Skip to main content

Posts

Showing posts from August, 2025

Frælsisdagur í Ukraina

Í dag er frælsisdagur í Ukraina, størsta landinum innan markið av okkara heimsparti, Evropa. Myndina tók eg í pólska býnum, Krakow, har eg ferðaðist fyri tveimum árum síðan og vitjaði Auschwitz . Árið fyri høvdu Mariia Shvets og Ken Lindenskov Olsen bjóða til kaffi í Rituvík og prát um Ukraina. Eins og at ferðast kann vera ein avslappandi dagdvølja, har tú í summarhitanum betalir teg frá øllum, kanst tú eisini leggja teg á ein annan meira eygleiðandi bógv, har tað verður spennandi at síggja, hvussu grannalond stuðla, minnast søguna, og ikki støkka undan, tá neyðugt er. Sum í hesum søguríka marknabýi, Krakow. Hinvegin eru tað fleiri, sum hálsfevnandi í semju við russisku álopsmaktina fegnast um gongdina, at niðurlaga og tileinkisgera unga ukrainska fólkaræðið, og innlima tað aftur í sundurdotna stórríkið fyri eystan, sum einaferð kallaði seg Sovjetsamveldið og tók Kuba við í fallinum. Eisini á botninum í Miðjarðarhavinum, har gamla og óneyva heitið Levantlond hevur verið brúkt, hel...

Í sveitta andlits tíns

  Vit menniskju hava tað til felags, at vit liva saman við øðrum, á vår Herres klinkekule, sum norðmenn siga, áleið sama lívsskeið og meginpartin av okkara arbeiðslívi. Neyvan nakað kann kløkka meg, sum andlát av einum javnaldri í Útvarpinum. Eitt skeið farið, eitt lív livað, men nú tikið burtur. Í sveitta andlits tíns skalt tú eta breyð títt, hagar til tú aftur fert í jørðina, sum tú ert tikin av; tí av mold ert tú, og at mold skalt tú aftur verða! Soleiðis lesa vit kendastu orð um arbeiðaran í Halgubók, tyktandi grundarsteinurin undir øllum arbeiði síðan Luther lærdi okkum lýdni. So kend, at tey verða hildin fremst hjá politikarum, sum innan fráfaringaraldur royna at billa okkum inn, at teir hava sæð skriftina á vegginum, har hagtølini greitt siga, at vit verða eldri og eldri. Í politiskum orðabraski æt tað fyrr eldrabyrðan. Nú eru vit so mong í íbúgvapyramiduni, at vit umframt røktarútreiðslurnar, í nógv størri mun eru trygdin fyri bæði gjaldføri og Suðuroyartunnili. Vit eru...

Atamjaðarurt á pizza

  Við føroyskum kryddi frá landnámstíð hevur malaisiski høvuðskokkurin í Áarstovu, Roy Yeow, vunnið fyrstapláss í donsku kappingini at gera gourmet-pizza. Føroysku epladálarnir, blómubløðini og hvíta kryddið, sum sæst omaná, sannførdi dómararnar í kappingini um, at hetta var besta gourmet-pizza. Kryddið er gagnplantan atamjaðarurt. Samansetingin er eitt gott dømi um at mentanir møtast og fáa nakað óvæntað burturúr, tá hegni og forvitni fylgjast. Áarstova skrivar á Facebook: His passion, creativity, and dedication to the craft have truly paid off - and now the best gourmet pizza in Denmark has his name on it. We’re beyond proud to have Chef Ray as part of our team. A huge congratulations to our very own Chef Ray Yeow who just took home 1st Prize at the Danish Championship of Denmark’s Best Gourmet Pizza 2025! Atamjaðarurt (Filipendula ulmaria) Mjødurt, Meadowsweet, er ein av aldargomlu plantunum í føroyska kovanum, sum verða nevndar í undirvísingarliga yvirlitinum yvir gagnpla...

