Birk

Summar orðamyndir standa sterkast fyri tær, tá tú ikki væntaði at hoyra tær. Sum í sendingini Úr Íslandi til Sumbiar at vaksa upp hjá Tórði Mikkelsen mánakvøldið fyri nátturða.  Tað er eitt avgjørt nýbrot at hoyra 91 ára gomlu Henny Egholm í besta nútíðar ljóðkvaliteti fortelja beint fram og uttan at verða avbrotin ella kommenterað um barnaár í Sumba, og tað, sum tá fór fram.  Ikki er tað tespuligt, sum tá øvrigheitin kemur við fakligum sannleiksvitni norðan úr Havn eftir eini gentu, ið ikki er sum hini. Hon rennur undan, nú hon skal sendast av landinum. Fyri hennara egna besta. Tú sært hendingina fyri tær sum hin ljóslivandi filmur undir eygnalokunum.  Hetta er besta heimliga útvarpsarbeiði eg havi hoyrt í fleiri ár. Kanska tí tað var so óvæntað, nú tað mánakvøldið kom á meg. Púra uttan nakað forhondsreyp.  Og so hin tvey ára gamla, sum dettur í vaskitunnuna og doyr, sum í einum Johnny Cash sangi á fátækastu cotton picking heiðini over there.  Ikki er tað lætt...

Afturvendandi yvirskriftin hesa ársins tíð er "Summarið komið". Mátið er fyrsti dagur, at kampingplássið hjá kommununi yviri við Strond í Havn er fult. Í ár var tað mánamorgunin 6. juni, sum var 2. hvítusunnudagur, og aftur sunnukvøldið 12. juni, tá Norrøna var komin á Havnina, sum sæst niðanfyri. Mikukvøldið eftir fara fleiri av bilunum við tá Norrøna fer til Íslands. Tað er einasta samband, har tú sjóvegis kanst fara í egnum bili av evropeiska meginlandinum til Íslands og aftur. Steðgurin í Føroyum letur upp fyri eini skjótari rundferð í meginøkinum, sum nú er knýtt saman við undirsjóvartunlum. Eftir koronastongsil í tvey ár er alt aftur við tað vanliga. Fólk koma higar at ferðast, og vit fara hagar í staðin. Summarið er komið.

Mentanarnáttina kunngjørdu tey nýggja matskrá á Húsagarði, ið er matstovan uppi á Hotel Brandan, har Sonni Zachariassen úr Sørvági er kreativi høvuðskokkurin, sum er í køkinum saman við Zach Ellison úr Manchester. Høvuðsrætturin er stuttflutt neytakjøt við rótfruktum.  Kjøtið er frá bóndanum á Müllersgarði í Havnardali, Poul Müller, sum eg gekk í flokki saman við í Brúnaskúla í Fríðrik Petersens gøtu. Skúlan kallaðu tey eisini Elementskúlan, tí tað var so sjáldsamt at byggja skúlar úr elementum í 1965, innan vit fóru út á Venjingarskúlan í 1968. Árini ímillum høvdu vit fimleik á Háskúlanum og smíð í Kommunuskúlanum, so tað var vítt um at fara í Havnini tá. Men tokkan til harmoniskan popptóneleik, sum Poul hoyrdist greiða frá í Brunsjsendingini hjá Eyðfinni Jensen næstsíðsta leygardag, skaptu helst Jón Waagstein Rasmussen, Eyðun Andreasen, Tórður Jóansson, Hans Jákup Hermansen, Torkil Thomsen, Sigurd Bech og Robert McBirnie, sum allir vóru vikarar í Brúnaskúla hesi árini. Í Brunsjse...

Í dag er hvítusunna, vit ynskja gleðiliga hvítusunnu og vit ynskja allari kirkjuni til lukku, tí hálvtrýss dagar eftir páskir hevur hon føðingardag, kirkjan. Tí var konsert í Vesturkirkjuni í dag við 73 ára gamla organistinum Iver Kleive og 61 ára gamla gittaristinum Knut Reiersrud og stóra Bach kórinum í Oslo, sum telur útvið 60 røddir. Umframt hina almennu kirkjuna, er høgtíðin so stór, at ein heil privatrørsla hevur tikið navnið til sín, hvítusunnusamkoman. Mentasøguliga stinga heitini so djúpt, at fyrr varð sagt pinsameinigheit, sum í grannalondunum, og ynskt varð gleðilig pinsafest. Veitsla hoyrdi teim, sum stóðu uttanfyri til, teim sum spældu harðan jazz á klaver, heldur enn lagaligt pumpiorgul, og tí vóru æviga fortapt, fyri ikki um at tala tey, ið praktisera barnadóp og konfirmatión, og tí kúga teir bíbilsku sannleikarnar, sum ein pinsaevangelistur skrivar í dag og heldur enn at gleðast ávarar um trúarligt forfall, nú vit eru í endatíðini: ”Í endatíðini ræður um at koma sær ve...

