av Tinselgrunni. - Tú sigur nakað. Men kundi man ikki fingið okkurt grønt klorfylkorn og stroytt tað á sjógvin, sum sodavtansídnaðurin ger, so sjógvurin bleiv instantgrønur og ikki er so blóðiga reyður, sum beint nú?


Eg skilji. Trupulleikin er ikki gastronomiskur ella á nakran hátt knýttur at matgerð og ambisjónini um at fáa ein bita á borðið nakrastaðni í heiminum. Tað er slettis ikki har vit eru. - Tit kunnu jú eta høsnarunga ístaðin, sigur ein úr midwest, ið enn ikki hevur skilt poengið í transatlantisku diskussiónini. Trupulleikin er reint visuellur og hevur einki við nakað annað at gera. Hann er blinkstrandi visuellur. Og hvør er tað, sum ger av, hvat vit fáa í eyguni hvønn Gudskapta dag? Tað er so ikki tey, ið geva okkum mat á borðið. Tey skeikla okkara egnu hugmynd av einum góðum borðiski og eini góðari máltíð. Tey stýra okkara keypi, sum nú er lækkað frá First Price til Rema 1000. Eg haldi at vit sum aldri áður skulu drepa grind og gera vart við slátur og slakt alla staðni, har vit koma og fara. Her er einki at fjala. Tí her er alt opið. Tað eru hini, fremst av øllum miðlarnir, ið fjala slátur og slakt og gera tað ónatúrligt. Tað kann so aldri verða okkara last, at vit liva so væl í pakt við náttúruna.