Birk

Undirritaði í nýggjum leikluti sum brillumaður í Norðurlandahúsinum 9. mai 2008. Skuldi nakar ivast, er hin maðurin Jógvan á Lakjuni, fyrrverandi mentamálaráðharri (Mynd: David Nilssen, Dimmalætting) Í samrøðu við útvarpsmannin Finn Jensen, varð eg fríggjadagin 9. mai 2008 spurdur um Gallupkanningina hjá Útvarpinum, har 512 vaksnir føroyingar eru spurdir um tíðindi og lurtaravanar. Stuttligt, at Útvarpið er blivið so opið og útfarandi. Men hóast nógvar svarmøguleikar, sigur nærum helvtin, 45%, seg ikki vita hví tey lurta eftir útvarpstíðindum. Kanska hava vit, bæðu lurtarar og journalistar, ein siðvenju við meinaleysum tíðindum, ið ikki verða annað enn ljóðkulissur afturvið knettum. At rannsaka og granska tíðindi er eisini ein uppgáva fyri skúlaverkið. PISA-úrslitið bendi í onkrum føri á, at næmingar sjálvdan perspektivera og greina tekstir yvirhøvur og so slettis ikki í heimliga tíðindameldrinum. Nú manglar bara at Kringvarpið, kanska saman við hinum miðlunum, tekur stig til eina undi...

Høgt er upp á tekjuna hjá Eyðuni Dal-Christiansen í Tórsbyrgi 14, har Janus, Tórður og Kári leggja nýggja tekju á í góðveðrinum leygardagin (Myndir: Birgir Kruse) Tey 36 húsini í Tórsbyrgi liggja høgt har yviri við Strond í Havn. Summstaðni mest sum í bjargalendi. Inn móti felagsøkini er tó fjálgt, tí hús og hjallar veita góða lívd. Býlingurin hevur meiri enn tríati ár á baki, so mangt treingir til ábøtur. So hvørt umvælt verður, gera eigarar eisini broytingar bæði í tilfari, sniði og liti. Húsuni hjá Eyðuni og tey, sum liggja fremst fyri út móti Nólsoyarfjørði, hava besta útsýni í landinum. Nólsoyarfjørð á vegginum, við russiskum millumspæli, hvønn dag. Men afturfyri er torført at koma upp á tekjuna. Her skalt tú verða bjargamaður. Og skalt tú smíða og halda plátum, skalt tú verða hegnismaður á fleiri økjum í senn. Og har til duga á at skyna veðrið. Men hvat, Petur Skeel býr jú eisini í Tórsbyrgi.

Ovast síggja vit Bill Clinton uttanfyri kaffisøluna hjá Alv í gamla Kommunuskúlagarðinum í Havn. Hann vitjaði Norðurlandahúsið 1. oktober 2007. Sambært greinarøð í Sosialinum er millum mentanararbeiðarar í landinum semja um at Norðurlandahúsið er vorðið eitt ráðstevnuhús heldur enn eitt mentanarhús, so sum tað var fyrr. Seinnu árini hava størstu avrikini á skránni hjá Norðurlandahúsinum verið amerikanskar ráðstevnuvitjanir við fyrrverandi forsetum og varaforsetum. Hesar jet-set vitjanir, ið vendu sær til pengasterkasta partin av føroyska vinnulívinum, vóru tó sum einki at rokna móti blómandi Listastevnu Føroya, har Kiri Te Kanawa (PR-myndin niðast) og Jethro Tull luttóku. Birgir Kruse avmyndaði Jethro Tull á Norðradalsskarði og Bill Clinton uttanfyri kaffisøluna hjá Alv. Í dag eru 25 ár liðin síðani Norðurlandahúsið lat upp. Sjey stjórar hava stjórnað húsinum hesi árini. Teir eru Steen A. Cold úr Danmark 1983-1984, Hjörtur Pálsson úr Íslandi 1984-1985, Karin Flodström úr Svøríki 1985-1...

Mynd úr bretska filminum “Throwing Paint Tins off the Roof”, sum Ingun í Skrivarastovu hevur klipt og co-produserað. Dreymurin hjá einum og hvørjum filmselskara er at sleppa til Cannes hesa ársins tíð. Tí nú er filmsstevna har í býnum. Í ár gongur dreymurin út hjá Ingun í Skrivarastovu. Hon fer á filmsstevnu í Cannes sum partur av liðnum handan filmin Throwing Paint Tins off the Roof , ið verður sýndur á ShortFilmCorner. Hetta er ein poetiskur heimildarfilmur um ein býling, um byggilistina og samfelagsligu broytingarnar, lýstar við tveimum líkum háhúsum har eysturi í London. Gjøgnum fyrrverandi íbúgvar varpar filmurin ljós á nútíð og fortíð. Filmurin varir 20 minuttir og er tikin í DV 8 formati. Leikstjóri er danska Vibeke Bryld, sum býr og arbeiðir í London. Michael Shepherd hevur filmað og Ingun í Skrivarastovu hevur klipt og co-produserað. Framleiðslufelag er bretska Stampede, sum nýligani gjørt filmin Inside Hamas . Filmurin Throwing Paint Tins off the Roof verður eisini sýndur á...

