Skip to main content

Posts

Showing posts from May, 2010

Anna Politkovskaja og andi hennara

Polakova Ella Mihailovna er forkvinna í felagskapinum av Soldátarmøðrum í Sankta Pætursborg. Ein ungur rýmingur greiðir frá um russiska herin og at liva undir jørð, meðan mamman grætur, til høgru á fjórðu myndini. Rýmingurin vísir horvnar hermenn og átrúnaðarligar ímyndir. Hølini eru kunningarmiðstøð, har ættarfólk fáa at vita um horvar hermenn. Møður savnast at greiða frá og spyrja. Thou shall not kill, stendur á eina uppslagnum. Niðast eitt uppslag um terror í lokalum bussi (Myndir: Birgir Kruse) Sjónvarpið vísti í kvøld ein film um russiska journalistin Anna Politkovskaja (1958-2007). Hon bleiv kend fyri at skriva um kríggið og umstøðurnar í Tjetjenia, greitt í andstøðu við allar tankar Putins. Tá hann hevði føðingardag, varð hon myrd. Gamal siður er í Russlandi at geva zarinum offurgavu á føðingardegnum. Á okkara døgum man Putin vera næstur einum zari. Eftir at hava sæð henda skakandi sjónvarpsfilm um viðurskiftini í Russlandi, kom mær til hugs nakrar myndir eg tók í Sankta Pætur...

Bureaukratiið sett á gravstein

Skýrák yvir kirkjugarðinum í Kaldbak, har sjáldsami steinurin yvir Andrias Reinert stendur. Klikk á myndina og hon verður størri. Og so ein bilur, ið er komin á gravarbakkan, men vísir á lívsfrískar útvegir fyri nýggjum parlagi (Myndir: Birgir Kruse) Á Norðradalsskari hann vildi ligið forðaði bureaukratiið - hvíl í friði - Soleiðis stendur skrivað á gravsteininum yvir Andrias M. Reinert (1855-1935), sum var úr Norðradali og vildi verða grivin á Norðradalsskari. Myndugleikarnir sýttu og tí er hann grivin í Kaldbak. Hoyrdi um dagarnar Andreas Reinert siga frá í Útvarpinum um steinin og mannin, hann er reistur yvir. Tað var í práti við Jógvan Arge. Visti ikki, at tað bar til at ríma uppá bureaukratiið . Men her sæst tað so, meitlað í stein.

Breið tínar náðiveingir

Gudmundur Mortensen og Theodor, Teddy, Petersen við urguna í Havnar kirkju (Myndir: Birgir Kruse) Mentanarnáttin endaði við sálmasangi í Havnar kirkju. Fyri fullsettari kirkju og meir afturat sang Theodor, Teddy, Petersen eina røð av kendum sálmum, soleiðis beint úr blaðnum, meðan nærlagdi organisturin í kirkjuni, Gudmundur Mortensen, spældi afturvið og eisini hevði nøkur millumspøl. Kanska kom tað óvart á Teddy, at so nógv møttu. Eyðsæð var, at fleiri enn eg hildu at hetta var mest forkunnuga tiltakið á skránni. Meðan ballónir við ljósi í vórðu sleptar upp móti køldu náttarluftini, savnaðust fólk í Vágsbotni at njóta eina bjór - uttandura. Tað bleiv nakað kalt og vit leitaðu okkum oman í Kafé Natúr at skifta orð um útvarp, tónleik og annað mangt, meðan ein ungur maður, innan úr Eysturoynni, spældi Neil Young. Gamaní er Havnin ein lítil bygd, men farrin av metropoli breiðir seg millum vágirnar.

Skúlaútvarp

Karina Toftegaard við miksipultin og eg sjálvur í upptøkurúminum (Myndir: Karina Toftegaard og Birgir Kruse) Inni hjá Mentamálaráðnum, uppi á Hoyvíksvegnum, húsast Landsmiðstøðin fyri Undirvísingaramboð. Her er eitt fullfíggjað ljóðstudio, sum er klárt til útvarp. Men tað verður mest brúkt til ljóðbøkur, tað vil siga at lesa útgivnar bøkur, sum so kunnu lánast á ymsu søvnunum. Karina, sum er ein starvsfelagi á Skúlabókagrunninum, arbeiðir við nýggjum kristnitilfari. Henda dag vildi hon hava meg at lesa jólaevangeliið, sum skal brúkast til eitt telduspæl, ið er knýtt at útgávuni.

Summardagur í Norðradali

Gæs við ungum, tvey tjøldur og ein hara í bønum í Norðradali fyrsta summardag (Myndir: Birgir Kruse) Fyrsti summardagur er farin aftur um bak, men enn er eingin lýkka í luftini. Men bøurin grønkast og nátturan gongur sína gongd. Við grábláa havinum í baksýni, sá eg eina heila gásafamilju, tvey tjøldur og eina haru, alt um eina leið og úr sama sjónarhorni - handan rættið í bilinum.

