Birk

Norski rokkpresturin, Bjørn Eidsvåg, vitjar Páll Patursson í Kirkjubø í 1990, tá Norrøna Felagið skipaði fyri konsertum við Bjørn og orkestri, fyrst í Norðurlandahúsinum saman við Cantabile og Paula í Sandagerði, síðan í Losjuni í Gøtu, og so eitt framúr akustiskt sett, tá elektronikkurin sveik í skúlanum á Toftum. Sjáldsama góð konsert eins og tær fyrru.  Tá vit júst ta kvøldið komu aftur til Havnar, vildu teir kenna angan í Kagganum, møttu Mass Inga og tosaðu um Jaco Pastorius, sum norski bassisturin, Ketil Saunes, var upptikin av.  - So var ein minni at kappast við, helt føroyski bassspælarin fyri, og førdi okkum allar oman í Jazzfelagið, har konsert var í kjallarahølunum hjá Marner Simonsen í smoguni aftanfyri LFÚ, har Hotel Havn er í dag.  Ørminnist, at Jan hjá Simma, sum las í Bergen, gjørdist stórliga bilsin at møta Bjørn Eidsvåg og hansara monnum í hesum náttartronganum mitt í Havn. Eftir lítlari løtu víktu heimligu tónleikararnir sess, og buðu norðmonnunum at tak...

Nick Cave syngur brot úr A Rainy Night in Soho  til jarðarferðina hjá  Shane MacGowan Eftir eitt ryggleyst lív við alkoholi, andaðist írski sangarin og yrkjarin, Shane MacGowan, heima í Dublin, 65 ára gamal hin 30. novembur.  Í undirhaldsvinnuni er tað eitt vælkent uppáhald, at stjørnurnar, óansæð úttrykk, eru so bundnar av rúsevnum, at tað bara er ein spurningur um tíð, nær tær syngja, skriva og spæla seg út av eggini. Alt fyri okkum. Í nýggjari tíð minnist eg ongan, ið hóast góðan penn, valdi at skelta so týðuliga við drykkjuskapi, at tað kendist beinrakið, tá New York Times skrivaði í minnningarorðum, at Shane MacGowan hevði eina “titanically destructive personality”, men samstundis var “a master songsmith whose lyrics painted vivid portraits of the underbelly of Irish immigrant life.” At hann av nevndu orsøk stygdi fólk frá sær, vita norsku Onkel Tuka alt um. Tá deyðsboðini komu, settu teir straks henda karga stubba fram á Facebook: Meðan jóla- og veitsluslagarin Fai...

Eftir at hava víst ein óforsvarliga vánaligan film, sum næsti grannapallur, hin størsti í landinum, eisini hevði víst, fingu vit í gjárkvøldið á fyrimyndarligan hátt høvið at fylgja Tórði Mikkelsen í Kringvarpinum, tá hann við fotografinum og klipparanum, Jakob Jørgensen, undir heitinum Innanveggja við Vegghamar , vitjaði 86 ára gamla listamannin Arnhold Vegghamar í egnum húsum á Viðareiði í góð trý korter. Umframt tað beint fram fortróliga í innleiðandi samrøðuni um sigling og fiskiskap í Íslandi og Grønlandi, fáa vit persónligt innlit í manglandi svøvn, og at listamaðurin við avmáldum men beinraknum orðum sigur frá um elektrosjokk á Statshospitalinum við Nykøbing Sjælland. Tað havi eg ikki hoyrt ella sæð fyrr í føroyskari miðling, hóast viðgerðin, elektrosjokk, tvær ferðir verður nevnd í  Søguni um hini , sum Doris Hansen skrivaði og Føroya Skúlabókagrunnur gav út í 1996. Fortalt verður í filminum um, at síðst í fimmtiárunum fekk Vegghamar listaliga vegleiðing frá undangongumonnu...

Á jólum savnast søgur og hava tað fyri, at koma upp í røkur, summar góðar, aðrar ikki, men koma kortini ígjøgnum, tí meskarnir víðkast á jólum, haldi eg, hóast mál og mið hjá mongu tulkingarfelagsskapunum kunnu verða so ymisk at lesa søgur, burturfrá øðrum, alt árið í kring, men serliga á jólum.  Morgunin byrjaði fyri mín part við góðu framhaldssøguni Jólabandið hjá Jákupi Veyhe fyri tey, sum fyrr vóru børn, og kortini megnar hann, teirra vegna, at skapa ein anarkistiskan dreingjatvist við Hobbex, video og kvøðuljómum sum snúningsási. Ótrúligt, at kunna flætta eina so hugvekjandi tíðarsøgu uppá tráð aftur nú. Og hóast fótnoturnar blíva so mangar, sum hjá Carli, so er endursenda søgan enn ein ljóðmynd av teim góðu, og setur javnt og samt ein standard fyri góðum útvarpi, har fremsta endamál ikki er at lesa kliniskt og keynsluleyst upp ta nýggjastu politiskt korrektu søguna, sum var tað eitt industriprodukt frá tí mest virkna og publiseraða høvundanum, sum dagurin kann bjóða, nú ljós...

