Birk

Í kvøld læt Nils Ohrt upp nýggja framsýning í Listasavninum. Ikki tí, nýggj er hon ikki, men tikin úr gamla savninum, og so hongd upp á ein nýggjan hátt, ein nýggj uppheinging , sum tey siga á snedigum savnsmáli. Leiðslan í Listasavni Føroya sigur, at nýggja uppheinging meira enn áður tekur søguna upp í sýningina. Frágreiðandi tekstir eru í trimum førum settir við verkini á føroyskum, donskum og enskum og fleiri tílíkir tekstir fara at koma, sigur Nils. Av somu orsøk hava tey nevnt upplatingina Væl byrjað, við einum spurnartekni í endanum. - Um tað er so, kunnu bara gestir okkara gera av, sigur Savnið, lítillátið, í innbjóðingini til tiltakið, har Åse Bømler Olsen borðreiddi við leskiligari leyksúpan. Í nýggju deildini á Listasavninum verða eyðkend føroysk myndevni hjá Sámal Joensen-Mikines og hansara eftirmonnum, so sum bygdin, strondin, fjallið, havið og gerandisdagurin. Úttrykkið er oftast í tí ekspressionismu, sum hevur vunnið sær hevd sum...

Sunnkvøldið bjóðaði formaðurin í Kirkjuráðnum í Kvívík, Heini Holm, og presturin, Theodor Olsen, aftur til konsert við sangum eftir Leonard Cohen. Fyrra konsertin við somu skrá og tónleikarum var fríggjakvøldið. Longu ein tíma undan konsertini var kirkjan aftur fullsett og eyka stólar settir inn. Klokkutíman fekk eg at ganga við at telja minst seytjan mikrofonir og hyggja at altartalvum. Hetta er eitt frálíkt hugskot at lata kirkjuna upp fyri alternativum tónleiki við einum ávísum tema, sum til dømis tá Hamferð sluppu at spæla hart í Dómkirkjuni í Havn. Í Kvívík í dag var tónleikurin ikki so ágangandi og elektriskur, men heldur undirspældur við nógvum ríkum akustiskum frábrigdum, sum alla tíðina byggja á orðini. Lagaliga fylgispælið og væltrimmaðu røddirnar stuðlaðu so væl undir skránna við Cohen sangum, at ofta varnaðist tú ikki, hvør sangur tað var akkurát nú. Tað fleyt, sum eftir ánni. Edvard Nyholm Debes byrjaði ljósur og lættur, Kim...

Várið kemur fyrr og fyrr. Fólk hava sæð tjøldur um alt landið, hóast fleiri vikur eru til Grækarismessu. Einki er sum fyrr. Í miðbýnum síggjast nýggir viklar, sum omanfyri, úr Perludurinum yvir á Sjómansheimið, og nýggj teknisk inntrív í tey vakrastu hús, sum til dømis Reinsaríið, niðanfyri, ið listinlærdir arkitektar hava bjargað undan miðbýaroyðileggilsi, men so hevur okkurt vælútbúgvið tekniskt høvd kloynt eitt apparát, ella tvey, upp á veggin, Guð viti til hvat. So bara í eina miðbýarskotinum síggjast ikki minni enn tveir Mitsubishivarðar fyri ósnið í Havn. Longur úti, í nýggja mentanarkrókinum í Havn, sýnir Jórun Høgnesen fram stólar og leysakast í ull við føroyskum liti og mynstri. Handilskvinnan sigur, at Jórun er av Norðoyri og er útbúgvin á University of Brighton nettupp í 3D sniðgávu. Hyggasíggj. Enn ein hugvekjandi uppliving í hølunum hjá Öström á Skálatrøð mitt í Havn. Eg fari beint at biðja hana lata mín stól í eina myrkamóreyða troyggju við silv...

Hetta er hvørki Rock Hudson ella Bryan Ferry, men Eiðismaðurin og fotografurin Ásmundur Poulsen (1931-2007), sum í dag hevði fyllt 82 ár. Við tráðútloysara og vatni í hárinum hevur hann sjálvur tikið myndina heima á Lützenstrøð í Havn. Dótturin, Kinna Poulsen, sum sæst í baksýni, lat í dag framsýningina upp í Steinprenti við 38 fotomyndum, sum pápin hevur tikið og framkallað. Tí er hetta ein unikk fotoframsýning, sum umframt fotolist eisini dokumenterar samtíðina, sum fleiri Eiðismenn vóru møttir at skoða. Alfred, beiggi Ásmund, er nummar tvey frá vinstru á myndini niðanfyri. Ásmundur Poulsen var Eiðismaður í Havn. Hann bygdi hús uppi á Lützenstrøð saman við konuni, Esther, sum eisini er av Eiði. Ásmundur fotograferaði í meir enn hálva øld, fyrst sum áhugafotografur, meðan hann, eins og aðrir Eiðismenn, arbeiddi á Telefonstøðini, men síðani gjørdist foto hansara yrki burturav. Verfaðirin var Jóhn í Djónastovu (1887-1970), sum er avmyndaður nið...