BBC journalisturin, Clive Myrie, tosaði sunnumorgunin við russiska sendiharran í Bretlandi, Andrei Kelin. Teir báðir aldrandi menninir, sum eru ávikavist 57 og 65 ára gamlir, eru fleirfalt virðisløntir og nógv heiðraðir, og hava eisini lisið altjóða journalistikk. Bretin hevur tann fyrimun, at hann er giraður og sannførandi, tí hann er komin beint av ukrainska hermótinum, meðan longri er, síðani hin ferðaðist í sama landi, ið hann meir enn so fatar sum eitt telduspæl. Men nú møttust teir in real life. Interessant at síggja, hvussu Clive tekur saman um tey svar, sum Kelin ikki vil svara, ger egnar niðurstøður og fer til næsta spurning, uttan at russin sleppur at korrigera, tí tað var ikki orðarætt tað, hann segði, men tá eru vit longu í næsta evni, sum aftur er ein avvísing av tí veruleika, har BBC maðurin hevur verið okkara eygna- og sannleiksvitni seinastu tíðina, ja einar tríggjar mánaðir ella so. Í kríggi er tað eins langt og í journalistikki. Russin hyggur til viks, sum um onkur h...

Ein av tveyhundrað og ellivu játtum á listanum hjá The Yacht Company í Monte-Carlo í Monako er Drumbeat, sum liggur við Eystaru bryggju í Havn.  Fyri ein grundprís, sum er 175.000,00 evrur, tað eru 1.3031,20 krónur, kanst tú sláa trummu á dekkinum í eina viku, men so er liðugt. Vikuna kanst tí deila við tíggju vinfólk, so tit tilsamans eru ellivu. Kahúttirnar eru fimm og manningin telur tíggju. Eftir at hava siglt um Atlantshav í tólv dagar og níggju tímar úr niðurlendska Sint Maarten í Leewardoyggjum har norðuri í Smærru Antillum, kom Drumbeat á Havnina hóskvøldið. Sambært Vesselfinder hevði játtin verið í Barbuda og Antigua frammanundan. Drumbeat sæst oftast í Miðjarðarhavinum, men umframt Føroyar siglir hon til so eksotisk støð sum sjórænaraoynna Pitcairn í Suðurkyrrahavinum millum Avstralia og Suðuramerika, har manningin á Bounty lívbjargaði sær í 1790, og Tonglatummas las um í gamla Útvarpinum, sum var tað Kurosawa í dolby stereo. Drumbeat er skrásett í George Town á Caymanoyg...

Hin 59 ára gamli Tom Cruise, sum fekk eina serliga heiðursløn á filmstevnuni í Cannes í ár, hevur aftur høvuðsleiklutin sum tíðarleysi Maverick í nýggja Top Gun filminum, ið heldur fram eftir filmin frá 1986.  Ein fínur metsølufilmur, ið savnar fólk í hópatali í biografunum, og júst peikar á ymiskleikan, ið er at síggja ein stroymdan film heima, og so á stóra løriftinum saman við tveyhundrað fólkum, sum liva við í søgugongdini, og skapa ta eyka dimensjón, sum altíð er í biografsýningini við flenni, suffi og undran, tá øll hava sett seg, pakka bommini út og heilsa uppá síðufólkið.  Top Gun revitaliserar biografupplivingina fyri fólkið. Meirvirði er filmiska lyklaorðið. Nýggi Top Gun filmurin byrjar sum eitt rockvideo frá 1980’unum, briljant í tøkni, og yvirtrumfandi við tónleiki, sól og maskulinari action, har kvinnan gamaní er tøk, men bíðar til seinastu senu. Men Top Gun: Maverick er so nógv annað enn hesin einfaldi søgutráður. Hann er ein søga um gamla og nýggja tøkni, o...

The Square og Triangle of Sadness. Fyri aðru ferð hevur 48 ára gamli svenski filmsleikstjórin Ruben Östlund vunnið Gylta Pálman, Palme d’Or, á árligu filmstevnuni í Cannes, sum í ár varð hildin á 75. sinni. Ruben Östlund er ein meistari at skapa órógv, discomfort, so vit við støði í tí avgjørt kenda verða førd inn í eina nøtrisøgu, har mest sum einki er, sum vit væntaðu tað. Í fyrra vinnarafilminum, The Square , var tað listin sjálv, ið varð sett til diskussión. Til ein veitsludøgurða, kanska ein parodi uppá innantómar klædningar og veitslukjólar í Cannes, fer ein óður leikari, klæddur sum orangutang, upp á borðið og skapar kaos, meðan borgarligheitin roynir at tvíhalda um tað syndarligu rest, sum í hesi løtu er eftir av yvirstættartilveruni. Ætlaða listaátakið, sum filmurin er um, kemur í hæddina, tá eitt barn verður sett í The Square, ein bás á gøtuni, og sprongt í luftina, fyri at skapa uppmerksemi og marknaðarføra júst hesa framsýning, sum er eitt frírúm. Altso ein greið listarlig ...