Spinn og politikkur í Mess

So er borðreitt við sushi á Etika MESS TEMA: Birgir Kruse, miðlaráðgevi, er avgjørdur tá tað kemur til ungdómspolitikk, fjølmiðlar og spinn. Hjá ungdómspolitikarum ræður tað um at vera fangandi, skakandi og framfýsin. Tú skal selja teg sjálvan og tryggja tær umrøðu Í sambandi við at føroysku ungamannafeløgini reiðiliga eru farin at ressast í seinastuni, setti MESS Birgir Kruse nakrar spurningar um ungdómspolitikk, spinn og fjølmiðlar. Hví feløgini viðgera tey evnini tey viðgera, hví tey samskifta sum tey samskifta og hvørt tað kanska eru summi evni, sum vit dáma betri at lesa um enn onnur: Hvussu ber tað til at evni so sum ungdómsarbeiðsloysi, eru so nógv minni "hot" í miðlaheiminum, enn etisku málini? - Tí at tey evnini eru so tugd og tannlað at eingin tímir at hoyra um tey. Vit vilja altíð hoyra nýggjar søgur við nýggjum andlitum. Tungu og gráu miðlasøgurnar um arbeiðsleys tíma vit ikki at hoyra, uttan so at miðlarnir seta andlit á søgur um arbeiðsleys, so vit kunnu ...

Nýtt føroyskt heimsatlas

Frá almenna fundinum í Miðlahúsinum um nýtt føroyskt heimsatlas, sum Føroya Skúlabókagrunnur skipaði fyri (Myndir: Birgir Kruse) Føroya Skúlabókagrunnur hevur sett sær fyri at gera nýtt føroyskt heimsatlas. Seytjan ár eru liðin síðani fyrsta og higartil einasta atlas kom út í landinum. Skúlabókagrunnurin, sum eisini gav tað atlasið út, vil hoyra almenningin, innan farið verður í gongd við nýggja atlasinum. Undan hesum fundi eru lærarar hoyrdir, bæði í fólkaskúla og á miðnámi. Fyrsta atlasið er selt í 11.000 eintøkum, sum gevur eina ábending um at fólk hava tikið tað til sín og at málbólkurin eisini er uttan fyri skúlagátt. Meiningarnar eru nógvar, serliga tá umræður mál og hvørji heiti skulu brúkast. Skal gamla orðið hálvoyggj takast fram aftur, ella skal tað framhaldandi eita nes? Og hóast heimsins stóru mál brúka heitið Peninsula, Halbinseln og halvø, so er rættuliga margháttligt at tosa um eina oyggj, sum er hálv. Og Langanes er eitt kent navn, so hví ikki lata hetta snøgga ...

Kuba á floti í cyberspace

Í Dimmu, sum í dag kemur í hvørt hús, sigur ein lærari, at sonurin, sum gongur í 3. g, finnur einki tilfar um Kuba, tí landið stavast við K og ikki C. Eftir ein minutt, og uttan at flyta okkum av stólinum, funnu bæði eg sjálvur og ein starvsfelagi, vit eru báðir lærarar, fram til hópin av Kubanøvnum í cyberspace. Her eru Kubanøvnini og í parantes er nevnt, úr hvørjum málum, nøvnini eru: Ciuba (Scots Gaelic), Ciwba (Welsh), Cuba (Aragonese, Aromanian, Asturian, Danish, Dutch, Franco-Provençal, French, Italian, Latin, Norwegian, Portuguese, Spanish), Cu-ba (Vietnamese), Gǔbā - 古巴 (Mandarin Chinese), Khiub ā - คิวบา (Thai), Koúva - Κούβα (Greek), Kuba (Acehnese, Afrikaans, Albanian, Breton, Croatian, Czech, Faroese, German, Hungarian, Indonesian, Latvian, Lithuanian, Maltese, Polish, Slovak, Slovene, Swedish), Kūbā - كوبا (Arabic), Kuba - Կուբա (Armenian), Kuba - Куба (Belarusian, Bulgarian, Russian, Serbian, Ukrainian), Kuba - קובה (Hebrew), Kuba / K'uba - 쿠바 (Ko...

Wanted: Norrøna Felagið í Føroyum

Ovast er flaggið, sum helst hevur myndað Kalmar Samgonguna í 1430. Fram til 2007 brúktu orknoyingar sama flagg. Niðri undir er David Reid avmyndaður við nýggja orknoyska flagginum umborða á Capella Endavour í Vágsbotni í juli 2008. Niðast er Anette Kreuger avmyndað á Idöborg í Stokkholmska skergarðinum í 1990. Flaggið gjørdi hon í einum arbeiðsbólki, sum skuldi lýsa Norðurlond í framtíðini(Myndir: Birgir Kruse) Undir polemiska heitinum "Hevur Norrøna Felagið nakran tilverurætt?" helt eg henda fyrilestur í Norðurlandahúsinum, har Norrøna Felagið í Føroyum hevði boðið til temafund allan dagin: Norrøna Felagið í Føroyum (NFÍF) er eitt áhugafelag, sum varð stovnað í 1951 við tí endamáli at styðja og økja um norðurlendskt samstarv saman við norrønu feløgunum í hinum Norðurlondunum. Foreningene Nordens Forbund, ella Samband Norrøna Felaga, kalla vit hetta samstarvið. Til at røkka hesum máli stendur Norrøna Felagið fyri ymsum limatiltøkum og opnum tiltøkum, sum hesum, sum øll hav...