Sunnukvøldið verða Oscarvirðislønir handaðar í the Dolby Theatre, fyrrverandi Kodak Theatre, sum tó enn er sami bygningur á Hollywood Boulevard. Eingin einstøk filmsvirðisløn er so týðandi sum henda, ið kann lyfta ókendar filmar, filmsleikarar og filmsleikstjórar, fram í ljósið og tryggja teimum eina framtíð. Mest áhugaverda grein er Best Foreign Language Film , besti filmur, sum ikki er amerikanskur. Her er tað at norðurlendskir filmar ofta gera seg galdandi, og aðrir púra fremmandir filmar, sum í størri mun enn mainstream blockbusters eru nýskapandi og listarliga áhugaverdir. Soleiðis er aftur í ár. Tveir norðurlendskir filmar eru skotnir upp, norski Kon-Tiki (Joachim Rønning og Espen Sandberg 2012) og danski En kongelig affære (Nicolaj Arcel 2012). Umframt ein kilenskan og kanadiskan film, er eysturríkski Amour (Michael Haneke 2012) millum hesar fimm. Filmklubbin í Tórsbyrgi vísti henda filmin í gjárkvøldið. Eg má siga sum er, at eg vóni hann vinnur. Norski filmurin...

Mynd: Torkil Djurhuus Sakaris Stóra í Skopun er fegin. Nú fer hann at fáa løn fyri tað, sum hann brennir fyri. Tað er at gera film. Higartil hevur hann bara lønt øðrum og so rindað rokningar fyri film, sum hann gerð í egnum navni. Á fyrsta fundi í 2013 hevur Mentanargrunnur Landsins gjørt av, hvør fær starvsløn nú og komandi. Sakaris er ein av teim hepnu, sum uppliva tann luksus at fáa arbeiðsnáðir at halga seg listini í seks mánaðir. Frá Mentanargrunni Landsins hava fleiri onnur á føroyska mentapallinum fingið tey góðu boð, at nú verða arbeiðsnáðir í eina tíð. Eingin fekk trý ára starvsløn, men Hanni Julius Bjartalíð og Sissal Kampmann fingu eitt ára starvsløn. Umframt Sakaris fáa Bárður Eklund, Lena Anderssen og Tróndur Patursson starvsløn í 6 mánaðir. Hálvt so langa starvsløn fáa Andras Olsen, Annika Skaalum, Bárður Oskarsson, Bjarni Restorff, Janus á Húsagarði, Jens L. Thomsen, Johnny Thomsen, Rakel Helmsdal,...

Í dagsins Sosiali er ein lakonisk viðmerking til prátið í Eygleiðingini í morgunsendingini í Útvarpinum í gjár. Sosialurin vil vera við at tey trý, sum tosaðu í sendingini, søgdu, at eingin myndamaður er á Sosialinum. Tað er ein lodrøtt lygn. Eg nevndi hann sjálvur við navni, Álvur Haraldsen, og rósti honum og Dáva Winther eisini. Hvussu Sosialurin lurtar er mær ein gáta. Men her er øll sendingin . Gravið so. Í lakoniska Sosialstubbanum á síðu tvey, sum fyri ársskiftið var hugvekjandi hvassur og stuttligur, men nú bara eitt súrt rop, verður sagt við herðandi kursiv, at øll mugu stinga fingurin í jørðina og ikki droyma dreymar, tí fíggjarligi veruleikin setir síni mørk. Júst so. Á myndini omanfyri síggja vit, hvat journalistiskt hegni sama redaktión leggur í hesi belærandi orðini. Aftanfyri miðlaetiska Sosialstubban sæst til høgru ein grein við mynd í Politiken og til vinstru er týddi teksturin og stolna myndin hjá professionellum myndamanni, sum í hvussu er ikki er í ...