Gutti rindar møðina eftir at grasplenan er sligin og hvør einasti summardái hentaður (Foto: Birgir Kruse) Tað grør um gangandi fót í Tórsbyrgi. Áðrenn ein veit av, er vøllurin avtikin við summardáum. Hóast tað kann tykjast vakurt í mai, so er ikki semja um at hesin vøkstur er ynskiligur. Nei, her verður summardáin ynsktur hagar piparið grør. Lukkutíð hava Gutti og Einar sláimaskinuna í Tórsbyrgi um hendi. Summarmánaðirnar síggja teir til, at ikki alt verður avtikið í berari grønsku. Hvør blettur er sligin og væl hildin, sum var tað ein golfvøllur hjá betra slagnum. Men hinvegin sigur sangurin hjá Heðini eisini at her býr, well Tórshavnar upper class.

Hønurnar gáka, meðan rabarburnar bretta sær á í Tórsbyrgi (Foto: Birgir Kruse) Í summarlotinum í mai gáka hønurnar hjá Álvi eg leggja tey bestu eggini. Undir sama bakka, ið knýtir Tórsbyrgi í vegin yviri við Strond, standa sevjumiklar rabarbur. Í bindiklubbanum eru uppskriftir, so sum Rabarbukaka og Rabarbuterta. Sjálvandi gera tey eisini rabarbusúltutoy, men tað krevur fleiri rabarbur enn hesin bakkin kann bera. Tilflytarar, ið hava búsett seg í grannalagnum, hava eisini roynt seg við eksotiskum Rabarbuchutney. Frálíkt, vælsmakkandi og hóskiligt til nógvar føroyskar rættir, frá knetti til grind.

Høgni ger klárt til summarið í Tórsbyrgi meðan hundurin Juffi hyggur æt. Í baksýni Nólsoyggin og beint niðanfyri er Ríkissalurin hjá Jehova Vitnum. Vitin er úr Famará. Hann varð slóktur í 1984 (Foto: Birgir Kruse) Lýkka er í luftini og summarmjørkin legst um Nólsoynna og krýpur inn eftir fjørðinum. Dunandi russar liggja fyri teym og onkur bátsmanning hoyrist rópa. Tá er summar í hondum. Í Tórsbyrgi er Høgni í Stórustovu farin at lúka og Anna Dahl hevur funnið rabarbur, reyðar og sevjumiklar, í bakkanum oman móti Ríkissalinum hjá Jehova, dygst við høsnagarðin hjá Álvi. Summar er í nánd og fólk savnast til kaffi kring borðini. Mikudagin 30. apríl var ársaðalfundur í Eigarafelagnum. Tey sum nú manna nevndina eru: Meta Palle, Elin Súsanna Jacobsen, Anna Maria Simonsen, Sigrún Mohr og Elspa Olsen, sum er nývald. Eigarafelagið í Tórsbyrgi, sum telur 36 hús, er elsta eigarafelag í landinum. Tey fyrstu búfólkini fluttu inn í Tórsbyrgi í 1976 og stórt 30 ár hald var á sumri 2006. Samstundis va...

Birgir Kruse er ritstjóri á Føroya Skúlabókagrunni (Mynd: Martin Sirkovsky) Skúlablaðið 2/2008 viðgerð fotokopiering í skúlunum. Ikki færri enn 6,7 mió fotokopi verða tikin hvørt ár. Tað kundi fíggjað tveir nýggjar Skúlabókagrunnar. Niðafyri er mítt íkast í kjakið um fotokopiering. Úr Skúlablaðnum 2/2008: ”Tað besta til mín og mínar vinir” Soleiðis sang Kim Larsen á palli herfyri. Øll fegnaðust vit og mintust góðar, gamlar dagar og gleddust um førningin at bera søgur og sangir víðari til næsta ættarlið. Førningin, sum er teksturin at lesa og gleðast um. Hjá okkum øllum í felag. Tí tann besta tekstin vilja vit hava, einki minni. Hetta er grundsjónarmiðið, tá Føroya Skúlabókagrunnur ger bøkur. Tað besta til okkara næmingar. Einki minni enn tað besta vilja vit geva okkara næmingum, teirra foreldrum og lærarum. Næmingurin skal hava góðar og vakrar bøkur, sum motivera næmingin og leggja lunnar undir læringina. Tær vakrastu bøkurnar, einki minni. Tí eru vit ógvuliga kedd, tá næmingurin fær ...