Eina mynd um dagin

Statsraad Lehmkuhl í skarpari morgunsól í Havn. Tær tríggjar svartkløddu genturnar hesumegin stongda havnaportrið ætla sær kanska við. Men Ole Valle, niðast, er munin betri myndamaður enn eg. Meðan mín telefonmynd av honum ikki eydnaðist, so eydnaðist hansara av mær. Lærusetningurin má tí vera, aldri at brúka eina iPhone, uttan at kenna knappar og funkur. Vit mugu møtast aftur til eina felags mynd, Ole! (Myndir: Birgir Kruse og Ole Valle) Tað ljóðar sum ein resept frá læknanum. Eina mynd um dagin. - Síðani 1. januar í ár havi eg sett mær fyri at taka eina mynd um dagin, sigur Ole Valle, sum eg hitti á bryggjuni í dag. Okkara felags ørindi vóru at taka myndir av Statsraad Lehmkuhl , stoltu skútuni við tí undarliga navninum, sum júst hevði lagt at. Norðmenn er stoltir av seglskipinum, sum er ein trímastrað bark, smíða í Bremerhaven í Týsklandi í 1914 og sum norski ráðharrin Kristofer D. Lehmkuhl fekk til Bergens eftir fyrra verðaldarbardaga, har tað gjørdist skúlaskip, kanska h...

Fallin – og mikrofonin lá eftir

Nógvir líkleikar tykjast vera millum Brown og Nixon, tá teir síggjast í nærmynd í sjónvarpi. Henda miðlaskapta fíggindamynd er helst fremsta orsøk til at Brown letur hurðina aftur í Downing Street 10 fyri seinastu ferð Sosialurin, fjølmiðlavikan 5.-12. mai 2010: Jón Brian fekk ein flúgvandi start, nú hann kom aftur í útvarpið. Eftir dramatiska knívstungu og beinleiðis frásøgn úr rættarstrætinum, byrjaði tíðindavikan við at løgtingsins rættarnevndarformaður avdúkaði drál sum fyrisitingarligt prinsipp. Fyri opnari mikrofon. Tað var í málinum um at flyta persónsupplýsingar av landinum. Tó, spyrjarin var í floyalshandskum, so vit fingu ikki illgrunan staðfestan. Úti millum fólk er politisk líkasæla, sum bara miðlarnir kunnu vekja við áhaldandi grevsturi og djúptøknari boring. Without being boring, as in Brown. Bretski Brown fekk ein ordiligan leðrara hósdagin. Síðan David Frost hevði sjónvarpsprát við Nixon í 1977, hevur nærmyndin havt alt at siga. Her klárar Brown seg illa og t...

Skemt um nýtt atlas

Skemtitekning hjá Óla P í Sosialinum Í Sosialinum mikudagin 5. mai 2010 vil skemtiteknarin Óli Petersen vera við, at nýtt føroyskt heimsatlas er komið. Lítið broytt, ógvuliga føroyskt og serliga lítið heimsligt, sigur hann. Eg havi so ikki sæð atlassið. So eg eri serliga spentur, tí mær er litið upp í hendur at ritsjórna komandi atlassinum, sum skal verða liðugt um tvey ár. Otto Leisner plagdi at siga, at einki er álvarsligari enn skemt. Dagsins skemtitekning avdúkar kanska, hvussu sterkir fordómarnir eru summstaðni í Føroyum, tá tað snýr seg um atlas, navna- og alheimsgerð. Spennandi ferð í føroysku undirverðina!

Eitt er kort at lesa...

Eitt upp-og-niður kort, avmyndað á redaksjónini hjá sjónvarpsøðini NTV í Russlandi í dag og eitt kort frá 1675, sum vísir vegin til Páradis í Edens gamla hava, á Garðavegi, millum eystur og vestur (Mynd: Birgir Kruse og frá Wikipedia) Eftir at fyrsta og higartil einasta føroyska heimsatlas hevur verið á marknaðinum í seytjan ár og er selt í 11.000 eintøkum, er gjørt av at gera nýtt atlas. So er at taka rætt 'bestikk', sum sjómenn plaga at siga. Og tá er stuttligt at síggja, hvussu onnur síggja okkum og verðina annars. Púra á høvdinum. Í Russlandi uppdagaði eg eitt upside-down kort, sum vísir allan heimin. Tað var inni á redaksjónini hjá NTV sjónvarpinum í Sankta Pætursborg. Sama varnaðist eg í Kalifornia, har tú kanst koyra eftir høvuðsvegi 1 (101), upp og niður, og fylgja við í kortinum, bæði fyri norður- og suðurgangandi. So slepst undan at standa á høvdinum, í hvussu er annan vegin, í bilinum. So vita vit tað. Og forniska kortið frá 167...