Samrøða úr Dimmalætting fyri sjey árum síðani, í februar 2006: Tað var listin hjá Tróndi Paturssyni, ið elvdi til, at eg bleiv myndamaður, sigur Bárður Eklund. Eg dugi ikki at mála á lørift, men hansara royndir uttanlands góvu mær dirvi at leita upp míni ytstu skapandi mørk Samrøða Birgir Kruse Eklundnavnið kom til Føroya við langabbanum úr Svøríki, sigur Bárður, ið er myndablaðmaður við stórum virðislønum. Beint komin úr Missouri í USA, har hann í sjey mánaðir hevur verið gestalærari, er hann ávegis til Keypmannahavnar, har hann arbeiðir free lance og selur myndir, ið hava nátt forsíðunum á BT, Berlingske Tidende, Weekend Avísini og Le Figaro. Í bløðunum havi eg varnast fleiri ungar menn, sum taka framúr góðar myndir. Hví er tað so? - Eitt boð kundi verið, at hóast Føroyar eru smáar, so er mentanarliga umhvørvið skapandi á øllum økjum, og so eru fleiri møguleikar at stilla út, sigur Bárður og slær fast, at sjálvandi liva ikki øll av listini, men bara tað, at áhugin fyri...

Í nýggjastu útgávuni av The Faroese Podcast , tosar Matthew Workman, omanfyri, við Guðrið Højgaard um føroysku luttøkuna á stóru framsýningini Nordic Cool , sum er í The Kennedy Centre í Washington D.C. í døgunum 19. februar til 17. mars 2013. Eitt katalog , ið telur 54 síður, er gjørt til framsýningina og kann nú lesast á netinum. Tróndur Patursson og teir um 90 fuglarnir úr glasi eru umrøddir í framsýningarpartinum undir heitinum “Migration”, Eivør og Yggdrasil verða nevnd í tónleikapartinum og Hanus Kamban í bókmenta- og kjakpartinum. Burtursæð frá Yggdrasil, er tíanverri eingin føroysk mynd at síggja í tí snøgga og greiða kataloginum, har finska lýsingafyritøkan Mokoro & Moi hevur gjørt búmerkið, sum sæst á permuni og heimasíðuni. Richard Peña, sum hevur verið í Føroyum á filmstevnu, hevur sett saman eina rættuliga óvanliga norðurlendska filmskrá frá “Körkarlen” hjá Victor Sjöström frá 1921 til spildurnýggjar eksperimenterandi og virðisløntar filmar, sum “Teddy Bear” hjá...

Samstundis sum útlendingar hálova Føroyum sum fotoparadís á jørð, fækkast journalistisku fotografarnir her á landi. Dimma hevur ongan fotograf havt í eitt mannaminni, Sosialurin brúkar meistarligar fotografar at gera portrettmyndir og montasjur, og hevur ein pressufotograf, sum oftast tekur ítróttamyndir, og nú fara tríggir góðir Kringvarpsfotografar at arbeiða í Danmarks Radio. Teir eru Jan Arnskov, Bárður Veihe og Bárður Thomsen, sum er har frammanundan. Í eina uppsagnarumfarinum herfyri varð meistarligi fotografurin, Rúni Friis Kjær, eisini við. Útlendskir miðlar hava fyrr tikið sær av so frægum føroyskum miðlafólkum sum Per Zachariasen, Jan Fagranes og Bárði Eklund. Nýggjasta er, at Jóhannes Danielsen er farin í starv hjá Zentropa. Kann tykjast, sum um vit eru ein klekimaskina, ið hevur ta kørgu tilverutreyt, at her skal einki fáast at vaksa. Tað er greittorðað og púra myndaleys tala, tá leiðslurnar á miðlunum so greitt ynskja myndir hagar ...

Øll eru á Facebook og tey, sum vita best um Facebook, eru ikki á Facebook. Soleiðis er tað. Facebook er blivið tað nýggja almennið, tað nýggja vaglið, har sum øll eru, sjálvt tey, sum ikki eru. Tí Facebook er samstundis vorðin ein maktmiðdepil, har vinir og kenningar savnast í flokki og vísa sína flokstrúgv og floksmentalitet. Helst er tað sum at vera veiðimaður í steinøld. Tú lesur luftina, sýnina og havsbrúnna, tekur gassan í hond, meddar og buldrar so til. Veiðina dregur tú heim til tín búfelagsskap. Hevur hann nýliga kavað, so síggjast ivaleyst blóðsporini eisini. Einki er broytt, annað enn støddin og skipanin. Funksjónin og tørvurin eru tey somu. Sum hjá dýrunum skal búøkið eyðmerkjast og pelar setast, so vit kunnu byrgja okkum inni ella úti. Tó, steinaldarbúfelagsskapurin er víðkaður til eina milliard sussandi grindamenn og bindiklubbakonur um allan heim. Tað segði Facebook í oktober. One billion. Men við okkum inn í henda markleysa milliardabúfelagsskap flyta vit allar ...