Ælabogavegur eitt

Í morgun var eg á Ælabogavegi eitt í Havn. Ørindini vóru at taka eina mynd av gøtuni, sum eg ikki visti av var til, fyrr enn tríggir fólkafloksmenn í Býráðnum fortaldu ikki bar mær, men allari verðini, sum vit kenna hana, tað. Síðan hevur hetta verið eitt grundleggjandi stríðsmál hjá monnunum, ið hava stillað upp og eru valdir, og nú útinna sítt vald við at krevja Ælabogavegin fjernaðan. Kanska verður tað tvørturímóti, at avmálda gøtan og málaðu litirnir, fara at verða hevjaðir upp til eina neyðturviligheit, at halda fast um gøtuna, staðið og litirnar. Hon verður kult, Ælabogagøtan. Tá Útvarpið í tíðindunum í morgun varpaði ljós á gøtuna, navnið, og at nu fór hon at verða málað og sjeina upp, eftir at ótangar í Dalinum, púra ópolitiskt, høvdu svínað kláru og bjørtu litirnar út, millum annað við navni hins allar hægsta, um tú fór í kirkju. Bara fyri at stigmatisera medborgarar í býnum. Vorðið sum. Og nakar góðar morgunmyndir fekk eg á nýmálaðu Ælabogagøtuni, og eitt gott prát við eina...

Hvat kostar hvørjum hvat?

$elfie. Bara heitið, formatið og senditíðspunktið. Perfekt í øllum trimum førum. Ellivu vælskrivaðir minuttir við góðum tvistum, væl spælt, væl filmað, og ljóðið og tónleikurin er í báðum førum deiliga nýtt í mínum oyrum. Einasta, sum skapar ein farra av ófrættakendari undran er summarsliga brimfjølin, Beach Boys heitið Surf’s Up, einsemi og kavin í hæddunum. Samansetta søgan er sjósett. Hann setur seg sjálvan í karm við Risanum og Heksadámuni, sum hann sigur. Telefonin er amboðið, hjartastartarin og myndabókin, sum alt fer í gjøgnum, eisini eitt prát við bankarágevan, har Pauli eydnast at tala alt upp í lag, og manipulativt skiftir leiklut til ein pressaðan influensara, sum kann fara frá zero til hundrað, og tí sleppur at taka maktina í prátinum. Í næsta telefonpráti í sama regnmerkta bili, søkir hann arbeiði, og fær tilboð um at selja snús í eini føroyskari roykimentan. At bjarga lívum. At fáa snús undir vørrina hjá teim ungu, snús í brús og snús eftir sex. Og so er tað spælið Pade...

Viggo til minnis

Í farnu viku, meðan øll gjørdu klárt til ólavsøku, komu hesi boð frá systkinabarninum, Ara, í Kvívík: - Hey Birgir, nú var tíðin komin hjá pápa. Hann andaðist gjáramorgunin á Mørkini 92 ára gamal. Ari. Myndina av Viggo tók eg í Glæmuni í fjør, tá Kristjan fór til gravar. Viggo er hin einasti eg veit um, sum í okkara familju hevur skrivað við tí endamáli at verða lisin. Javnt og samt skrivað, hóast kjølfestið ikki var nær í námindi av tí akademiska, men heldur sum sjómaður, bilmekanikari og postflutningsmaður. Og so yrkjari. Hetta við at halda fast um løtuna, eitt ørstutt sekund, og halda visjónini, sum fer aftureftir og frameftir, men verður pallsett í løtuni, onkuntíð visuelt sansaligani, og fella hana niður á pappír í stevføstum hami, men onkuntíð eisini leysari og sveimandi frítt. Tað er ikki hvørs mans føri. Undir jarðarferðini varð yrkingin hjá Viggo ”Vit standa á hellu, sum vikast ei kann” framførd í kórsatsi hjá Boga K. Mouritsen, eins og hon so hátíðarliga var í Havnar ...

Tíðindi sum ítrótt

  Ítróttamynd, sum Jens. Kr Vang tók, og sást í Blaðnum frá kappróðrinum á ólavsøku Kanska er summartíðin ikki hin rætta at gera upp, hvussu journalistiska avrikið í føroysku miðlunum kann mátast. Meini so við, hvør skal máta og hvussu skal mátast? Fara vit aftur til Ársfrágreiðingarnar hjá Ríkisumboðnum fyri aldarskiftið, so sást, at meðan svenskarar høvdu heimsmet í avíslesing, sambært Guinness Book of Records, so kundu vit á heimabeitinum lesa fyri vist, at fleiri enn túsund bløð sirkuleraðu, vóru í umfari og vórðu lisin, fyri hvørjar túsund føroyingar. Hartil skal sigast at upplagskontroll, alment eftirlit við prentaðum bløðum, hevur aldri verið í Føroyum og er enn ikki til. Helst var tað bara skrivstovufólkið, sum fór burtur frá, taldi upp og skrivaði rokningina til blaðstjóran, ið visti veruliga upplagið á føroysku bløðunum. Umframt upplag, sum altíð er knýtt at lýsingaprísum, er eisini hin redaktionella linjan og skrivaða innhaldið avgerandi fyri ein og hvønn mið...