 - Heilsan frá fyrrverandi grannanum, skrivar fotojournalisturin, Tróndur Dalsgarð, á titulblaðið á stóru myndskrýddu bókini, Føroysk klæðir ríki og livandi siðarvurin , sum Sansir og Kvinna geva út.  Hon telur 280 blaðsíður og á køksvektini vigar hon meir enn fýra kilo, er prentað í Hadsten og bundin inn við reyðum og bláum tráði í stívari permu við løriftsryggi, har langi titulin stendur á.   - Tað byrjaði við, at vit tóku myndir til summarútgávuna hjá Kvinnu av Æsu Tróndardóttir og Emilju Sonne Djurhuus í Hans Andriasar Garði undir Pisuvarða og inni í Hans Andriasar Húsi.  Tað bleiv ein ordiliga væl eydnað myndatøka, nokk ein góð blanding av at hava akkurát nóg leysar teymar til at eksperimentera við ymiskum bakgrundum og stoffi, góðum summarljósi og at modellirnar skuldu víðari í húgvuveitslu aftan á myndatøkuna, so tær smápimpaðu, sigur Tróndur Dasgarð, sum er útbúgvin fotojournalistur á Danmarks Medie- og Journalisthøjskole 2017. Longu í 2012 vann hann Mið...

Aftanfyri ein stóran mann stendur ein sterk kona. Tað verður sagt í nógvum mentanum. Á týskum Hinter jedem erfolgreichen Mann steht eine starke Frau, og á enskum Behind every great man is a great woman Innan vit bakka í hesum kynsbundna uppáhaldi, um týska húskið hjá gamla Bach, fara vit fyrst eitt av tveimum leggum til Noregs. Har er ein, ið eisini eitir Bach, sum í bók frá 1982 brúkar x-faktorin at lýsa yrkjaran André Bjerke, tá hann sigur ”Det er sagt at bak enhver stor mann står en forundret kvinne og ofte flere forbløffede venner”.  Hvussu er og ikki, týskvøldið var eg púra paff av 26 ára gomlu norsk-føroysku sopransangarinnuni, Hanne Marit Mordal Iversen, sum sang í ólavskirkjuni, hinari elstu í landinum, undir hevdvunnu yvirskriftini Bach í kertiljósi, sum úrvalssolistar saman við Aldubáruni, hava framført, eftir at Meinhard Bjartalíð, prestur, hugleiddi so hugfarsliga um júst Bach, so tað ljómaði gjøgnum øldir, tríggjar minst, meðan vit í tí fjara hoyrdu sogið av sjógvi og ...

Í mínum eygum er plátuhúsin, sum er linoliumsskurður hjá Rannvá Holm Mortensen, eitt mekaniskt gonguverk, ið telur og mátar tíðina, sum náðileyst strýkur av stað, men eisini kann goyma hana, tíðina, um hon so ímyndar fiskin ella barnið í grafisku myndini. Hetta er tíðin í optikkinum hjá arbeiðaranum. Útgangsstøðið er hóskiligt, tá eg hoyri stílin og úttrykkið, sum í vøkrum gatefold cover, har allir tekstir kunnu lesast, fyri mesta partin leggur seg afturat andstøðurokki frá sjeytiárunum.  Sangur til lívið er hóskandi byrjunarsangurin á plátuni, fyrri sangur, sum Fróði T. Vestergaard og Jógvan Andreas Joensen hava skrivað saman. Framburðurin er á suðuroyarmáli, sum allan vegin gevur plátuni ein autentiskan dám og farra. A voice without restraint, ein rødd, sum uttan avmarking rópar beint út, er í rokkhøpi ein siping til Bob Dylan plátuna John Wesley Harding frá 1967 og sangin I dreamed I saw St Augustine . Hesin aktuelli sangurin, Kanska , setur sær gamaní ikki fyri at verða so s...

- Hetta er Nobelstólurin hjá Heidenstam, sigur Maria Bogren, sum er fryntliga konan í móttøkuni á slottinum Noors, úti í kavaklæddu jólaskógini millum Arlanda og Uppsala.  Hon er nummar fýra frá høgru á summarmyndini niðanfyri. Mitt fyri í svørtum jakka er hin vertinnan, Cattiz Våreus. Håkan Hjärner, sum er í bláum, eigur hotellið saman við konuni Sofiu, sum stendur aftanfyri Cattiz. Í grønari troyggju og brúnum fyriklæði, eru hjúnini Camila og Andreas Rosén og synirnir Caspar og Wictor, sum vit eisini síggja í køkinum. Tað var í 1916 at Heidenstam fekk Nobelvirðislønina fyri bókmentir, såsom ett erkännande av hans betydelse som målsmannen för ett nytt skede i vår vitterhet . Tá kríggið var av, fekk hann tær 134.610,50 krónurnar, sum fylgdu við. Í dag er virðislønin 11 milliónir svenskar krónur. Nobelvirðislønin í bókmentum varð fyrstu ferð latin í 1901, tá franski yrkjarin Sully Prudhomme fekk hana. Selma Lagerlöf var fyrsta kvinna og fyrsti svenskari at fáa Noðbelvirðislønin...